Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

De schoonheid van een wereld in verval

Marvin O. 26 april 2019

Tot circa achtduizend jaar geleden, toen de zeespiegel veel lager stond, was Groot-Brittannië niet door de Noordzee van het Europese vasteland gescheiden, maar vormde het één landmassa ermee. Het tussenliggende deel dat nu water is, heet Doggerland. Over de exacte grootte is men het oneens, maar vermoedelijk waren een deel van Nederland, Duitsland en Denemarken op die manier via land met Groot-Brittannië verbonden.

Doggerland van Ben Smith, vertaald door Kees Mollema, is een cli-fi (climate fiction) roman die ons een toekomst voorschotelt waarin de zeespiegel ondertussen flink gestegen is. Waar ooit Doggerland lag, strekt zich een gigantisch windmolenpark uit dat vroeger deels op het land stond. De jongen en de oude man (“De jongen was natuurlijk niet echt een jongen, net zomin als de oude man werkelijk zo oud was.”) onderhouden het park in opdracht van het Bedrijf. Ze wonen er middenin, in een substation waar ze uitsluitend op elkaar zijn aangewezen, en op de komst van de voorradenleverancier die smerig blikvoer levert en andere noodzakelijkheden, maar die slechts sporadisch komt. Meestal zijn de twee helemaal alleen en proberen ze de molens tegen beter weten in operationeel te houden. Dat gaat alsmaar moeilijker want het corrosieve zeewater blijft op de molens inbeuken en steeds meer ervan gaan ten onder aan roest en ouderdom.

De jongen volgde zijn vader op, die op mysterieuze wijze verdween. Het Bedrijf ziet dat zo niet. Volgens hen ging zijn vader er vandoor en verbrak hij hiermee zijn contract. Nalatigheid, heet dat, en in dat geval is het de zoon die verplicht de positie van de vader moet overnemen. De oude man weet hier meer over maar houdt de lippen stijf op elkaar. Het is de voorradenleverancier die zijn mond voorbijpraat en bij de jongen een vonkje laat ontbranden, waarna hij op zoek gaat naar de waarheid over zijn vader, en nadenkt over een ontsnappingsplan.

Ben Smith is Brit en doceert creatief schrijven. Hij geeft onder andere les over het milieu in de literatuur, meer specifiek gericht op de oceanen en op afval. Met deze debuutroman blijft hij zelf ook volledig binnen dit thema. Hij schetst een somber en mistroostig toekomstbeeld van een wereld die door het water herwonnen wordt. Landmassa’s verdwijnen en hiermee ook sporen van menselijke bewoning. Het windmolenpark zal op een gegeven ogenblik ook onherroepelijk zijn weggeroest. De zee heeft eonen van tijd om dat te bewerkstelligen. Het Bedrijf heeft de mensen in de tang en hoop op beterschap is er niet.

Het boek volgt slechts één personage en dat is de jongen. Af en toe praat hij kort met de oude man, of komt de leverancier langs, maar meestal is hij alleen met zijn daden en denken. Mondjesmaat slechts komt de lezer meer te weten over de situatie waarin de jongen zich bevindt. Het windmolenpark is zijn gehele wereld en Smith versterkt dit gegeven door met geen woord te reppen over wat er buiten de grenzen van het park ligt. In alles wat hij denkt of meemaakt, sijpelt uitzichtloosheid door. Om de sleur te breken, probeert de jongen wat te vissen, maar alle vis is al lang uit de zee verdwenen en wat hij bovenhaalt is afval. Afval is hoop, want soms zit er wat tussen dat de voorradenleverancier wil ruilen voor een splintertje aan luxe, zoals een muts waarmee de jongen zich warm kan houden in de ijzige wind.  

Smith schreef een traag boek, waarin amper actie te bespeuren is, maar waarin toch veel gebeurt. Doggerland straalt een niet aflatende eenzaamheid uit en die is best aantrekkelijk. Hoop en wanhoop vechten voortdurend om de overhand. Tussen stapels afval en omringd door zichtbare tekenen van verval, vond Smith schoonheid en sereniteit waarover hij schrijft in bewoordingen die verraden dat hij ook poëzie schrijft. Smith hypnotiseert zijn lezers en kluistert hen aan het verhaal vast. Hij levert hiermee een sterk en overtuigend debuut af.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.