Schijn bedriegt: life is full of surprises
Hoofdpersonage is John, een 38-jarige alleenstaande man, die een saaie kantoorbaan heeft. Hij heeft geen vriendin, houdt van reizen (stedentrips) films en muziek (en dan vooral de muziek van Depeche Mode). Zijn werk doet hij zonder veel enthousiasme, maar heeft het geld gewoon nodig. Dat geld spendeert hij aan mooie reisjes en escortdames, die altijd een stuk jonger zijn dan hijzelf. Dat moeten wel dames zijn van enige niveau. John mist een vaste relatie, al heeft hij er wel een gehad. Escortdames blijven toch ‘dames op bestelling’ en hoewel hij een aantal van hen regelmatig terugziet leidt het tot niets anders dan het bevredigen van zijn seksuele gevoelens. En die worden dan ook in het eerste deel van het boek stevig beschreven. Het is misschien wel een beetje teveel van het goede. Hij hopt van de ene stad en dame naar de andere. En steeds zijn er die teleurstellingen. Met name op Valentijnsdag lijkt een vloek te rusten. John heeft nog meer fascinaties: ijsvogels (je ziet ze zelden en hij noemt het vliegende edelstenen), eekhoorns (die braaf aan hun nootjes knabbelen; je hebt grondeekhoorns en vliegende eekhoorns). Hij heeft ook een fascinatie voor stewardessen. Dat komt omdat hij vroeger veel met zijn ouders (die gescheiden zijn) naar Schiphol ging om vliegtuigen te kijken. Op Schiphol struikelde je natuurlijk over de stewardessen. Als hij Saskia Slingebeek en Sabine van Spaarnwoude, de ene is grondstewardess en de andere vliegende stewardess, ontmoet is er met beide dames een klik. Ze werken bij de KLM en dragen dus blauwe uniforms. Met name met Saskia kan hij het goed vinden. Zij hebben dezelfde belangstelling. Saskia heeft zelfs een vliegbrevet. De escortdames verdwijnen uit beeld en John trekt vooral op met Saskia en Sabine. Op een avond staan de dames ineens voor zijn deur en gaan hem enorm verwennen: de nacht van de blauwe eekhoorns. “Twee eekhoorntjes die van een eikel aan het genieten waren.” “Beter dan dit kan het leven niet worden, dacht hij. Hij wist niet half hoezeer hij gelijk zou krijgen.” Deze flashforward markeert de kanteling in de roman. Het wordt wat ingetogener. John probeert een vaste relatie met Saskia op te bouwen en dat lukt. Maar dan toont het leven aan John ook een andere kant, de kant van de tegenslag. Het leven tekent John. Gaat hij alles verliezen waar hij altijd op zoek naar is geweest? De teksten van Depeche Mode dreunen door: Life / is full of surprises / it advertises / Nothing / Nothing (uit Nothing).
John is het hoofdpersonage, maar het is over het algemeen een alwetende verteller die het verhaal vertelt. Slechts in het tweede en het laatste hoofdstuk is John als ik-verteller aan het woord. Alle hoofdstukken hebben een titel en de titel dekt wel de lading van het hoofdstuk. Vaak eindigen hoofdstukken met een soort van conclusie of verwijzing. Aan het eind van het hoofdstuk over Nathalie (verwijzing naar het gelijknamige lied van Gilbert Bécaud): “En ze kwam ook niet meer terug.” En dat klopt ook. Dat motief komt later in een ander hoofdstuk nog terug. Leo de Jong heeft dus een sterk geconstrueerd verhaal gemaakt. Als je het oppervlakkig leest valt het niet op. Hij schrijft soepel, lekkere dialogen, ogenschijnlijk zonder diepgang. Zo lijken sneeuw en ijsvogels achteloos te passeren. Maar er is steeds sneeuw als er iets onheilspellends gebeurt. Zo sneeuwt het als Sabine wordt begraven, ligt er sneeuw als John een nachtmerrie heeft. John is steeds op zoek naar de ijsvogel en denkt die in Saskia gevonden te hebben. Een ijsvogel houdt niet van de winter. Maar dan komen sneeuw/ijs en de ijsvogel bij elkaar als Saskia vanuit Londen terugvliegt.
Contrasten en humor spelen door het hele boek een rol. Je ziet dat in de thema’s in het verhaal zijn het zoeken van John naar geborgenheid tegenover eenzaamheid, zoeken naar geluk en het getroffen worden door tegenslag, macht tegenover onmacht, hoop en wanhoop, religie en wetenschap, streven iemand te zijn tegenover ‘een nobody’ te zijn, leven en dood. Op tal van momenten komt het terug. Bij de escortdames die een saaie studie hebben en een avontuurlijke bijbaan. De chihuahua die Cerberus (de hellehond uit de Griekse oudheid) heet, en de pitbull die de naam Pluisje draagt. Leo de Jong gebruikt humor als middel om de spanning wat weg te halen, te relativeren. Het lucht op.
Er valt heel veel te ontdekken in de roman. Denk aan de verwijzingen naar de klassieke oudheid. Een van de eerste hoofdstukken heet al ‘Brood en Spelen’, het adagium in het Romeinse Rijk zo rond het begin van onze jaartelling. Een van de escortdames heet Helena, een verwijzing naar Helena van Troje, de mooiste vrouw ter wereld. Maar tenslotte noemt John haar de ‘Trut van Troje.’ Rosa uit het hoofdstuk ‘Communistische kleuterjuf’ verwijst naar Rosa Luxemburg, een fanatieke communiste. En Luxemburg is toevallig weer het land waar John graag op vakantie gaat. Wat te veel van het goede zijn alle verwijzingen naar de historie van de steden. Dat haalt de vaart een beetje uit het verhaal. Aan de andere kant is het erg leuk om erachter te komen dat wat De Jong over de locaties schrijft ook klopt. De Jong zet de lezer vaak op het verkeerde been. Eekhoorns staan er om bekend dat zij onderzoekend zijn en dat zij andere dieren misleiden. Denk maar aan het verstoppen van hun voedsel. Dat geldt dus ook voor de ‘blauwe eekhoorns’. Schijn bedriegt!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
