Ruige broertje van Shakespeare in Love

In Fools and Mortals neemt Bernard Cornwell, bekend van zijn series historische oorlogsverhalen, zijn lezers mee naar het einde van de zestiende eeuw, de tijd waarin de eerste grote overdekte theaters gebouwd worden, net buiten de stadsmuren van Londen. Het ideale klimaat voor de opkomst van grote toneelschrijvers als William Shakespeare.

Shakespeare’s jongere broer Richard werkt in het theater dat William met enkele vennoten heeft opgericht. Richard komt nog maar net kijken en heeft het nog niet verder gebracht dan slecht betaalde vrouwenrollen. Hij klust bij als gelegenheidsdief en leeft van de hand in de tand. Terwijl het gezelschap bezig is met de repetities voor de première van A Midsummernight’s Dream, ter gelegenheid van een huwelijksfeest in het landhuis van hun rijke beschermheer, stelt hij alles in het werk om een geschikte rol te krijgen. Ondertussen wordt hij verliefd op een dienstmeisje.

William heeft een hekel aan zijn schelm-achtige jongere broer en is niet van plan hem te bevoordelen boven andere geschikte spelers. Hij heeft zijn handen vol aan het schrijven van dit stuk, terwijl hij eigenlijk wil werken aan een stuk over twee geliefden in het verre Verona. Een concurrerende theaterdirecteur wil niets liever dan deze stukken in handen krijgen, en zet Richard op grove wijze onder druk om ze van William te stelen.

Meteen in het begin plaatst de schrijver ons in een moordscène op het toneel. Met kleurrijke contrasten tussen de schitterende aankleding op het toneel en de grauwe armoede in de kleedkamer, en met vele aansprekende details over de toneelpraktijk van toen, komen de liefhebbers van theatergeschiedenis met dit boek zeker aan hun trekken. De beschrijving van het dagelijkse leven, de stinkende drek op straat, de armoedige zolderkamertjes en gore kroegen waar Richard zich ophoudt, is bij Cornwell in goede handen. Ook de verwikkelingen in deze Elizabethaanse periode met de puriteinse moraalridders die het op de toneelspelers voorzien hebben aan de ene kant en de beschermers van het theater, waaronder de koningin zelf, aan de andere kant, worden vakkundig aan de orde gesteld. Verder zijn er mooie vechtscènes compleet met zwaarden, dolken, hete ijzers, een tamme beer en valse vechthonden, en het ontbreekt bepaald niet aan scheldpartijen en ruige taal. Kortom, veel historische couleur locale.

Het is jammer dat het verhaal zelf wat dun blijft. Waarom heeft William een hekel aan zijn broer? We zullen het nooit weten. De personages, hoe kleurrijk ook, zijn niet zo interessant. Wat plichtmatig worden de verschillende verhaallijnen opgezet en afgewerkt. Gaat Richard een goede rol krijgen? Ontkomt hij aan de schurken? Krijgt hij het meisje? Ach. All’s well that ends well.

’Lord, what fools these mortals be!’ (Uit A Midsummernight’s Dream, derde acte, tweede scène)

Laten we liever naar een toneelstuk van de grote bard zelf gaan. Of er één lezen. Of een mooie film kijken. Shakespeare in Love bijvoorbeeld.