Uitstekend, maar iets geschikter als alleenstaand boek
Johan Op de Beeck (1957) heeft zich het afgelopen decennium ontpopt als een notoir Napoleonkenner. Maar liefst vijf boeken wist hij over deze markante figuur te vullen. Het relaas van de Russische veldtocht was het eerste in de serie dat precies tweehonderd jaar na dato (2012) verscheen. Daarna volgde een boek over de slag bij Waterloo, een biografie in twee delen, en tot slot nog een boek over het liefdesleven van Napoleon. De biografie en het boek over Waterloo werden recent heruitgegeven in een drieluik met bij elkaar passende omslagen. Wie dit drieluik in huis haalt, heeft maar liefst 1.800 bladzijden voor de kiezen, inclusief bibliografieën en namenlijsten, dat wel.
Omdat Waterloo oorspronkelijk een apart te lezen boek was, vangt het aan met een uitgebreide inleiding die een verkorte biografie is van Napoleon tot op het ogenblik dat de slag bij Waterloo zal aanvangen. Uitgebreid en verkorte in één zin? Jawel, want aangezien de uitgewerkte biografie meer dan 1.300 bladzijden dik is, is dat helemaal niet zo contradictorisch. Op het einde van het boek volgt nog een samenvattend relaas van wat na de veldslag gebeurde en ook dat neemt opnieuw ettelijke tientallen bladzijden in beslag. Wie Waterloo apart leest, zoals het oorspronkelijk bedoeld was, heeft op deze manier een compleet werk in huis. Wie Waterloo leest als laatste deel van het kraakverse drieluik, valt meermaals ten prooi aan een déjà-lugevoel. De samenvattingen voor en na zijn dan grotendeels overbodig.
Tussen inleiding en epiloog zitten natuurlijk nog enkele honderden bladzijden die het verloop van de veldslag beschrijven. Belangrijke protagonisten uit beide kampen komen aan bod, beslissingen van Napoleon, Wellington en anderen worden geanalyseerd, en troepenbewegingen worden gedetailleerd met woorden nagespeeld. Maar … ook in deel twee spendeerde Op de Beeck hier al meer dan honderd bladzijden aan. Opnieuw ontkomt men niet aan die herkenning die geregeld de kop opsteekt.
Als we de herhaling even negeren, dan blijft het wel zo dat dit een meer dan uitstekend boek is. Waar de biografie zich vooral toespitste op de figuur van Napoleon tijdens deze slag, krijgt de lezer dit keer ook andere kanten van het verhaal te zien. Interessant voor de Nederlandstalige lezers is bijvoorbeeld dat Op de Beeck getuigenissen toevoegde van Belgische en Nederlandse soldaten en bevelhebbers uit de beide legers, waarvoor hij putte uit geschriften die zij nalieten. Wat men daaruit onder andere leert is hoe de Britten in de afgelopen twee eeuwen vakkundig de geschiedenis gemanipuleerd hebben en dat blijven doen. Ze zijn erin geslaagd om van Wellington de grote overwinnaar te maken, ondanks de anderen, maar dit boek toont aan hoe dubieus dat is, en hoe belangrijk de Belgen, Nederlanders en Pruisen zijn geweest in deze historie. Wellington zelf wist dat, want in zijn latere leven heeft hij steevast alle pogingen tot objectieve geschiedschrijving gesaboteerd en ging indien nodig zelfs tot bedreigingen over. Op de Beeck bewijst ook dat deze veldslag nog altijd gevoelig ligt in Engeland en Frankrijk, en ontdekte dat sommige steenrijke families er nog steeds kapitalen aan verdienen.
Het relaas van de slag blijft boeien, ook al was het al vrij gedetailleerd beschreven in het tweede deel van dit drieluik. Jammer dat de gekleurde kaartjes die het verloop laten zien, helemaal achteraan zijn ingevoegd en niet daar waar ze relevant zijn. Wanneer de lezer ze ontdekt, is het boek al uit en zijn ze niet meer nodig. Het visualiseren van de beschrijvingen zou nochtans veel makkelijker zijn met de juiste kaart op de juiste plaats.
De heruitgave als drieluik had optimaler gekund. Het aantal ingrepen dat nodig is om driehonderd bladzijden aan herhaling te elimineren, is al met al beperkt en was het overwegen waard geweest. Het neemt echter niet weg dat elk van de drie boeken zijn vijf sterren nog steeds meer dan waard is. Napoleon was een uitzonderlijk figuur en Johan Op de Beeck heeft dit heel overtuigend weten over te brengen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
