Van buitensporige zinnen tot verfijnde kwinkslagen

Een welgestelde familie op het Italiaanse platteland, begin 1900, zit gevangen in nogal absurde tradities. Het starre patroon wordt danig opgeschud door de komst van de vijftienjarige Jonge Bruid, de aanstaande van de Zoon. De Zoon verblijft echter op dat moment op het Eiland voor familiezaken. Hij wordt op de hoogte gesteld van de komst van zijn bruid, waarna hij de ene na de andere bizarre zending vooruit stuurt. In afwachting van zijn komst leert De Jonge Bruid al snel dat de familieleden nogal eigenaardige trekjes hebben.

De Familie viert elke dag dat men de nacht heeft overleefd, aangezien iedereen die overlijdt in de familie dat ‘s nachts doet. Zo is in de villa het ritueel ontwaken en het copieuze ontbijt ontstaan dat tot ver in de dag duurt. De ontbijttafel is standaard gedekt voor vijfentwintig mensen en het is dan ook een komen en gaan van buitenstaanders die voor een privé of zakelijk gesprek aan komen waaien.

De Moeder heeft een intrigerende reputatie op het gebied van mannen, de Vader heeft zijn hele leven afgestemd op zijn ‘onnauwkeurigheid aan het hart’, de Dochter loopt mank en de Oom lijkt aan een slaapziekte te lijden. De enige die alle familiegeheimen kent is Modesto, al bijna zestig jaar de bediende van de familie. Modesto doet zijn naam eer aan. Hij is praktisch onzichtbaar en is in staat de urgentie van zaken te duiden door middel van kuchjes. Behoedzaam gidst hij de Jonge Bruid door de familie. Tijdens het wachten op haar bruidegom, ontdekt de Jonge Bruid niet alleen alle familiegeheimen, maar ook haar eigen seksualiteit en laat ze het bleue meisje achter zich.

Alessandro Baricco (1958) heeft een unieke en intelligente manier van schrijven. Zo verwart hij de lezer graag door regelmatig, bij voorkeur middenin een hoofdstuk, van vertelstem te veranderen. Ook verlaat hij af en toe het verhaal van de Jonge Bruid en de Familie, om plaats te maken voor zijn eigen, hedendaagse overpeinzingen.

Hoewel de gebeurtenissen in het boek nou niet direct over elkaar heen buitelen, weet Baricco het verhaal met filmische beschrijvingen mooi kleur te geven:

"Er kwamen stationnetjes langs met hartverscheurende namen, graanvelden gezwollen door de hitte, boerenhoeves zonder poëzie, stille kerkklokken, daken, stallen, fietsen, dove mensen, bochten van wegen, rijen planten, en een keer een circus."

Sommige zinnen zijn met 135 woorden totaal buitensporig, waarna hij de lezer echter ook ineens weer verrast met verfijnde geestigheden:

"De Apotheker, bekend hypochonder, en dus ongewoon geschikt voor zijn beroep..."

Naarmate het boek vordert, worden de passages filosofischer van aard:

“We hebben een ongelooflijke kracht waarmee we betekenis toekennen aan de dingen, aan plekken, aan alles: maar we kunnen het gewoon niet vastleggen, alles wordt meteen weer neutraal, geleende voorwerpen, vluchtige ideeën gevoelens zo breekbaar als kristal. Zelfs lichamen, de begeerte van lichamen: onvoorspelbaar. We kunnen met alle intensiteit die we in ons hebben op een bepaald stukje wereld mikken, maar een uur later is dat weer als pasgeboren. Je kunt iets begrijpen, het tot in detail kennen , maar zelf heeft het zich alweer omgedraaid, het weet niets van jou af, het heeft een eigen raadselachtig leven dat geen rekening houdt met hoe jij haar ziet. Degenen die van ons houden verraden ons, en wij verraden degenen van wie we houden. We kunnen niets vastleggen, geloof me.”

Samengevat is De Jonge Bruid een boek dat je bijblijft, zeker door het soms wat absurdistische verhaal, maar vooral door de schrijfstijl van Baricco. Creatie en werkelijkheid lopen geraffineerd door elkaar. De seksuele scènes in het boek zijn prachtig omsluierd door het taalgebruik van Baricco en daarmee een kunstwerk op zich. Het verhaal vergt een actieve lezer, intrigeert en amuseert. Het maakt je als lezer hongerig naar meer werk van Alessandro Baricco. Een zin die wellicht mooi een en ander prachtig onderstreept, is: "Hij verliet de kamer, en dit boek, zonder een woord te zeggen." Amen.