Niet een van Atwoods toppers
Een Canadese vrouw is met haar vriend Joe en het bevriende echtpaar David en Anna onderweg naar haar vader. Hij is vermist en ze is op weg naar zijn huis, een afgelegen blokhut die aan het eind van de reis alleen per boot te bereiken is. Ze is ervan overtuigd dat ze hem daar gewoon terug zal vinden, maar bij aankomst wordt meteen duidelijk dat haar vader hier al vele maanden niet meer is geweest. De zoektocht levert niet het verhoopte resultaat op, maar toch heeft ze het gevoel alsof haar vader hier wel ergens is en haar bespioneert. Ze zouden oorspronkelijk twee dagen blijven, maar David stelt voor er nog enkele aan te breien, wat de vrouw aanvaardt. De gebeurtenissen rond haar vader, maar ook spanningen tussen de vrienden, zorgen ervoor dat de situatie escaleert.
Boven water dateert van 1972. Surfacing heette het oorspronkelijke boek en reeds in 1979 werd het vertaald. Een nieuwe vertaling volgde in 1985, met Aris J. van Braam als vertaler, en dat jaartal is niet toevallig. Dat jaar verscheen immers Margaret Atwoods (1939) doorbraakroman Het verhaal van de dienstmaagd waarop in het najaar van 2019 een langverwacht vervolg zal verschijnen. Debuteren deed ze al in 1969, alhoewel dat relatief is, want ze publiceerde dan al bijna een heel decennium lang dichtbundels. Na 1985 volgden nog meerdere heruitgaven van Van Braams vertaling van Boven water en ook de nieuwste uitgave is opnieuw deze van dezelfde vertaler.
Het boek vangt wat mysterieus aan. We vinden de vier hoofdpersonages samen terug in de auto, op weg naar een dorp in de buurt van het eiland waar de vader van de verteller woont. Zij kijkt uit over het landschap, praat met haar vrienden, of haalt herinneringen op, en niets daarvan is meteen erg duidelijk. Ook wanneer de vier ter plekke met enkele lokale bewoners praten, vallen de dingen niet op hun plaats. Het aantal vragen neemt nog steeds sneller toe dan er antwoorden gegeven worden. De toen nog vrij jonge Atwood had duidelijk niet het plan opgevat de lezer een makkelijk te verteren maaltijd te serveren.
Alhoewel er voldoende conversaties aanwezig zijn, bestaat een groot deel van het boek uit wat de vrouw – die tevens de vertelster is – denkt. Ze praat met zichzelf en probeert de vraagstukken die haar bezighouden op te lossen. Dat gebeurt in drie delen, waarvan het eerste en laatste in de tegenwoordige tijd geschreven zijn, en het middelste in de verleden tijd. Een merkwaardige stijlbreuk aangezien het verhaal over de drie delen chronologisch verderloopt. Ze wil weten wat haar vader is overkomen, maar gaandeweg gaat ze zich steeds vaker persoonlijke levensvragen stellen die haar zelfbeeld ontregelen.
De vraag die de lezer zich op een gegeven moment zal stellen, is of het hoofdpersonage nog wel geestelijk gezond is. Is ze de strijd om zichzelf boven water te houden aan het winnen, of verliest ze deze net? Wordt haar zelfbeeld wel ontregeld, of wordt het net bijgesteld? Atwood legt die vragen onrechtstreeks op tafel maar poogt niet ze ook te beantwoorden. Het tegendeel is eerder waar. Ze beschrijft slechts en zaait verwarring, maar doet dat wel heel beeldend, haast poëtisch, waaruit haar achtergrond als dichteres blijkt. Laag na laag weeft ze een steeds dikkere mistbank tussen de vragen en de antwoorden. Het hoofdpersonage gedraagt zich steeds buitenissiger. Geen makkelijk te begrijpen boek is dit, geen verhoopte zoektocht naar de vermiste vader met een vast omlijnde plot en een afsluitend einde, geen spannende of zelfs maar logische gebeurtenissen. Het is ook voor de lezer een zoektocht. Boven water was pas Atwoods tweede roman. Alhoewel het boek aanzien wordt als een van haar scherpste en meest intense, is het niet overtuigend goed. Bij vlagen schittert Atwood en toont ze de auteur die ze uiteindelijk geworden is, maar die ze in 1972 toch nog niet was.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
