Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Anne Frank getekend

Moira Macfarlane 11 oktober 2017

“Lieve Kitty,

Ik kan me helemaal niet voorstellen dat de wereld voor ons ooit weer eens gewoon wordt. Ik spreek wel over ‘na de oorlog’, maar dan is dat, alsof ik over een luchtkasteeltje spreek, iets wat nooit werkelijkheid kan worden.

Ik zie ons achten samen met het Achterhuis, alsof wij een stukje blauwe hemel waren, omringd door zwarte, zwarte regenwolken. Het ronde, afgebakende plekje, waarop wij staan is nog veilig, maar de wolken rukken steeds dichter op ons toe en de ring, die ons van het naderende gevaar scheidt, wordt steeds nauwer toegehaald.

Nu zijn we al zover door gevaar en donkerte omgeven, dat wij van vertwijfeling waar uitredding te vinden, tegen elkaar aan botsen. We kijken allen naar beneden waar de mensen tegen elkaar vechten, we kijken allen naar boven waar het rustig en mooi is. En onderwijl zijn wij afgesneden door die duistere massa, die ons niet naar beneden en niet naar boven laat gaan, maar die voor ons staat als een ondoordringbare muur, die ons verpletteren wil, maar nog niet kan. Ik kan niets anders doen dan roepen en smeken: ‘O ring, ring wordt wijder en open je voor ons!"


Bijna 75 jaar geleden schreef Anne Frank, 14 jaar oud, dit fragment aan Kitty, haar dagboek en denkbeeldige vriendin aan wie ze hoopte alles te kunnen toevertrouwen, zoals ze het nog aan niemand gekund had. Na al die jaren grijpt het nog steeds aan hoe ze hier haar hoop en angst verwoordt, terwijl zij, haar ouders, haar zus Margot, de familie Daans en de heer Dussel zaten ondergedoken in het Achterhuis, in de hoop te ontsnappen aan het joodse vernietigingsprogramma van Hitlers naziregime. Miljoenen mensen over de hele wereld hebben na de Tweede Wereldoorlog Het Achterhuis van Anne Frank gelezen, de dagboekbrieven die zij schreef tussen 14 juni 1942 en 1 augustus 1944. Het dagboek eindigt een paar dagen voor ze wordt opgepakt om via doorgangskamp Westerbork naar Auschwitz-Birkenau te worden gedeporteerd om uiteindelijk in februari/maart 1945 te overlijden in het concentratiekamp Bergen-Belsen.

Het geciteerde fragment is ook terug te vinden in de graphic novel van Het Achterhuis die zojuist is verschenen en op dit moment in meer dan 40 landen wordt uitgebracht. Het Anne Frank Fonds in Basel was op zoek naar een manier om Anne Franks verhaal toegankelijker en dichterbij een nieuwe generatie jongeren te brengen. Om dit te realiseren klopten ze aan bij Ari Folman, scenarist, en David Polonsky, illustrator, met de vraag om van Annes dagboek een graphic novel te maken. Beiden deinsden daar in eerste instantie voor terug, Anne Frank is zo’n iconisch beeld dat ze bang waren haar persoonlijke werk aan te tasten en tekort te doen. Toch zijn ze, op aandringen van het Anne Frank Fonds, de uitdaging aangegaan.

Het heeft ze een flink aantal jaren gekost om van Anne’s dagboek een graphic novel te maken die haar dagboek in alle opzichten eer aandoet. Overduidelijk hebben Folman en Polonsky zich grondig verdiept in de tijdgeest, de historische details en de teksten die ze wilden opnemen in hun boek. Anne en de andere bewoners van het Achterhuis zijn heel karakteristiek en herkenbaar weergegeven in prachtige subtiel ingekleurde lijntekeningen. De makers stonden voor de moeilijke keuze hoe en welke delen van het dagboek in strip te vangen. Uiteindelijk kozen ze ervoor om een deel van Anne’s verhalen en de tijdgeest in beeld te brengen, maar vonden ook dat er delen van de dagboektekst onvervangbaar waren en intact moesten blijven, waarvoor ze kozen die in zijn geheel op te nemen. Anne had namelijk ook een bijzonder talent om haar gevoelens en gedachten op een mooie directe manier te verwoorden. Samen vormen tekst en beeld een heel sterk geheel.

Bijzonder aangrijpend en invoelbaar zijn de surrealistische tekeningen die de dromen en angsten van Anne verbeelden. Zet daarnaast de tekeningen waarin haar subtiele ietwat sarcastische humor naar voren komt en je realiseert je hoe goed het ze beiden is gelukt om de geest van Anne te bewaren. Ontroerend is ook het einde, naast haar laatst geschreven dag staat een tekening met de vele gezichten van Anne, als een monument voor haar, maar ook voor iedereen die zijn gezicht verloor in deze en elke oorlog.

Het is belangrijk dat het verhaal van Anne Frank bereikbaar blijft voor een groot publiek. Zij heeft met het schrijven van haar dagboek niet alleen haar eigen verhaal geschreven, maar het verhaal van miljoenen onderdrukte joden toen en miljoenen gewone mensen nu die lijden onder discriminatie en racisme. Deze graphic novel is een waardige èn waardevolle beeldende aanvulling op haar dagboek, voor degenen die haar dagboek al eens lazen, maar ook voor jongeren van nu die kennis willen maken met Anne Frank.  

17

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Moira Macfarlane

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.