Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Schrijnend, met veel betrokkenheid verteld

Marvin O. 15 februari 2019

Billy Casper groeit eind jaren 60 van de vorige eeuw op in een achtergesteld arbeidersgezin zonder vader en met een oudere broer Jud, die hem slecht behandelt. Er is weinig geld en eten. Daarom draagt Billy voor schooltijd de krant rond. Door aanrakingen met de politie in het verleden moet hij het meeste van wat hij verdient echter afstaan aan boetes. Op school lukt het ook al helemaal niet en hij zit in een speciale klas vol vijftienjarigen die spoedig de school zullen verlaten om uit werken te gaan. Het enige wat Billy opbeurt, is Kes. Kes is een torenvalk die hij uit een nest haalde en sindsdien met redelijk wat succes probeert af te richten.    

De Britse auteur Barry Hines (1939-2016) schreef het oorspronkelijke A kestrel for a knave reeds in 1968. Het werd een succes en een verfilming volgde een jaar later al. Heruitgaven in de oorspronkelijke taal volgen elkaar nog steeds met zekere regelmaat op. Op een vertaling was het echter wachten tot nu. Omdat de film Kes heette, kozen vertalers Harm Damsma en Niek Miedema ervoor om deze naam ook als titel van het Nederlandstalige boek te nemen, wat ze voor aanvang van het boek ook verantwoorden. Zij staan niet alleen met die keuze want ook in het Engels is al enkele jaren een versie beschikbaar met deze verkorte titel.    

Kes is een hard boek dat zich afspeelt in een harde omgeving. Billy kent geen liefde. Hij wordt afgeranseld door zijn broer, wordt door zijn moeder afgesnauwd, en de gezinsruzies leiden vaak tot politiebezoek. Op school verveelt hij zich, wordt hij gepest door zijn klasgenoten, en ook de leerkrachten zien in de kinderen makkelijke prooien om hun agressie op af te reageren. Waar Billy ook komt, zelden krijgt hij eens een vriendelijk woord te horen. Meneer Farthing, een van de leerkrachten, is de enige uitzondering. Hij toont zich geïnteresseerd wanneer Billy over zijn torenvalk vertelt en grijpt in als Billy op school gepest wordt. Via rake beschrijvingen en met korte woorden gesnauwde dialogen weet Hines die liefdeloze en uitzichtloze sfeer perfect te vangen.    

De torenvalk is het lichtpuntje. Billy leeft op als hij ‘s middags naar huis kan om zijn valk te eten te geven. Het weinige geld dat hij overhoudt van zijn krantenronde, besteedt hij aan de vogel. Soms trekt hij met een jachtgeweer de velden in om zelf op jacht te gaan naar kleine diertjes voor Kes. Zijn interesse in de vogel brengt hem zelfs aan het lezen, iets wat hij heel slecht kan. Om meer te leren over valkenieren, steelt en leest hij er toch een boek over. Hines brengt goed over hoe wilskracht iemand boven zichzelf kan laten uitstijgen.    

Alhoewel dit allesbehalve een vrolijk boek is, houdt Hines de lezer van begin tot eind stevig vast. Met vlotte dialogen en beschrijvingen van omgeving en situaties tekent hij een werkelijkheid die we nu niet meer zouden accepteren. Nochtans heeft men geen seconde de indruk een verouderd boek te lezen. Beseffend dat de actualiteit ver weg is, zal de lezer zich toch middenin het verhaal wanen, en dat is te danken aan de betrokkenheid van de schrijver die sterk naar voren komt. De vertaling doet hier geen afbreuk aan. Billy bevindt zich in een marginaal milieu en zijn toekomst is uitzichtloos. Toch straalt hij hoop op beterschap uit.    

Hines oogst nog altijd veel respect met dit boek. Sommigen werden zo geraakt door het verhaal dat ze een geldinzameling startten om een standbeeld voor Hines op te richten in zijn geboorteplaats Barnsley. Het zal Billy tonen met Kes op de arm. Een halfjaar na de start is zo’n driekwart van het geld ingezameld en dat is niet zo verwonderlijk. Het boek is krachtig genoeg om nog een hele tijd mee te kunnen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.