Barok vehikel voor freakshow
Het nog prille oeuvre van Marnix Peeters is in Vlaanderen niet onomstreden. Vergruisd en uitgespuwd door literaire recensenten (niemand houdt van Niemand hield van Billie Vuist ), maar welbespraakt en alomtegenwoordig in de pers is de tafelspringer uitgeroepen tot een nieuw enfant terrible. Al vanaf het eerste van vier enigszins onwelvoeglijke romans in evenveel jaren wordt de voormalige journalist omgeven door een walm van scandalitis.
Werd zijn debuut, De dag dat we Andy zijn arm afzaagden, nog met de mantel der liefde bedekt door het een schelmenroman te noemen, dan zorgde de opvolger, Natte dozen, voor een regelrecht relletje. De obscene titel werd gecensureerd door iTunes en collega-auteur Christophe Van Gerrewey hekelde het brutale shock effect van het boek. De auteur zelf wijst erop dat hij louter humor beoogt en veroordeelt het politiek-correcte snobisme van de literaire wereld. Het hoofdpersonage van Natte dozen was dan ook een over the top vintage Marnix Peeters: een fascistische vetzak die zich beklaagt over zwangere werknemers, zure lezersbrieven schrijft en asielzoekers gaat pesten.
Ook de hoofdpersonages in Billie Vuist passen in zijn larger than life-rariteitenkabinet. Behalve de kinderen die het hart nog op de juiste plaats hebben, zijn de woonwagenparkbewoners allen immorele marginalen met ofwel een steekje los, ofwel een criminele neiging, ofwel allebei: een moddervette moeder Vuist die enkel in hoofdletters gilt en een Thais-Senegalese tienerprostitutie-importhandel runt, haar echtgenoot die zich een verleden in het vreemdelingenlegioen inbeeldt, een seksverslaafde pastoor, een darkroomridder die voor de buitenwereld zijn homofilie verbergt door zich extreem homofoob te gedragen… Peeters laat letterlijk niets aan de verbeelding over – waarmee hij zondigt tegen het literaire principe de lezer toch nog een minimale verbeeldingsinspanning te gunnen. Zijn verteller rechtvaardigt dit met ‘literaire fun’: gewoon zeggen dat de pastoor in- en inslecht is, is minder leuk dan hem in plastische bewoordingen met de satan te liëren. Bovendien, vindt de verteller, verliest de lezer zonder dergelijke uitputtende beschrijvingen het juiste pad: "Voor men het weet zit deze lezer in het verkeerde tafereel, onder een onjuist wolkendek, te kijken naar personages die in het geheel niets weg hebben van de ware Wesley S. of de bedoelde Billie Vuist; en los het dan nog maar eens op! Niets zo moeilijk als het ont-verbeelden."
Los van de scabreuze inhoud valt wel nog te genieten van het barokke taalgebruik waarmee Peeters zijn perverse personages in beweging houdt. Dat de auteur kan schrijven, dankzij zijn journalistieke achtergrond, is wel duidelijk. Zijn zinnen lezen vlot en haperen nergens. En zijn wel eens grappig. Met een pastoor die toevallige passanten zijn kerk buitenvloekt ("Dit is een godshuis, godverdomme!") kunnen wij wel lachen. Ook met een verteller die buiten de lijntjes treedt: "We gaan hier niet tot achter de komma de regels van het bingospel uitleggen, ik neem aan dat de lezer daar geen negentien euro vijfennegentig voor neertelt." Andere grappen zijn belegen (een amateur-seksfilm is een "natuurfilm"). Het pleit voor de Amsterdamse uitgever Prometheus het Vlaamse taalgebruik van Peeters ongemoeid te hebben gelaten, ondanks niet voor alle lezers gekende instellingen als het OCMW en de mutualiteiten of uitdrukkingen als "het is toch geen avance" (het heeft toch geen zin).
Meer moeite hebben we met onvolkomenheden in plot en personages: waarom moet een van Moeder Vuists obscene klanten een jood zijn (tenzij om de lezer te provoceren), waarom verbergt buurman Gabba Henk zijn ware aard zo fanatiek en werkt hij samen met de kinderen mee aan de ontmanteling van het pedofilienetwerk, waarom laat de auteur Billies buurmeisje Mei hoofdstukken afsluiten met een Suske & Wiske-citaat als dat nooit ter zake doet? Dergelijke manco’s maken duidelijk dat het wankele verhaal louter een vehikel is voor een freakshow en een excuus voor zich in schrift eens goed te laten gaan; 'lekker buitenspelen', noemt de auteur dat. Tja, maar als het (stront en sperma) regent, is binnen spelen leuker.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
