Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een roadtrip door ruimte, tijd en emotie

Marvin O. 05 september 2018

Een naamloze filmmaker kwam ooit in het bezit van een Claudespiegel. Hiermee kan men een wijds panorama toch op kleine oppervlakte zien, met geïdealiseerde kleuren bovendien. De spiegel dankt zijn naam aan de achttiende-eeuwse schilder Claude (Lorrain). Claude wist landschappen te schilderen die andere schilders niet konden nabootsen, tenzij met behulp van deze spiegel. De spiegel belandt enigszins vergeten in een lade, maar als de filmmaker decennia later te maken krijgt met een steeds meer vernauwend blikveld als gevolg van een oogkwaal, wordt de spiegel heel belangrijk, want deze doet precies wat zijn ogen niet meer kunnen. De filmmaker is al langer geïntrigeerd door Claude maar nu hij zijn zicht dreigt te verliezen, besluit hij de landschappen die Claude schilderde, met de Claudespiegel te gaan bekijken. Dit leidt hem doorheen Europa, maar vooral naar Italië en Engeland.

De reis is echter niet alleen een roadtrip met Claude als rode draad. Hij is wel de basis, een onzichtbare krijtlijn waarlangs het boek zich verder ontspint, met landschappen die beschreven worden naar de geest van Bradshaw’s Continental Railway Guide. Maar er is zoveel meer. Overal waar de filmmaker komt, heeft hij bijzondere ontmoetingen met personen die iets met het leven van Claude te maken hebben, waarover dan gedetailleerd en levendig verteld wordt. De schilderijen in kwestie worden inhoudelijk en historisch besproken en het leven van Claude en van een aantal tijdsgenoten, zoals Nicolas Poussin, wordt op die manier stelselmatig blootgelegd. Daarnaast vergen de eigen lichamelijke en emotionele beslommeringen van de filmmaker, zoals een onverwerkt verleden vol verloren vriendschappen en liefdes, heel wat van hem waardoor het boek verrijkt wordt met heel veel nostalgische en licht filosofische bespiegelingen.

Peter Delpeut (1956) is zelf filmmaker en gezien het beroep van de hoofdrolspeler kan het haast niet anders of de auteur heeft een deel van zichzelf in dit personage gestoken. De details waarmee de levens van Claude en anderen uit de doeken gedaan worden, en waarmee de schilderijen vergeleken worden met het werkelijke landschap anno nu, kan men niet absorberen zonder een grondige studie ter plaatse. Delpeut bevestigt dit ook onrechtstreeks als de filmmaker in het boek een keer meedeelt dat hij wandelt langs weggetjes waar het Google Street Viewpoppetje niet bij is geraakt. Eigen foto’s vergroten de indruk van authenticiteit. En net als het hoofdpersonage kan Delpeut zich wel eens verliezen in kijken naar schilderijen of de omgeving. Het boek is misschien stukken autobiografischer dan het lijkt.

In het zwart van de spiegel biedt de lezer veel. Veel bladzijden, veel thema’s, veel diepgang, en nog veel van een aantal andere dingen, prachtig geschreven, vlotjes meanderend tussen geschiedschrijving, biografie en overdenking. Erg melancholisch en nostalgisch ook. Soms biedt het de lezer echter ook te weinig. De landschapsbeschrijvingen zijn vaak moeilijk voor ogen te brengen. Hoe vraag je iemand die nooit een berg zag om zich een berg in te beelden? Hier is het net zo. Analyses van schilderijen zijn bovendien niet altijd makkelijk te volgen omdat niet noodzakelijk vermeld staat welk schilderij bedoeld wordt. Als er genoeg informatie voorhanden is, kan je gaan internetten om een schilderij of een plaats op te zoeken. Als dat lukt, opent de tekst zich als een extra dimensie voor je. Lukt dat niet, dan lees je een beetje zoals de filmmaker naar de wereld kijkt: met een vernauwd blikveld, fragmenten samenvoegend, aanvoelend dat je het gehele plaatje niet vat. Waar het uiteindelijk op neerkomt, is dat de lezer gevraagd wordt om zelf ook een deel van het werk te doen. Dit boek lees je niet zonder laptop met daarop talloze tabbladen open naar meerdere Wikipedia-pagina’s, naar Google Street View, en naar diverse websites waarop de complete werken van schilders kunnen bekeken worden. Wie daar geen zin in heeft, leest beter een ander boek. Nooit eerder was lezen zo interactief als met dit boek.

20

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.