Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Het spel van de waarheid

Joop Rose 21 mei 2015

In een interview in 2010 benoemde Charles Lewinsky 'de onmacht tot herinneren' tot het thema van zijn boek De verborgen geschiedenis van Courtillon. In eigen verhalen zijn mensen altijd beter dan in de werkelijkheid. Verhalen worden net zo vaak verteld totdat ze worden geloofd. De waarheid wordt daarbij verdraaid. In Alleen maar helden wordt dit thema verder uitgewerkt.

In Hollywood, de wereld van het grote geld, zit men helemaal niet op de waarheid te wachten en als een student met zijn eindscriptie het imago van een beroemd en geliefd acteur dreigt te beschadigen wordt hier op afdoende manier korte metten mee gemaakt. Einde wetenschappelijke carrière voor de jonge onderzoeker Samuel A. Saunders. Als er twintig jaar later bewijs voor de leugens van de acteur Walter Arnold boven water komt en er hoop gloort in het armoedige leven van Saunders, is het al te laat. Arnie Walton is al jaren dood en de uitgever schrapt het boek omdat er te weinig belangstelling voor zal zijn. Met een pikhouweel begeeft Saunders zich naar de Walk of Fame en begint hij in te hakken op de ster van Walton, met voor hem fatale gevolgen.

Lewinsky vertelt het verhaal aan de hand van fragmenten uit allerlei documenten, zoals aantekeningen van Saunders, dagboekfragmenten, antwoorden op vragenlijsten en uitgeschreven interviews met een actrice die samen met Walton werkte aan een Nazipropaganda film. Volgens Lewinsky is een schrijver een grote leugenaar en door qua vorm bijna documentair te werk  te gaan schurkt het verhaal het meest tegen een waarheidsgetrouw verslag van de productie van de film Lied der Freiheit aan.

Je raakt al snel gewend aan de verschillende documenten die samen een vloeiend verhaal vertellen over een uitgedunde filmcrew die neergestreken is in het zuiden van Duitsland, ver weg van het door oorlogsgeweld geteisterde Berlijn, en die in Kastelau probeert de schijn op te houden hard te werken aan de voltooiing van een film. Hieruit blijkt ook de kwaliteit van de rasverteller Lewinsky; het verhaal stokt niet door de gekozen vorm. De interviews met de voortdurend rokende en hoestende Tiziana Adam  ("Niet rokers zijn heus geen betere mensen") boeien het meest. Ze komt ook het vaakst aan het woord en wordt zo vertrouwd dat je af en toe haar antwoorden al verwacht. Soms klinkt Lewinsky nadrukkelijk in haar door: "Hoewel: werkelijkheid is altijd alleen wat we toevallig waarnemen", en: "Ik wil ook plezier beleven aan het vertellen." Lewinsky moet tijdens het schrijven dat plezier hebben gehad, bijvoorbeeld wanneer hij naast zin de groot mogelijkste onzin in de voetnoten opnam. Om vervolgens in een brief op te noemen dat "niemand op voetnoten zit te wachten." Ook het in Aanhangsel C opnemen van Tierarzt Dr. Vlimmen als niet voltooide UFA –film werkt op de lachspieren.

Uit de documenten doemt een beeld op van een rustig voortkabbelend leven in het rustieke Kastelau. De oorlog lijkt hier amper door te dringen. Scenarioschrijver Wagenknecht in zijn dagboek: "Het is verdomd verleidelijk om dingen te schrijven die gemakkelijk te verzinnen zijn. Het geeft je zonder veel inspanning het aangename gevoel creatief te zijn." Wanneer de nederlaag onafwendbaar is en de Amerikanen naderen blijkt het even makkelijk, door op de juiste plekken een paar woorden in het scenario aan te passen, van de propagandafilm een verzetsfilm te maken. De acteurs zijn snel gewend aan hun nieuwe rol. Saunders zegt daarover: "Film is het enige cultuurproduct waar leugen tot kunst wordt verheven."

Alleen maar helden is een geloofwaardig en boeiend verhaal over helden van eigen verhalen, maar het beklijft onvoldoende. Daarvoor doet de oorlog te weinig pijn en blijven op een enkele na de meeste spelers te veel aan de oppervlakte.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Joop Rose

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!