True crime in eigen land

Raf Sauviller is onderzoeksjournalist en werkt voor het Vlaamse tijdschrift Humo. Hij is gespecialiseerd in het misdaadmilieu en publiceerde er eerder artikels en onder andere de boeken Zwarte diamant (2014) en Maffia (2016) over.

In 2017 kwam Borgerokko Maffia uit van zijn hand, een boek waarin hij betoogt dat terwijl de ‘mocro maffia’ in Amsterdam de drugshandel in handen heeft, zij ook hun relaties hebben aangesproken in Antwerpen en deze internationale misdaadbranche in het Antwerpse district Borgerhout door lokale Marokkaanse families en hun handlangers wordt beheerd. True crime in eigen land dus.

De haven van Antwerpen was de belangrijkste reden voor de Nederlandse misdaadbendes om af te zakken naar de Vlaamse metropool, de spil voor de cocaïnehandel in Europa, en waar grote volumes drugs toekomen uit voornamelijk Zuid-Amerika en Noord-Afrika. Hoe sommige wijken in Borgerhout de kweekvijver zouden zijn voor ‘uithalers’ (van de aangekomen containers) aan het begin van de Antwerpse keten waarvan er sommigen zouden uitgroeien tot echte maffiabonzen in de nieuwe ‘Coke City’ en van waaruit misdaadgeld naar Tanger en Nador zou stromen, verhaalt Sauviller hier. De getto’s in kwestie verspreiden het toonbeeld van de patser en de hang naar materialistische bluf met veel bling bling. Het gedoogbeleid in Nederland met coffeeshops in Amsterdam, Rotterdam, Breda en Tilburg voor wietverkoop wordt aangewezen als ‘kweekgrond’ voor de illegale handel in hard drugs, en de oorzaak van de uitbreiding naar België.

Sauviller werd in 2012 zelf bedreigd en dit is zijn uitgangspunt om zijn boek mee aan te vatten waardoor er direct een bepaalde spanning in het boek kruipt. Daarna gaat hij verder door in te zoomen op de belangrijkste Borgerhoutse bendes en hun vertakkingen over heel de wereld van hun Nederlandse vaders tot hun Marokkaanse, Oost-Europese en Italiaanse families. Pijnlijk is zijn conclusie dat de Antwerpse haven één van de slechtst beveiligde en gecontroleerde is, vanwege zijn ligging en uitgebreidheid en omdat voor de meeste betrokken partijen de behandeltijd van de omgezette goederen het voornaamste is. Terwijl de haven van Rotterdam veel makkelijker kan beveiligd worden en het ook is blijkbaar. Daarnaast zouden de Belgische politie en het gerecht bepaald ook geen voorbeeld van efficiëntie zijn om deze internationale handel in te dijken. Gecorrumpeerde havenarbeiders en zelfs douaniers spelen er eveneens hun rol in. Het gaat over hoe misdaadgeld wordt witgewassen en er gefraudeerd wordt via valse postbusvennootschappen en over hoe niets ontziende drugsoorlogen tussen verschillende lokale én internationale bendes worden uitgevochten, de misdadigers elkaar bedriegen en er jammer genoeg ook onschuldige slachtoffers door vallen. Er is tenslotte toch sprake van een aantal initiatieven van de overheid die wel de beoogde doelstellingen zouden behalen. 

Als lezer kan je de feiten uit het boek moeilijk dubbel checken, daarvoor is deze informatie te ‘inside’, al zal je knikken dan wel nee schudden ter goed- of afkeuring bij sommige stellingen van Sauviller of bepaalde dingen uit het straatbeeld al dan niet herkennen. De auteur blijkt zelf ook hier en daar wat gemengde gevoelens op te roepen. Hier zou naast zijn stellingen ook zijn duidelijke weerzin in het boek tegen een bepaalde politieke stroming net zoals tegen  - enigszins meer verdedigbaar - een bepaalde pamperpolitiek, debet aan kunnen zijn. Op dit vlak had dit boek wel wat neutraler kunnen zijn, wat echter geen voorwaarde is voor een goed boek. Nieuwsgaring die de interesse van de lezer wegdraagt, bekijken van verschillende kanten is dan ook geen schande.  Sauviller presenteert hier de feiten van zijn onderzoek in een heldere taal en het toch vrij sensationele boek leest vlot en is goed toegankelijk voor zij die meer willen weten over de besproken materie.