Feminisme in functie van economische welvaart

Dat Alexander De Croo vanuit een liberaal standpunt een boek over feminisme schrijft, mag geen verrassing zijn. In 2009 kwam hij vanuit de privéwereld de Belgische politiek binnen en kwam hij voor het eerst op bij de Europese verkiezingen bij de Vlaamse liberalen. Later datzelfde jaar werd hij verkozen als voorzitter van de Open-VLD. Sinds 2014 is hij minister in de Belgische regering onder Charles Michel.

In de inleiding leren we dat De Croo opgroeide in een milieu waarin de gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen evident was, en dat hij in zijn eigen woorden evolueerde van een onbewuste naar een bewuste feminist. Vooral door het reizen in zijn bevoegdheid als minister van Ontwikkelingssamenwerking leerde hij dat er wereldwijd nog veel obstakels moeten overwonnen worden om grote ongelijkheden weg te werken. Het vertrekpunt van dit boek is zijn overtuiging dat de deelname van vrouwen in de economie en in de maatschappij flink moet stijgen om de stormen die op ons afkomen deze eeuw te kunnen trotseren. Dit komt toch vooral tot uiting in zijn overtuiging dat de economische ‘welvaart’ daardoor zou stijgen al kijkt hij ook wel af en toe naar het ‘welzijn’ van het voorbeeld van de Scandinavische landen die bij de meest gelijkwaardige landen ter wereld horen.  

Twee belangrijke punten uit zijn boek zijn onder andere zijn betrachting de ‘zeroloonkloof’ te bereiken en ten tweede zijn focus op de plaats van de vrouw in ontwikkelingslanden. Die loonkloof  tussen mannen en vrouwen gebruikt hij als graadmeter en is volgens hem niet in de eerste plaats het gevolg van echte discriminatie maar door een combinatie van drie belangrijke factoren: het te grote aandeel vrouwen dat deeltijds werkt, de ondervertegenwoordiging van vrouwen in sectoren waarin goed verdiend kan worden en te weinig vrouwen die doorstoten naar leidinggevende functies.  Hiervoor kijkt hij inderdaad naar Scandinavië als voorbeeld om hier op te werken hoewel daar ook niet alles van een leien dakje blijkt te lopen. De grote focus op deeltijds werken in Nederland vindt hij totaal geen goed voorbeeld. Het beste voorbeeld van ouderschapsverlof vindt hij dan weer in IJsland.

Zijn belangrijkste prioriteit op vlak van ontwikkelingssamenwerking en specifiek om vrouwen te emanciperen is onderwijs voor meisjes; hij is ervan overtuigd dat dit de belangrijkste hefboom is voor hun economische onafhankelijkheid. Hij startte samen met Denemarken, Zweden en Nederland met het initiatief SheDecides nadat bij zijn aantreden President Trump met een pennentrek de Amerikaanse overheid verbood organisaties te steunen die het recht op abortus en geboorteplanning verdedigen. Dat een verbod op abortus meer leidt naar onveilige abortussen, en er meer abortussen zijn in landen met een verbod dan waar dit legaal is, is overigens al lang vastgesteld.

De Croo stelt ook maatregelen voor om meer vrouwen in de STEM-richtingen te laten doorgroeien. Het geringe aandeel dat al in de wetenschappelijke en technologische richtingen start, heeft het te moeilijk om tot meer verantwoordelijke posities door te groeien. De Croo gaat hiervoor naar Silicon Valley waar in de ICT-bedrijven een machocultuur schijnt te heersen en zelfs in de laatste jaren vrouwen massaal deze bedrijven verlaten. Dit terwijl de computergeschiedenis best een aantal belangrijke vrouwelijke pioniers kende, zoals Joan Clarke die tijdens de Tweede Wereldoorlog met Alan Turing samen werkte om de Duitse coderingsmachine Enigma te breken, en het aandeel van vrouwen in die sector pas zo laat als in de jaren 1980 begon terug te lopen.

Verder stelt hij quota voor meer genderpariteit voor in de regering, tenminste tijdelijk. In bedrijven vindt hij het de opdracht van elke CEO om minstens tot een derde vrouwen te komen in de directiecomités maar wil hij geen quota opleggen. Wat de genderloonkloof betreft wil hij vooral met verplichte transparantie werken voor de privésector, administraties, het onderwijs, etc.  

Alexander De Croo geeft in dit boekje een aantal goede en helder geformuleerde voorstellen aan waarvan de meeste de krantenkoppen niet hebben gehaald en nog lang niet ten uitvoering zijn gebracht. Jammer wel dat hij hier pas zo laat in zijn mandaat mee komt aanzetten, want de actualiteit zit zijn regering nu zo erg op de hielen zodat hij waarschijnlijk niet meer kan bewijzen wat hij er nog terecht van kan brengen.