Een donkere en duistere maar mooi geschreven thiller

Een van de eerste zinnen uit de thriller Reflex  van de Franse schrijfster Maud Mayeras is: “Ben je beschikbaar Iris?” En Iris Baudry is altijd beschikbaar. Zij is politiefotografe en moet naar een plaats delict waar een stoffelijk overschot is gevonden. Een confronterende klus voor Iris omdat haar eigen zoontje Swan werd vermoord op een manier die overeenkomsten vertoont met wat ze nu ziet. Er is onder de arm een reep huid verwijderd die de moordenaar als trofee heeft meegenomen. Voor Iris heel erg verwarrend omdat de moordenaar van haar zoontje zijn straf uitzit in een goed beveiligde gevangenis.
Op de plaats delict hoort zij van een collega dat haar moeder is opgenomen in een tehuis voor alzheimerpatiënten. Iris heeft haar moeder, met wie ze een slechte relatie heeft, al heel lang niet gezien. Het stadje waar ze is geboren is ze ontvlucht om er nooit meer terug te keren.
In het begin van de vorige eeuw wordt Lucie geboren. Dochtertje van Julie die op een warme zomerdag werd verkracht. Lucie heeft een misvormd been, is een schande voor de familie en wordt overgebracht naar een tehuis waar nonnen haar en andere uitgestotenen opvoeden.

Maud Mayeras (1981) debuteerde in 2006 met de thriller Hématome. Haar tweede thriller Reflex  is een duister en somber verhaal dat weinig dialogen bevat, vooral beschrijvend van aard is en je onthutst achterlaat als je het boek hebt gesloten. Het taalgebruik is mooi en dat compenseert de deprimerende sfeer. Het verhaal begint als een thriller maar na een aantal hoofdstukken verandert het in een goed geschreven roman waarin de totaal verziekte relatie tussen Iris en haar moeder kundig wordt uitgewerkt. In het tweede gedeelte komt het thrillerelement in volle hevigheid terug. Het is soms gruwelijk wat Maud Mayeras op papier heeft gezet. En dat betreft niet alleen de expliciete beschrijvingen van zaken als plaatsen delict, verminking van slachtoffers en de verknipte denkwereld van een nietsontziende moordenaar maar ook, en die scènes zijn misschien wel aangrijpender, hoe een moeder een dochter zoveel mogelijk wil beschadigen of hoe nonnen de christelijke naastenliefde hebben vervangen door vernedering en ontmenselijking.

De sfeertekeningen zijn treffend en de personages heel erg goed uitgewerkt; gevoelens en gedachten worden mooi onder woorden gebracht. Iris is een vrouw die wanhoopt en lijdt. Ze is verlegen en stottert, heeft de moord op haar zoontje nooit verwerkt en is de strijd met de demonen die haar moeder heeft gecreëerd nooit echt aangegaan. Het is een vrouw voor wie je medelijden voelt. Veel hoofdstukken beginnen met de woorden "Ik hou niet van" zoals bijvoorbeeld: “Ik houd niet van stilte, die roept nare gedachten op.” Een beeld van een vrouw die leeft in de periferie, in de schaduw.

Spannend is Reflex  niet maar wel heel erg boeiend. En aan het einde trakteert Maud Mayeras de lezer op een wending die totaal onvoorzien is en die je de adem beneemt. Het is een boek dat nog lang blijft rondzoemen. De voorlaatste zin is: “Ben je beschikbaar Iris?”. En natuurlijk is Iris Baudry nog steeds beschikbaar. Ook aan het einde van dit schokkende en verontrustende verhaal waarin het woord 'reflex' een heel aparte betekenis en lading heeft gekregen.