Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een liefdesverhaal tussen de plooien van onrechtvaardigheid

Marvin O. 23 december 2018

James Baldwin (1924-1987) was een Amerikaanse schrijver en zoon van een voormalige slaaf. Het grootste deel van zijn volwassen leven woonde hij met zijn vriend in Parijs. Zwart en homo en aldus behorend tot twee minderheden, verklaart waarom de problemen waar deze groepen in het Amerika van het midden van de twintigste eeuw mee werden geconfronteerd, de voornaamste thema’s zijn in zijn boeken, essays en toneelstukken. Als Beale Street kon praten dateert van 1974 en speelt zich ook in die periode af. Het kwam ook meteen in 1974 in het Nederlands op de markt en kreeg nu een nieuwe, eigentijdse vertaling mee. Baldwin is opnieuw erg populair. Zijn thema’s zijn nog steeds zeer actueel, en Als Beale Street kon praten is dan ook niet het enige boek van de auteur dat door uitgeverij De Geus werd heruitgebracht. Ook Niet door water maar door vuur kreeg een nieuwe vertaling en bovendien hebben beide boeken covers die bij elkaar passen. Een aantal vertaalkeuzes van de uitgeverij zijn doorgevoerd ondanks uitdrukkelijk protest van vertaler Harm Damsma. Zo wordt nigger onvertaald gelaten en wordt white niet meer door blank, maar door wit vertaald. Waarom hij deze zelfcensuur geen goede zaak vindt, mocht Damsma in een nawoord zelf verdedigen. Erg jammer dat de uitgeverij dat nawoord alleen in Niet door water maar door vuur heeft opgenomen.  

Het boek wordt verteld door Clementine (roepnaam: Tish), negentien jaar oud en aan het begin van het boek zwanger van Alonzo (roepnaam: Fonny). Tish en Fonny gaan samenwonen op een bewoonbaar gemaakte zolderverdieping. Fonny komt ongewild in het vizier van een racistische agent die vervolgens wacht op een kans om hem een loer te draaien. Enige tijd later wordt hij beschuldigd van verkrachting en komt onschuldig in de gevangenis terecht. Tish en haar familie doen er alles aan om Fonny vrij te krijgen. Omdat de families zwart zijn, worden ze hierin sterk benadeeld.  

Tish is een rasvertelster die de gebeurtenissen in het heden (zijnde: 1974) voortdurend doorspekt met wat eraan voorafging. Ze begint bij de eerste ontmoeting tussen haar en Fonny, toen ze nog kinderen waren en meteen door iedereen Romeo en Julia werden genoemd. De band tussen Tish en Fonny vormt de hoofdmoot van haar verhaal maar tijdens het vertellen gaat ze niet voorbij aan de moeilijkheden die de levens van de beide families overheersen en aan hoe ze allen heen en weer worden geslingerd tussen hoop en wanhoop.  

Zelfs in de vertaling blijft de authenticiteit van Baldwins boek overeind. Ook als personages Nederlandse woorden in de mond worden gelegd, blijven ze inwoners van Harlem met hun typische taal en omgang. In dit boek praten mensen echt met elkaar, met echte woorden, en niet met woorden die je alleen in boeken terugvindt. De mentaliteit van de straat die hun habitat is, komt duidelijk naar voren, en ook de omgang tussen de familieleden onderling is bijzonder helder verwerkt. De onrechtvaardigheid die een constante is in de levens van deze mensen, is nooit ver weg maar Baldwin schrijft geen klaagzang. Hoop op beterschap overheerst. Racisme en onrechtvaardigheid zijn wel sterk aanwezige thema’s, maar het valt op dat de zwarte bevolking dit gewend is. Het ontmoedigt hen niet, het maakt hen niet boos, zelfs niet in het post-Martin Luther King-tijdperk waarin het boek speelt. Ze gaan ermee om en maken er het beste van. Die gelatenheid shockeert veel meer dan wanneer Baldwin zijn personages wel boos had laten worden. Bovenal creëerde de schrijver een liefdesverhaal. Geen flauwe romance bovendien maar een liefde over een hobbelig pad die Tish en Fonny toch de kracht geeft om door te gaan en te blijven vechten voor elkaar.  

Waard om weten: op 25 december 2018 komt de verfilming van dit boek in de VS in de zalen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!