Een trefzeker debuut over een onzekere hoofdpersoon

In dit boek beschrijft Jente Posthuma de jeugd en het leven van een jonge onzekere vrouw die als kind in de schaduw van haar moeder moet leven. Die moeder projecteert haar eigen dromen op haar dochter. Maar de ik-persoon verliest haar moeder aan kanker en samen met haar vader probeert ze dit verlies te verwerken. Tot aan haar dood blijft haar moeder over haar waken en waarschuwt ze haar dochter tegen 'mensen zonder uitstraling', mensen die haar moeder niet kan uitstaan. "Dat waren verschrikkelijke mensen. Die waren nog erger dan lelijke mensen.”

Haar vader is directeur van een psychiatrische instelling, en geeft zijn dochter dezelfde raad als aan zijn patiënten, namelijk het leven in te delen in overzichtelijke blokken zodat alles meer behapbaar wordt en men terug controle over zijn leven krijgt. Ons hoofdpersonage heeft echter al jong een affaire met een man die een vaste vriendin en een kind heeft, die hij niet wilt loslaten. Als ze 18 is en pas afgestudeerd, verhuist ze naar Parijs om te proberen aan een roman te werken. Als dit niet lukt volgens de adviezen van haar vader, komt hij haar vanuit Nederland terug ophalen.

Ze kan ook maar moeilijk tegen geluiden van anderen, voornamelijk dan tegen eetgeluiden. Hiervoor volgt ze zelfs speciaal een groepstherapie samen met anderen die aan een zelfde soort irritatie leiden. Deze therapie en haar medepatiënten komen op een vrij komische en ironische manier aan bod.

De hoofdpersoon groeit uiteindelijk op tot een volwassen vrouw met een redelijk gelukkig leven aan de zijde van een man en een kind dat ze zo graag wilde, ondanks een redelijk treurig leven als kind, een onzekere adolescententijd en een rouwende vader met een nieuwe vriendin die uiteindelijk toch niet bij hem blijft, en een pas laat beantwoordde kinderwens.

In het algemeen bevat het boek vele scherpe observaties van de ervaringen en de gedachten van het hoofdpersonage. Deze zouden volgens de schrijfster een mengeling zijn van autobiografische elementen zowel als uit haar eigen omgeving met daarnaast heel wat volledig fictieve elementen ook natuurlijk.

Het boek heeft wel een ietwat zeurderige stijl waardoor je misschien net als ik pas ongeveer in de helft van het boek gebeten wordt door het verhaal. Het is natuurlijk een stijl als een andere waar je van moet houden. Het stuurloze van de hoofdpersoon wordt hierdoor wel sterk in de kijker gezet. Regelmatig is het zelfs zeer herkenbaar voor ondertekende. En Posthuma verliest zeker het stuur niet doorheen het boek. Ze weet perfect waar ze naar toe wil, wat het laatste hoofdstukje helemaal bewijst.

De thema's zijn best wel zwaar: ziekte, overlijden, rouw, verlies, onzekerheden kwijtspelen, opgroeien tot volwassenheid, ... Het boek is rauw en tegelijkertijd toch ook licht dankzij de droge, ironische schrijfstijl. De belevenissen, ervaringen en emoties van de hoofdpersoon zijn vlot beschreven en zeker 'behapbaar' genoeg.

Mensen zonder uitstraling is het romandebuut van Jente Posthuma. Ze schreef voorheen al voor literaire tijdschriften als Revisor en Das Magazin. Ik kon dit boek lezen dankzij de Geen daden maar woorden-Challenge en Hebban!