Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Te weinig ruimte om bij dit verhaal stil te staan

Nathalie B1 10 juni 2019
Het smelt van Lize Spit was al een heel ongemakkelijk debuut. Spit raadt op haar beurt heel erg De avond is ongemak, de debuutroman van Marieke Lucas Rijneveld (1991) aan: ‘Beklemmend. Bij elk hoofdstuk word je opnieuw kopje onder gezogen in Rijnevelds donkere wereld bomvol prachtige beelden.’ De debuutroman van Rijneveld kwam al uit in februari 2018, eerder debuteerde ze met de poëziebundel Kalfsvlies. Ondertussen staat haar tweede boek op stapel waar natuurlijk erg naar uitgekeken wordt. De avond is ongemak komt dit jaar in aanmerking voor de ANV-debuutprijs. Ze is misschien wel de bekendste naam in het shortlist-lijstje tussen Persis Bekkering en Myrthe van Doornik.

In De avond is ongemak staat Jas centraal, een meisje dat opgroeit in een streng religieus boerengezin tussen de koeien, waar er melk en kaas wordt geproduceerd. De controle van de kerk en de gemeenschap rondom hen is verstikkend. Het gezin waarin Jas opgroeit, brokkelt af als het geconfronteerd wordt met het verlies van grote broer Matthies, die verdrinkt tijdens een schaatstocht over het meer. De ouders weten niet wat ze aan moeten met hun grote verdriet en communiceren niet meer met elkaar. De moeder hongert zichzelf uit en sleept zich door de dagen. Ze hebben niet voldoende aandacht voor de overige kinderen, Jas, haar oudere broer Obbe en haar jongere zusje Hanne, die zich afzonderen van andere kinderen en zich aan elkaar proberen op te trekken en samen zonderlinge spelletjes doen waarvan ze geloven dat ze hen dichter bij de verloren broer brengen. Jas houdt voortdurend - ecusez-moi de woordspeling - een oude jas aan, waar ze mee gaat slapen en die ze niet meer uit wil trekken. Ze wordt er mee gepest op school en elders. Enkele mensen hebben het wel goed met haar voor en proberen haar te helpen. Dit is echter niet voldoende om haar uit een neerwaartse spiraal te trekken. Als er dan nog eens mond-en klauwzeer uitbreekt in hun boerderij en alle boerderijen rondom hen, stort de wereld van het gezin helemaal in elkaar als hun koeien er aan moeten geloven.

Het verhaal en de bijhorende beelden van Rijneveld zijn inderdaad in en in donker, en rauw. Het is zo’n verhaal dat je niet graag verder leest omdat de toestand alleen maar hopelozer wordt, ook al is het echt wel heel mooi geschreven. Er gloort geen verandering aan de horizon, je krijgt als lezer geen tijd om te ademen en blijft de adem inhouden totdat er enkele onvermijdelijke dingen gebeuren. Het boek is niet gedoseerd genoeg, en verliest haar kracht doordat het verhaal geen ruimte creëert, ook al kruipt het onder de huid en laat het je voor een tijdje niet los, ook al staan er heel wat vragen in die verdienen om bij stil te staan. Onderdrukte seksualiteit mondt uit in wel heel gruwelijke seksspelletjes. Alsof het afzetten van deze soort verstikkende traditionele- en geloofsgemeenschap nog maar eens tot uiting moet komen bij zulke jonge generatie. Ik kan er soms met mijn hoofd niet bij eerlijk gezegd. Rijneveld schrijft wel heel sterk en poëtisch, hopelijk komt ze met een ander soort verhaal in haar volgende boek, want ik ben wel benieuwd naar haar volgende werk…
7

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nathalie B1

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.