Mensen als beesten
‘Dankzij’ de vluchtelingencrisis en hun dystopische De ontelbaren is het Vlaamse schrijversduo Elvis Peeters-Nicole Van Bael, publicerend onder zijn naam, onlangs zeer onder de aandacht gekomen met hun profetische blik op de Europa overspoelende migrantenkwestie. Op dat niveau gelezen doet hun nieuwste boek Jacht een duit in hetzelfde zakje. Net zoals oorspronkelijke bewoners en vluchtelingen met elkaar moeten leren leven, staan in de roman staan twee soorten personages, inheems en inwijkeling, tegenover elkaar: mensen en beesten. Aan de kant van de mensen zijn er de amateur-jager en besparingsslachtoffer Erik, zijn overbuurvrouw Karla en haar buurvrouw Josee, aan de kant van de dieren zijn er de jonge vos, het paard en de rottweiler, naast de soortgenoten uit hun omgeving. Meer dan aanvankelijk lijkt, hebben alle personages (soms onbewust) een band met elkaar en vormen ze een poging tot samenleving.
Waarbij communicatie tussen mens en dier minder onmogelijk is dan bij de diersoorten onderling: vos en paard begrijpen elkaar moeizaam met hoofd- en wijsgebaren, hond en vrouw begrijpen elkaar in blik en aanraking, paard en man praten zelfs gewoon met elkaar. Waarbij de positie van de naar de stad gekomen dieren omstreden is: de paarden wordt verweten banen over te nemen van menselijke chauffeurs, de holen gravende vossen ondermijnen – letterlijk – de stad. Waarbij intersoortelijke contacten echter taboe zijn: de verliefde rottweiler brengt zichzelf, rechtop lopend en gekleed in een mooie jas, onder de aandacht van Karla, die hem in huis en in bed haalt. Waarbij telkens de vraag rijst: wie is hier nu eigenlijk de mens en wie is het beest? Wie gedraagt zich menselijk en wie beestachtig? En is een echte samenleving mogelijk of maken we die bij voorbaat kapot door onze verschillen en vooroordelen?
In dit morele vraagstuk bewegen de hoofdpersonages. De onnadenkende Erik moordt, als jager, een hertengezin uit, de achterbakse Josee beloert haar buren en Karla wordt verteerd door schuldgevoel omdat zij de willekeurige lijst af te vloeien werknemers samenstelde. Het paard is weggelopen na een ongeluk en elders op zoek naar hernieuwde waardigheid en een nieuw leven, de vos zoekt in de stad naar erkenning en succes en de hond naar echte liefde. In het zich laten gaan in hun driften zijn mensen soms beesten. En de ‘anderen’ zijn anders dan mensen hen zien. Verschillen zijn er, maar inwisselbare gelijkenissen nog veel meer.
Een letterlijke lezing van dit boek doet natuurlijk vreemd aan voor de lezer. Een ervaring die nog vreemder wordt omdat er eigenlijk heel alledaagse gebeurtenissen in een doodgewone omgeving beschreven worden: de omgang van mensen (en beesten) met elkaar, hun emotionele reacties op conflicten, de gevolgen van handelingen. Het verschil wordt echter gemaakt door de personages, die de lezer confronteren met zijn kijk op de mens. Met als lakmoesproef: ziet hij de beesten op den duur nog als beesten?
Jacht is toegankelijk geschreven en erg direct in stijl. De actie en de dialogen zijn duidelijk, de personages helder in hun motieven. De auteurs houden zich op de vlakte: ze oordelen noch veroordelen. Dat wordt aan de lezer overgelaten. Ook zijn er geen conclusies te trekken. Behalve misschien dat de kleine lieden, van welke soort ze ook zijn, altijd de prijs betalen van de jacht naar succes, naar erkenning, naar liefde of het behoud van een baan. En dan meestal nog door het toedoen van hun soortgenoten – mens óf beest. Impliciet schetst Elvis Peeters dus een somber beeld van de moeizaam functionerende samenleving, zonder veel uitzicht op verbetering. Het maakt dit vlotte boek geen pretje om te lezen, maar dat is het leven nu eenmaal ook niet.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
