Lezersrecensie
Prachtig raamverhaal voor diegenen die van losse eindjes houden
30 april 2016
Dit boek is een literair technisch hoogstandje dat bestaat uit een raamwerk en eigenlijk verschillende korte verhalen. Alphonse is een huisschilder die zich overal thuis voelt en als Senegalese 'nomade' zich zowel thuis voelt in de grootstad Brussel als in de Westhoek. Zijn geliefde, Kat, voelt zich meer thuis in die stad waar ze eigenlijk het liefst naar terug zou keren. Alphonse rijdt rondt met zijn behangersbusje door de streek van de Westhoek die prachtig beschreven wordt door middel van originele metaforen. Zijn Afrikaanse afkomst brengt hem als buitenstaander binnen in huizen waar de bewoners hem allemaal hun verhaal willen doen. Het is september 2014 en we volgen hem 30 dagen lang langsheen klanten met huizen die hij dient op te kalefateren.
En die bewoners zijn net de personages die Annelies Verbeke gewoon is neer te zetten: personages in crisis die hulp nodig hebben zowel op fysiek als op psychisch vlak of door gewoon klussen voor hen te doen. Ze kunnen zichzelf niet meer helpen. Alphonse is eigenlijk de goedheid zelve en wilt deze mensen als een soort Jezusfiguur constant helpen. Die menselijke verhalen gaan over het verlies van een broer, overspel, gebrek aan liefde, kindermisbruik, een schrijfster zonder inspiratie, een zelfmoordpoging, autisme, een slager van een kebabzaak die een vinger verliest, enz. Al deze verhalen tonen een open einde: je weet nooit helemaal hoe het voor de betrokken mensen afloopt. Je kan dit een sterkte of een zwakte vinden, de verbeelding prikkelt het wel bij mij.
Verbeke volgt Alphonse doorheen haar hoofdstukken dertig dagen lang, waarbij ze aftelt. De figuur van Alphonse evalueert doorheen deze verhalen eigenlijk niet. De vraag waarnaar wordt afgeteld tot op die dag 1, is volgens mij hoe lang hij zijn goedheid en mate van geluk kan behouden, en of die niet ten onder zal gaan in deze wereld. Een veldleeuwerik kan hier misschien een voorafspiegeling van zijn.
Ook de maatschappelijke en politieke actualiteit wordt ingenieus in het verhaal gebracht: Afghaanse vluchtelingen hebben een kamp opgericht in een nabijgelegen loopgraaf, een overblijfsel van de eerste wereldoorlog. De eerste wereldoorlog die met grote luister werd herdacht in 2014 in het 100ste herdenkingsjaar, zeker in de Westhoek, is eveneens een passie van hun eenzame buurman Willem, en gaat vanwege Alphonse in een bui van omgekeerd racisme buitengewone interesse vertonen in de 'tirailleurs sénégalais' die de Fransen naar de oorlog stuurden als kanonnenvlees.
Doordat er niet één plot is die echt stevig is uitgewerkt, en er een reeks aan (onafgewerkte) verhalen op zeer korte tijd plaats vinden, zou je het boek wat kunnen bestempelen als ongeloofwaardig. Hoewel, de situaties zijn menselijk en herkenbaar genoeg. De beeldrijke schrijfstijl van Annelies Verbeke maakt het gewoon een heerlijk te lezen boek.
Verbeke is eigenlijk pleitbezorgster voor kortverhalen. Ze heeft er al meerdere geschreven, en in 2012 gaf ze nog een bundel kortverhalen uit onder de titel 'Naar de stad' samen met de Nederlandse Sanneke van Hassel. Vanwege de lovende kritieken komt deze zeker nog op m'n verlanglijstje.
