Een verrassend beeld van vrouwen in de middeleeuwen
Het woord 'wijf' heeft in deze tijd een negatieve klank. Tegenwoordig vinden we dat een lelijk woord. Een scheldwoord. Maar in de middeleeuwen was dat heel anders. Toen bedoelde men met 'wijf' een echtgenote of simpelweg 'vrouw'. Wijvenwereld van Jelle Haemers, Andrea Bardyn en Chanelle Delameilieure gaat over vrouwen in de middeleeuwen. Deze jonge historici van de Leuvense universiteit hebben zich op enorme schat aan documenten gestort en aan de hand daarvan een interessant en makkelijk leesbaar boek geschreven over de vrouwen in de middeleeuwen. Veel mensen denken dat vrouwen het in die tijd niet makkelijk hadden. Men denkt bijvoorbeeld dat een vrouw voor ze het wist als heks werd verbrand en weinig vrijheid om een eigen leven te leiden had. Maar dat is niet zo. Dat kwam pas in de 16e eeuw en later.
In de 200 jaar daarvoor hadden vrouwen best veel rechten en vrijheid van handelen. Zo begint het boek met het verhaal van een vrouw die haar man voor de rechter daagde. Hij was bij een ander gaan wonen maar dat was het probleem niet. Wat de vrouw wilde was dat hij de huur van haar huis zou blijven betalen. De man voerde als verweer aan dat de vrouw een eigen bedrijf had en dus voldoende geld verdiende om zelf de huur te betalen. De rechter was het daar niet mee eens en veroordeelde de man tot het betalen van de huur.
Het boek gaat over de gewone vrouw. Of, zoals de schrijvers het noemen, 'Janne met de pet'. De verhalen concentreren zich op de periode tussen 1350 en 1550 met als zwaartepunt de late middeleeuwen en spelen in de steden in het voormalig hertogdom Brabant. De vijftiende eeuw was een redelijk stabiele periode. De oorlogen, economische crisis en ziekten als de pest eisten hun slachtoffers maar zo dramatisch als het soms wordt weergegeven was het in werkelijkheid niet.
Wijvenwereld behandelt in ieder hoofdstuk een ander onderwerp. We kijken eerst naar het leven van vrouwen van vondeling tot weduwe. Het hoofdstuk ‘Trouwende vrouwen’ gaat over partnerkeuze, huwelijksconflicten en relaties. Er was (nog) geen sprake van gedwongen huwelijken en er werd zelfs samengewoond zonder dat er een huwelijk gesloten was. Leuk om te lezen is ook het hoofdstuk over vrouwen als ondernemers. Want er waren ondernemende types bij die een goede boterham verdienden met hun bedrijf. Er zijn ook vrome vrouwen. De zogenaamde begijnen die in hofjes bij elkaar woonden.
Geweld en criminaliteit kwamen uiteraard ook voor bij vrouwen. De zogenaamde quade wijven roddelden en maakten zich schuldig aan diefstal, bedrog en geweld. Maar de sociale controle was groot en er waren veel regels waar eenieder zich aan te houden had. Een overspelige vrouw moest een tijd met een rood lapje op haar kleding lopen zodat iedereen wist wat ze uitgespookt had. Toch waren de normen rond seksualiteit en prostitutie helemaal niet zo streng. Zolang het vrijwillig gebeurde kon een vrouw een goede boterham verdienen als prostitué. Maar een pooier kon maar beter zorgen dat hij niet gepakt werd want dan volgden strenge straffen. Zo kon iemand op bedevaart gestuurd worden. Voordeel daarvan was dat de persoon in kwestie dan ook een tijdje weg was uit de stad. Zo voorkwam men dat een conflict uit de hand liep omdat de benadeelde partij wraak ging nemen.
Het boek is op luchtige toon geschreven en bevat enorm veel informatie over een boeiende tijd in de geschiedenis. Vrouwen waren helemaal niet zo ondergeschikt en konden vaak uitstekend voor zichzelf zorgen. Later werden ze aan banden gelegd en werd de man de baas over het huishouden. Dat is zo gebleven tot 1956 (!). De wijven in de middeleeuwen hadden het zo slecht nog niet.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jeanette
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
