Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een oude en toch verrassend moderne berglegende

Marvin O. 10 april 2019

Twintig jaar geleden brachten enkele herders de koeien van een Zwitsers dorp naar de hoger gelegen alpenweide Sasseneire. Door mysterieuze ongelukken stierven de herders een voor een. Alleen de oude Barthélémy overleefde. De weide is sindsdien taboe, maar nu menen de dorpelingen, vooral de jongere generatie, dat alles op bijgeloof berust. Men besluit opnieuw een groep herders naar Sasseneire te sturen. Het is nodig, want de armoede wordt onhoudbaar. Het gaat eventjes goed, tot het vee besmet raakt met de ziekte. Koeien en herders worden in quarantaine geplaatst. Angst gaat al snel regeren.

Charles-Ferdinand Ramuz (1878-1947) is voor velen waarschijnlijk een nobele onbekende. In zijn thuisland Zwitserland echter was hij bij leven al ongemeen populair en dat is hij nog altijd. Hij was ooit nationaal schrijver, zijn hoofd prijkte op postzegels en hij sierde eind twintigste eeuw nog het nieuwe biljet van 200 Zwitserse Frank. Van zijn werk – dat hij in het Frans publiceerde – is amper wat vertaald en de laatste vertaling van een van Ramuz’ verhalen dateert ondertussen al van 1952. Vertaler Rokus Hofstede onderneemt nu een nieuwe poging, hierbij financieel ondersteund door het Vlaams Letterenfonds. Dat het vertalen van Ramuz’ schrijfstijl niet eenvoudig is, wordt haarfijn uitgelegd in het nawoord van de vertaler. Hierin situeert hij niet alleen de schrijver, maar legt hij ook de moeilijkheden bloot die hij bij de vertaling ondervond, en vertelt hoe hij die aangepakt heeft. Nuttig om weten is nog dat Ramuz dit verhaal later in zijn leven herwerkte, en dat de vertaler de herziene versie vertaalde.

Al van bij aanvang valt op dat Ramuz’ stijl heel erg op spreektaal gericht was. Dialogen verlopen snel, met korte zinnen die niet altijd helemaal tot op het eind uitgesproken worden, of die grammaticaal niet correct zijn, zoals dat ook in werkelijkheid gaat. De vertaler heeft wat toegevingen moeten doen om de tekst in het Nederlands leesbaar te krijgen, maar daar ligt het niet aan. Ook Franstaligen valt het op en hebben er zelfs moeite mee.

"‘Ging het niet daarboven, of wat?’
Kleine Ernest schudt het hoofd.
‘Aha, het ging niet – wat ging er dan niet?’
‘Ik was… ik was bang...’
‘Bang waarvoor?’
‘Voetstappen.’
‘Hè?’
‘Voet… stappen...’
‘Hè?’
‘Op het dak...’
‘Hè?’
‘… Dus toen heeft de meester gezegd: “Ga maar weg!”’
En dan: ‘Ik het het koud… Ik heb hoofdpijn...’"


Die snelheid in praten zet zich ook in de rest van het verhaal door. Het dorp beraadslaagt snel over een nieuwe expeditie naar Sasseneire, vrijwilligers worden al gauw gevonden, de tocht wordt zonder veel poespas aangevangen en de boel loopt ook alweer heel vlug in het honderd. Ramuz overbrugt perioden waarin niets gebeurt haast ongemerkt en laat de dingen vooruitgaan. Het heeft een invloed op de lezer die spontaan dat ritme overneemt en sneller gaat lezen. Als de dingen fout lopen, breekt paniek uit onder de dorpelingen. Die wordt door het zich automatisch opstuwende leesritme perfect overgebracht.

Ramuz mengt twee visies. Enerzijds is er het bijgeloof, gestoeld op wat twintig jaar eerder gebeurde en dat als een legende een eigen leven is gaan leiden. Personages baseren er hun handelen en denken op. Anderzijds geeft Ramuz voor de verschillende gebeurtenissen een rationele verklaring. Beide visies botsen maar lopen tegelijk in elkaar over, en dat gaat naadloos. Het ene ogenblik leest men feiten, het volgende alweer bijgeloof. De grens tussen beide is vaag en draagt een bizar gevoel van ontheemdheid over op de lezer.

De cover laat denken aan deze van De acht bergen van Paolo Cognetti. Wie een soortgelijk boek verwacht, weze gewaarschuwd: inhoudelijk liggen beide boeken mijlenver uit elkaar. De grote angst in de bergen biedt minder verhaal en is overwegend een aaneenschakeling van indrukken. Het is een schriftelijke weergave van een klassieke berglegende, met een boodschap die de lezer moet bijbrengen dat de natuur grillig is en op termijn altijd wint van de mens. De huidige klimaatopwarming maakt deze legende opvallend actueel.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.