Ik had dit boek al op m'n leesplank staan toen ik zag dat een leesclub in mijn plaatselijke bibliotheek hier een editie aan wilde wijden. Deze heb ik vanmorgen meegemaakt, en ik heb er nog heel veel aan gehad! Want door samen met andere lezers te spreken en te discussiëren over een boek, haal je er meestal nog veel meer uit dan wat je er eerst alleen in hebt gelezen. Ook de stijl en het tempo maakten het er een aangename ochtend van. Net voldoende vragen om het boek te kunnen verdiepen maar toch ook niet te gedetailleerd zodat je je niet meer op de schoolbanken voelt... ;-) Met dank aan hen kon ik deze bespreking zeker nog meer stofferen.
Voor de categorie: Een boek met een getal in de titel
En die bewoners zijn net de personages die Annelies Verbeke gewoon is neer te zetten: personages in crisis die hulp nodig hebben zowel op fysiek als op psychisch vlak of door gewoon klussen voor hen te doen. Ze kunnen zichzelf niet meer helpen. Alphonse is eigenlijk de goedheid zelve en wilt deze mensen als een soort Jezusfiguur constant helpen. Die menselijke verhalen gaan over het verlies van een broer, overspel, gebrek aan liefde, kindermisbruik, een schrijfster zonder inspiratie, een zelfmoordpoging, autisme, een slager van een kebabzaak die een vinger verliest, enz. Al deze verhalen tonen een open einde: je weet nooit helemaal hoe het voor de betrokken mensen afloopt. Je kan dit een sterkte of een zwakte vinden, de verbeelding prikkelt het wel bij mij.
Verbeke volgt Alphonse doorheen haar hoofdstukken dertig dagen lang, waarbij ze aftelt. De figuur van Alphonse evalueert doorheen deze verhalen eigenlijk niet. De vraag waarnaar wordt afgeteld tot op die dag 1, is volgens mij hoe lang hij zijn goedheid en mate van geluk kan behouden, en of die niet ten onder zal gaan in deze wereld. Een veldleeuwerik kan hier misschien een voorafspiegeling van zijn.
Ook de maatschappelijke en politieke actualiteit wordt ingenieus in het verhaal gebracht: Afghaanse vluchtelingen hebben een kamp opgericht in een nabijgelegen loopgraaf, een overblijfsel van de eerste wereldoorlog. De eerste wereldoorlog die met grote luister werd herdacht in 2014 in het 100ste herdenkingsjaar, zeker in de Westhoek, is eveneens een passie van hun eenzame buurman Willem, en gaat vanwege Alphonse in een bui van omgekeerd racisme buitengewone interesse vertonen in de 'tirailleurs sénégalais' die de Fransen naar de oorlog stuurden als kanonnenvlees.
Doordat er niet één plot is die echt stevig is uitgewerkt, en er een reeks aan (onafgewerkte) verhalen op zeer korte tijd plaats vinden, zou je het boek wat kunnen bestempelen als ongeloofwaardig. Hoewel, de situaties zijn menselijk en herkenbaar genoeg. De beeldrijke schrijfstijl van Annelies Verbeke maakt het gewoon een heerlijk te lezen boek.
Verbeke is eigenlijk pleitbezorgster voor kortverhalen. Ze heeft er al meerdere geschreven, en in 2012 gaf ze nog een bundel kortverhalen uit onder de titel 'Naar de stad' samen met de Nederlandse Sanneke van Hassel. Vanwege de lovende kritieken komt deze zeker nog op m'n verlanglijstje.
Ik had dit boek al op m'n leesplank staan toen ik zag dat een leesclub in mijn plaatselijke bibliotheek hier een editie aan wilde wijden. Deze heb ik vanmorgen meegemaakt, en ik heb er nog heel veel aan gehad! Want door samen met andere lezers te spreken en te discussiëren over een boek, haal je er meestal nog veel meer uit dan wat je er eerst alleen in hebt gelezen. Ook de stijl en het tempo maakten het er een aangename ochtend van. Net voldoende vragen om het boek te kunnen verdiepen maar toch ook niet te gedetailleerd zodat je je niet meer op de schoolbanken voelt... ;-) Met dank aan hen kon ik deze bespreking zeker nog meer stofferen.
Voor de categorie: Een boek met een getal in de titel
1
5
Reageer op deze recensie