Divers, maar toch gelijk
In Tegenwicht presenteert Conny Hoogendoorn 21 verhalen die ‘ertoe’ doen. Verhalen die verschil maken. Verrassend en norm bevestigend, afstandelijk en dichtbij, maar bovenal divers en toch zo gelijk.
“Een beschadigd mens verdient een kans.” Tegenwicht bevat op het eerste gezicht 21 losstaande verhalen over mensen uit het dagelijks leven. Geen samenhang, geen overkoepeling. Wie beter leest, constateert echter anders. Elk verhaal beslaat een losstaand thema, waarin diverse overkoepelende elementen zijn verwerkt. Vaak staat de veelbeschreven liefde voorop, maar ook jaloezie, haat, overspel, misbruik, het schrijverschap en seks worden centraal gesteld door Hoogendoorn. Daarbij spelen de kerk en het geloof in diverse verhalen een belangrijke rol: regelmatig biedt het geloof de protagonist steun, maar even zo vaak zorgt het geloof voor verdriet en verbijstering.
Bijzonder hierbij is de perspectiefkeuze. Vaak kiest Hoogendoorn voor het personale perspectief in haar verhalen en creëert daarmee enige mate van afstand tot de hoofdpersonages. Bij het verhaal ‘Stille nacht’ mag de lezer wél genieten van het ik-perspectief, met alle gevolgen van dien: het verhaal raakt, meer dan alle andere. Daarbij schrijft Hoogendoorn opvallend vaak vanuit de ‘bad guy’; de protagonist die zowel antipathie als sympathie opwekt. Een schrijfster die lachend haar man ten onder ziet gaan in ‘Heb ’t hart eens’, Dorien die wraak neemt op haar minnaar in het titelverhaal ‘Tegenwicht’ en de onbegrijpelijke man in ‘Ontaard’ : allen ‘beschadigde mensen’ die wellicht een kans verdienen?
Dat mensen een kans verdienen, wordt in de bundel duidelijk. Middels zeer diverse verhalen over veelal herkenbare onderwerpen laat Hoogendoorn zien dat iedereen een leven verdient en dat iedereen een geschiedenis heeft die zijn of haar handelen verklaart. Waar de zusjes in ‘Zussen’ en Sylvia in ‘De jacobsladder’ het toonbeeld zijn van mensen die een tweede leven verdienen, zorgt het ongelukkige stel in ‘Fijne zondag’ voor ontroering. Ook dit stel kan samen verder, met wat hulp van anderen.
Helaas maakt niet elk verhaal de gehoopte indruk. Waar diverse verhalen norm brekend zijn door de opvallende keuze voor de protagonist of het verloop van het verhaal, zijn evenzoveel verhalen normbevestigend door de manier waarop de thematiek uitgewerkt wordt. Menigmaal kiest Hoogendoorn een te groot thema voor een te kort verhaal waardoor de diepgang mist. Waar ‘Go girl go’ zeker een prachtig verhaal over pesten bevat, is het niet vernieuwend en het verloop van ‘Vertrouwen’ blijkt voorspelbaar en is evenzo bizar. Ook de introverte studente in ‘Verlegen’ laat ons geen nieuwe kant van de maatschappij zien. Tegelijkertijd zet Hoogendoorn de wereld met het verhaal over de beschadigde man in ‘Ontaard’ of de indrukwekkende zussenactie in ‘Zussen’ op zijn kop en gunt ze je wel degelijk een andere kijk op de samenleving.
Toch lijkt de verscheidenheid te werken. De schrijfster heeft haar bundel zo vormgegeven dat norm brekend en normbehoudend elkaar afwisselen, waardoor de honger blijft. Na een reeks begrijpelijke, emotiebehoudende verhalen als ‘Fijne zondag’ of ‘Zorgen’ snakt de lezer naar verwarring, naar een nieuwe blik. De honger wordt gestild met het perfect gestileerde ‘Duistere mannen’, waarbij de schrijfstijl geheel aansluit bij de warrige psyche van hoofdpersoon Cin, ondanks de heldere en korte notatie die typerend is voor Hoogendoorns verhalen. Tegenwicht krijgt diepgang door zulke verhalen, verhalen waarbij je niet alleen geconfronteerd wordt met een beschadigde hoofdpersoon, maar waarbij je ook aangezet wordt tot nadenken. Nadenken over de maatschappij en haar gebreken.
Met Tegenwicht bedient Conny Hoogendoorn diverse lezers. De korte, soms staccato zinnen die bijna elk verhaal sieren maken samen met het geloof, de liefde, de jaloezie en het verraad een geheel van de 21 verhalen. Een geheel dat wankelt als het gaat om diepgang en vernieuwing. Hoogendoorn schokt en sust, behoudt en breekt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marloes
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
