Een spel waarvan voortdurend de regels veranderd worden

Er zijn verschillende boeken die gaan over zussen en wat zij voor elkaar overhebben. Het zijn verhalen die grotendeels vallen of staan met geloofwaardige personages en een goede omschrijving van de band die ze met elkaar hebben. Stephanie Gabers debuut ‘Het zwarte hart’, het eerste deel van ‘De Duisternis’, gaat over twee zussen die hun wrede vader willen ontvluchten. Het mysterieuze Caraval, een legendarische voorstelling waaraan het publiek zelf deel kan nemen, lijkt hun beste kans om te ontsnappen. Nog voordat de show begint, raken de zussen elkaar kwijt. Als de ontvoering van de ene zus het mysterie van het jaar blijkt te zijn, ontdekt de ander dat in de wondere wereld van Caraval weliswaar niets is wat het lijkt, maar dat wat er op het spel staat heel echt is.

Hoewel het idee van een magisch spel dat ineens invloed heeft op het echte leven van mensen intrigerend is, is er het een en ander aan te merken op de uitwerking. “Zusje van” Donatella verdwijnt al zo snel dat het moeilijk is een idee te krijgen van wie ze is. We leren haar vooral kennen door wat hoofdpersonage Scarlett over haar denkt, wat een nogal oppervlakkig beeld oplevert. Een beeld dat bovendien tegenstrijdig is met het weinige wat we van haar zien. Ze komt over als een nogal losbandig en roekeloos meisje dat minder om haar zus lijkt te geven dan andersom het geval is. Ze is niet bepaald het toonbeeld van een sympathiek personage en omdat we de zussen alleen maar zien kibbelen is het volslagen onduidelijk waarom Scarlett zo van haar houdt – niet onbelangrijk in een verhaal waarin het duidelijk de bedoeling is dat we moeten hopen dat ze gered zal worden. Daarnaast blijft het hele boek lang onduidelijk waarom ze de keuzes maakt die ze maakt. Haar gedrag is erg onlogisch.

Toch lijkt ‘Het zwarte hart’ aanvankelijk geen slecht boek. De wereld van Caraval heeft veel potentie en Scarlett maakt zo veel mee dat je geboeid blijft lezen. Het tempo ligt hoog en het boek is toegankelijk geschreven. Soms zelfs iets te toegankelijk: er wordt zo veel herhaald dat je het idee krijgt dat je niet serieus genomen wordt. De vele plotwendingen doen wat ze moeten doen: ze maken nieuwsgierig. Er bestaat echter ook zoiets als te veel plotwendingen. Garber besteedt meer aandacht aan het op het verkeerde been zetten van haar lezers dan aan het vertellen van een logisch, goed samenhangend verhaal. Dit gaat tevens ten koste van de sfeer en de potentie van de setting.
De originele ideeën komen niet uit de verf omdat ze worden overschaduwd door de ongeloofwaardige romance en totaal oninteressante details als het aantal strikken op de nieuwe versie van Scarletts magische veranderende jurk. Caraval komt nergens echt tot leven. In plaats van een magische wereld vol kleur blijft het strijdtoneel een flets, claustrofobisch aanvoelend spookdorp. Het voelt zelfs nergens daadwerkelijk als een spel waar veel mensen naar kijken en aan meedoen. Meer dan een glimp is niet te zien van de andere deelnemers. De wereld voelt nooit groter dan de plek waar Scarlett op dat moment is en de personages lijken de enige mensen die er bestaan.

Niet alle plotwendingen zijn erg verrassend of geloofwaardig. Soms zijn ze zelfs belachelijk. Vooral de uiteindelijke onthulling van hoe alles daadwerkelijk zit is een enorme anticlimax. Je voelt je bedrogen als de regels van het spel aan het eind veranderd worden omdat er nog een vergezochte verklaring moest komen. Een verklaring die niet alleen alles wat je eerder gelezen hebt tenietdoet, maar die bovendien niet logisch is. Vreemd genoeg wordt hij door Scarlett meteen geaccepteerd. Je vraagt je af wat er gebeurd was als Scarlett of de overige deelnemers andere keuzes gemaakt hadden, wat de persoon die erachter zat hier eigenlijk mee dacht te bereiken en of dit alles eigenlijk wel nodig was. Echte antwoorden komen er niet. Zelfs van een eerste deel van een serie mag je toch verwachten dat de intrige van dit deel netjes afgerond wordt als het er niet op lijkt dat daar nog op teruggekomen wordt.
Teleurstellend genoeg maakt het meest intrigerende (en mogelijk zelfs enige interessante) personage nooit daadwerkelijk zijn opwachting. Hij blijft in nevelen gehuld. Dit zorgt wel voor een interessante cliffhanger. Het enige wat enigszins geslaagd te noemen is aan het einde – als je tenminste niet al afgehaakt bent voor je de laatste pagina om hebt kunnen slaan.