Degelijke traditionele whodunit

Er zijn van die auteurs en/of hoofdpersonages die dusdanig tot het collectief geheugen behoren dat hun namen ergens wel een belletje doen rinkelen, ook al heb je nog nooit een boek van of over hen gelezen. Neem nu de Belgische schrijver Georges Simenon en zijn commissaris Jules Maigret. Ook al schreef hij tal van psychologische romans, het zijn voornamelijk de boeken rond Maigret die Simenon succesvol op de kaart gezet hebben. Een kwarteeuw na zijn overlijden acht Uitgeverij De Bezige Bij de tijd rijp om een aantal van zijn belangrijkste werken opnieuw op de markt te brengen, voorzien van een nieuwe vertaling door Kris Lauwerys.

In De zaak Saint-Fiacre  brengt een geheimzinnig briefje Maigret terug naar zijn geboortedorp. De boodschap is even eenvoudig als verontrustend: ‘Ik kondig aan dat tijdens de vroegmis van Allerzielen in de kerk van Saint-Fiacre een misdaad zal worden gepleegd.’ Maigret begeeft zich ter plaatste en in eerste instantie lijkt de vroegmis probleemloos te verlopen. Tot blijkt dat de gravin van Saint-Fiacre na de dienst dood op haar stoel blijft zitten. Ogenschijnlijk een natuurlijke dood, maar mede gealarmeerd door het geheimzinnige briefje gaat Maigret op onderzoek uit. Om al snel te ontdekken dat er effectief kwaad opzet in het spel is en dat diverse dorpelingen over de nodige motieven beschikken …

Wat kan en mag je tegenwoordig nog verwachten van een thriller die ruim 82 jaar geleden voor het eerst gepubliceerd werd, en heeft het nog zin om dergelijke boeken in dit tijdperk opnieuw op de markt te brengen? Een niet zo gemakkelijk te beantwoorden vraag blijkt in het geval van De Zaak Saint-Fiacre.

Dat het boek gedateerd overkomt valt niet te ontkennen. Van moderne onderzoeksmethoden en hulpmiddelen is er in de tijd van lampetkannen en petroleumlampen logischerwijze nog geen sprake. Spetterende actie en ingenieuze plotwendingen blijven achterwege. Wat je krijgt is een langzaam opgebouwd verhaal, waarbij observatie en conversatie op de voorgrond treden. Een degelijke traditionele whodunit ontdaan van alle overtollige ballast. Cluedo in boekvorm, waarbij Simenon naar voren komt als een schitterend verhalenverteller/sfeerschepper en de lezer samen met Maigret laat speuren naar de uiteindelijke dader. Dat niet Maigret maar een van de mogelijke verdachten de aanzet geeft tot de uiteindelijke ontknoping is misschien een klein minpuntje, maar neemt niets weg van enkele uren ouderwets leesplezier.

Er is dus wel degelijk nog plaats voor De zaak Saint-Fiacre. Niet dat het onmiddellijk een nieuw groot publiek zal aanspreken, maar voor hen die niet vies zijn van degelijk authentiek speurwerk valt er nog voldoende te beleven. Zij die meer houden van actie, gruwelijkheid en snelheid, laten het boek beter links liggen.