De koopman, de courtisane en de meermin

De schitterende vormgeving van The Mermaid and Mrs. Hancock is het eerste wat opvalt aan dit boek: het zwart met gouden omslag is geïnspireerd op achttiende-eeuwse textiel en patronen, met schelpmotieven en glanzend gouden stipjes. Het lettertype is afkomstig uit dezelfde periode. Do not judge a book by its cover, maar in dit geval passen boek en omslag perfect bij elkaar. In een briljante stijl neemt Imogen Hermes Gowar ons mee naar het laat achttiende-eeuwse Londen in dit verhaal over de eenvoudige en rechtschapen koopman Jonah Hancock die als een blok valt voor de aantrekkelijke en geraffineerde courtisane Angelica Neal.

Hancock komt in het bezit van een bijzonder voorwerp: een gemummificeerd zeemeerminnetje, dat hij laat tentoonstellen, eerst boven een café en dan in een chique bordeel. Daar ontmoet hij Angelica, die na het overlijden van een rijke minnaar moet zien dat ze het hoofd boven water houdt zonder haar vrijheid op te geven en zich weer te laten inlijven in het bordeel. Zij weet eerst niet wat ze aanmoet met deze onbehouwen koopman, maar als Hancock rijk geworden is door het verkopen van het zeemeerminnetje, wil ze dat hij voor haar een nieuwe zeemeermin bemachtigt. Die krijgt ze uiteindelijk, en nog veel meer, maar niets is wat het lijkt…

Dit verhaal wordt naar klassiek gebruik in drie delen verteld, in een traag tempo en in een kleurrijke en bij de periode passende stijl. De schrijfster heeft kunstgeschiedenis gestudeerd en in musea gewerkt, en dat is goed te merken aan de vele details over kleding, inrichting, sieraden en dagelijks leven. De beschrijving van het leven binnenshuis en op straat, van bittere armoede en overdadige luxe, komt geloofwaardig over. Hoewel dit werk een debuut is, geeft Gowar blijk van een krachtige eigen stijl. Het is geen wonder dat de uitgevers hevig tegen elkaar opboden om de rechten te bemachtigen. Terloops stelt Gowar thema’s aan de orde als vrouw zijn, vrijheid, klasse en ras, binnen de context van de tijd. Maar bovenal is zij een trefzekere beschrijver van stemmingen. Of ze nu schrijft over de trek in lekkers die iemand bevangt in een snoepwinkel of over een alles overheersende melancholie, het is voor de lezer bijna lijfelijk te voelen.

De twee hoofdpersonen zijn aan elkaar gewaagde, goed uitgewerkte personages. Minder sterk is de uitwerking van de overige personages die nogal eendimensionaal blijven. Ook worden enkele verhaallijntjes veelbelovend ingezet zonder dat de losse draadjes netjes afgehecht worden. Maar dit zijn slechts kleine minpuntjes bij een bijzonder verhaal met een diepere laag onder het glanzend kabbelende oppervlak. Want wat betekent de zeemeermin?

Al met al is dit een heerlijk boek voor liefhebbers van de historische roman met een kleine neiging naar het magische. Niet voor niets heeft het een plaats op de Shortlist van de Women’s Prize for Fiction. De Nederlandse vertaling zal binnenkort verschijnen onder de titel De meermin en de courtisane. Naar het volgende boek van Imogen Hermes Gowar kunnen we verlangend uitkijken.