Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Dit boek kruipt onder je huid

Marieke Scheers 28 mei 2019 Hebban Recensent

De Engelse Christy Lefteri (1980) heeft een Grieks/Cypriotische achtergrond, maar is geboren in Londen. Ze heeft creatief schrijven gestudeerd aan de Brunel universiteit. De bijenhouder van Aleppo (2019) is haar tweede boek en het eerste dat is vertaald naar het Nederlands door Ernst Bergboer. 

In 2016 en 2017 was Lefteri werkzaam als vrijwilligster in een opvangcentrum voor vluchtelingen in Athene. Dagelijks kwamen er grote groepen vluchtelingen binnen. Bange en angstige mensen. Mensen die hun huis moesten verlaten, hun land moesten ontvluchten en een vreselijke reis moesten maken om nu eindelijk ergens aan te komen waar het veilig is. Lefteri sprak met die mensen, allen met hun eigen verhalen die ze wilden vertellen ondanks de taalbarrière. Eenmaal terug in Londen lieten de verhalen Lefteri niet los en ze besloot te gaan schrijven over Nuri en Afra. Zij zijn fictieve personages maar ze staan voor de duizenden vluchtelingen die alles achterlieten en hun leven in handen van mensensmokkelaars legden, in de hoop op een veilige toekomst.

Nuri en Afra en hun zoontje Sami wonen in Aleppo, Syrië. Nuri heeft samen met zijn neef Mustafa een handel in honing en aanverwante producten. Ze koesteren hun bijenvolken en hebben het goed. Maar alles verandert als de oorlog begint. De bijenkorven worden vernietigd en Mustafa vlucht. Een bom neemt het leven van Sami en het zicht van Afra. Nuri wil ook vluchten, maar Afra wil blijven. Als Nuri wordt gedwongen om mee te vechten met sterven als alternatief, vluchten ze alsnog. Het is een zware reis, de vluchtelingenkampen zijn vol en de angst heerst.  

Het boek heeft een bijzondere opbouw, want binnen een hoofdstuk is zowel heden als verleden verwerkt. Nuri begint te vertellen als hij met Afra in een opvanghuis in Zuid-Engeland zit in afwachting van de asielprocedure. Halverwege een hoofdstuk gaat het verhaal over van het nu naar het verleden door een of twee woorden die zowel het einde zijn van het ‘nu verhaal’, als de eerste woorden van het verhaal over de vlucht van Nuri en Afra. Werkelijk een prachtige overgang, waardoor er een grote samenhang ontstaat tussen beide verhaallijnen. Er zijn ook e-mail contacten tussen Nuri en Mustafa opgenomen in het boek. Mustafa is in Engeland en heeft nieuwe bijenvolken en deelt zijn kennis met andere asielzoekers. Deze berichten geven Nuri de moed om door te zetten.

De relatie tussen Nuri en Afra is moeilijk. De intimiteit zijn ze kwijtgeraakt. Afra bevindt zich in een soort afwezige toestand, mede doordat ze haar zicht en haar zoontje heeft verloren. Zij maakt zich echter ook zorgen om Nuri die maar doorgaat, maar zelf ook niet in orde is. Christy Lefteri heeft dat heel goed uitgewerkt. Lijkt Nuri eerst heel sterk en Afra zwak, gedurende het verhaal blijkt dat ze elkaar in evenwicht houden en elkaar erg nodig hebben. Langzaam komt ook de liefde en de intimiteit weer terug.

Lefteri laat met haar boek zien dat het bijna onmogelijk is voor een vluchteling om overeind te blijven in de omstandigheden waarin ze terechtkomen. De medewerkers van de kampen doen wat ze kunnen, maar het is nooit genoeg. Mensen arriveren in een overvol kamp en krijgen dan een deken in de openlucht toegewezen als plek om te slapen en te verblijven, het gaat alle voorstellingen te boven en criminaliteit ligt op de loer. Wachttijden voor doorstroom zijn lang en grenzen gaan dicht. De schrijfster romantiseert niets, maar laat het zien zoals het is en dat is heftig.

De bijenhouder van Aleppo is absoluut een bijzondere roman met een sterk verhaal, waarbij het leven van de vluchteling van begin tot einde wordt gevolgd. De wanhoop en de angst zijn voelbaar, evenals de hoop op een nieuwe, veilige toekomst. Dit boek kruipt onder je huid en zorgt voor een andere kijk op de asielzoeker; mensen zoals jij en ik die alles wat ze hadden achter moesten laten en de moed hadden om ergens anders opnieuw te beginnen.  

5

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marieke Scheers

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.