Onweerstaanbaar mooi, een must-read, onvergetelijk!

Soms gebeurt het: tussen een onophoudelijke stroom van boeken, zeker wanneer men veel en alle genres leest, valt opeens een boek op. Er is een gevoel, een contact, een ogenblik van zuivere vreugde. Een dergelijke beleving is schaars en dient gekoesterd en onthouden te worden. Dit overkomt de lezer bij het lezen van De boekwinkel voor gebroken harten. De eerste alinea al, vol van ingetogen schoonheid:

“Ze bleef niet lang, waar het huwelijken betreft: een jaar en tien maanden. Haar briefje was ook kort: Ik ga weg. Weet niet wat ik moet zeggen. Liefs, Trudy, en Tom Hope bleef achter met een kwetsuur die zeker zijn dood leek te worden.”

Het is niet het laatste kwetsuur dat op het pad van Tom Hope, een eerlijke hardwerkende boer, zal komen. Terwijl hij niets meer van het leven verlangt dan een rustig bestaan in een liefdevolle relatie, wordt dat hem juist niet gegund. In een gecontroleerde, prachtige taal waarin geen woord te veel is en waar alle woorden op precies de juiste plek staan (met eerbiedige complimenten voor de vertalers, Catalien en Willem van Paassen), vertelt Robert Hillman over belangrijke zaken van het leven, de angst, de liefde, de pijn, de dood en de juiste of verkeerde keuzes. Tom Hope heeft geen geluk in de liefde en als hij het jongetje Peter – die niet zijn zoon is – durft lief te hebben, wordt deze hem abrupt ontnomen.

Verscheurd door niet aflatende pijn, zoekt Tom zijn heil in het werk totdat er op zijn pad een persoon komt, net zo verscheurd door verlies en verdriet als hij zelf. Opvallend en extrovert, waar Tom juist verlegen, onopvallend en introvert is, doet de Hongaarse Hannah haar intrede in het kleine Australische stadje Hometown. Zij is van plan om een boekhandel te openen en huurt Tom in voor alle timmerwerkzaamheden. Het is haar droom om in de boekwinkel 25.000 boeken te gaan verkopen, om het aantal verbrande boeken in vooroorlogs Duitsland in hersteld evenwicht te brengen.

Ondanks het aanzienlijke leeftijds- en andere verschillen bloeit er snel een overweldigende liefde tussen Tom en Hannah op. Beiden zijn ze beschadigd, beiden hebben ze onherstelbare verliezen gekend. De Hongaarse Jodin Hannah heeft haar hele familie inclusief haar zoontje in rook zien opgaan in Auschwitz. De verschrikkingen van het kamp, de Jodenvervolging, de willekeur waarmee een hele bevolkingsgroep wordt uitgeroeid, een enorme kracht van Hannah om te overleven, ondanks onuitwisbare sporen in haar hart en karakter, dat alles brengt haar zover dat ze na de oorlog emigreert naar Australië, een land zo ver mogelijk van Europa dat ze niet meer vertrouwt en niet kan vergeven.

Tom en Hannah gaan trouwen, de boekwinkel loopt en voor het eerst lijkt voor Tom alles op zijn plaats te vallen wanneer het jongetje Peter het strenge Jezuskamp waar hij met zijn bekeerde moeder leeft, ontvlucht en terugkeert naar de boerderij. Dan blijkt dat Hannah niet in staat is uit de schaduwen te stappen die haar omringen. Een kind in het huis is meer dan haar gebroken hart kan verdragen. Peter wordt teruggebracht naar het Jezuskamp, een sowieso onvermijdelijke keuze. Er komt echter een ogenblik wanneer Peter, na vele geleden verschrikkingen, voor altijd terugkeert naar de boerderij. En Hannah zal moeten kiezen om haar angsten te overwinnen of aan ze ten onder te gaan.

Zelden is er een mooier verhaal geschreven over de liefde en over dappere, moeilijke keuzes. De hoofdpersonages hebben iets dat tegenwoordig zo zeldzaam is als een roze zebra: een zuiver onverschrokken hart en zoveel empathie en menselijk fatsoen als maar mogelijk is. En dat alles in een verhaal zonder clichés, zonder vals sentiment, zonder huilerige emoties. Een prachtig, helder, sterk staaltje proza, een schitterend boek, een beleving van een ultieme schoonheid. Lees het om nooit te vergeten.

De boekwinkel voor gebroken harten is het eerste in het Nederlands vertaalde boek van Robert Hillman. Voor zijn autobiografische boek The Boy in the Green Suit kreeg Hillman The National Biography Award.