Ontroerende en boeiende coming-of-age roman

Mijn Italiaanse moeder van Violet Leroy is het verhaal van Anna Harper. Het verhaal begint in 1945, net na het einde van de Tweede Wereldoorlog, als Anna vier jaar wordt. Ze woont samen met haar moeder, mag niet naar school of buiten spelen met andere kinderen. Haar vader is ‘op reis’ en het enige gezelschap dat ze heeft is beer Bruin, die dokter Hertog, een arts die regelmatig op bezoek komt, vanuit Italië voor haar heeft meegenomen. Bij gebrek aan vriendjes vertelt ze Bruin alles wat haar bezighoudt. Hij wordt haar klankbord en soort alter ego die reflecteert wat ze denkt maar niet durft uit te spreken. Als ze eindelijk naar school gaat, ontdekt ze dat haar vader ervan verdacht wordt dat hij fout is geweest in de oorlog en dat daarom andere kinderen niet met haar mogen spelen. Als ze zeven jaar wordt, beginnen de ‘wijze lessen’ van haar dominante moeder. Aan de hand van het boek Hoe hoort het eigenlijk? van Amy Groskamp-ten Have wordt Anna klaargestoomd voor een huwelijk met een diplomaat, en zo haar eigen dromen via haar dochter waar te maken. Hoewel de situatie waarin Anna zich bevindt totaal niet grappig is, zorgen de etiquette regels regelmatig voor een glimlach.

Hoewel het boek wordt aangeprezen als een feelgood roman, is het veel eerder een coming-of-age-verhaal. In feite gebeurt er niet zo heel veel, maar het boek boeit van begin te eind. Je volgt Anna’s leven van kleuter, naar tiener tot volwassen vrouw en ziet hoe ze zich staande houdt in een liefdeloos leven waarin ze soms weken wordt doodgezwegen als ze haar moeder niet blindelings gehoorzaamd. Ook haar vader toont weinig ruggengraat en gaat volkomen mee in de dwingelandij van zijn vrouw. Haar intelligentie en de overlevingsstrategieën die ze ontwikkelt zorgen ervoor dat ze zich geleidelijk kan losmaken van haar ouders. Op het moment dat de rol van beer Bruin wordt overgenomen door het idee dat ze geadopteerd is en haar echte moeder eigenlijk van Italiaanse adel is, begint ze zich emotioneel los te maken. Vanaf dat moment ziet ze haar ouders als opvoeders die er het beste van proberen te maken en noemt ze hen in gedachten meneer en mevrouw H. in plaats van het kinderlijke pappie en mammie. Pas als ze psychologie gaat studeren kan ze het gedrag van haar ouders en haar eigen overlevingsstrategieën begrijpen.

Het is een intrigerend verhaal dat je deelgenoot maakt van het (over)leven met een dominante moeder en een vader met een schimmig oorlogsverleden. Je hebt verschrikkelijk medelijden met de kleine Anna, je bent boos op haar ouders en moedigt Anna aan om voor zichzelf te kiezen. Je glimlacht om de idiote etiquetteregels en de wijze woorden van beer Bruin. Ik verwachtte een lichtvoetige en grappige feelgood, maar kreeg een mooie ontroerende roman over een intelligent, bijzonder meisje dat je in je hart sluit.