Leven en dood van de Belgische Jeanne D’Arc
Sophie barones De Schaepdrijver is een wereldwijd erkende Belgische historica, die sinds 2000 les geeft aan de Pennsylvania State University. Ze publiceerde al verschillende werken over de Eerste Wereldoorlog, migratie, 19de-eeuwse steden, nationalisme, enz. zoals haar standaardwerk De Groote Oorlog - Het Koninkrijk België tijdens de Eerste Wereldoorlog. Over die Eerste Wereldoorlog weet zij zeer veel te vertellen. Zo kwam in 2015 al Gabrielle Petit: The Death and Life of a Female Spy in the First World War uit voor de Engelstalige markt.
De titel behelst duidelijk over wie dit vuistdikke boekwerk gaat: Gabrielle Petit was een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog die in 1916 door de Duitse bezetters werd gefusilleerd en slechts 23 geworden is. De auteur vertelt in dit boek het korte leven van Petit, over hoe zij in de harten van de Belgische bevolking verder leefde, tot heldin werd gekroond, en hoe ze uiteindelijk in de jaren ’60 van de vorige eeuw in de vergeethoek is beland. Het boek is een studie geworden van hoe Petits leven er uit zag, hoe en voor hoe lang ze werd herinnerd in het openbaar.
Gabrielle Petit wordt wel eens op één lijn gezet met de Britse Edith Cavell en de Franse Louise De Bettignies, beide ook beroemde verzetsheldinnen. Hoewel haar ouders van goeden huize waren van vooraanstaande Doornikse families, had Petit geen gemakkelijke jeugd. Haar vader Jules Petit joeg zijn geld erdoor en haar moeder stierf jong. Zij en haar oudere zus Hélène groeiden nadien op in weeshuizen en internaten. Gabrielle kon geen vervolgopleiding volgen, ze werkte vanaf haar 14de , wat sowieso voor vele werkmensen niet abnormaal was in die tijd, en moest in Brussel toekomen met baantjes als verkoopster, huismeid of serveuse in een café. Door met de Britse inlichtingendienst in aanraking te komen aan het begin van de Eerste Wereldoorlog kreeg ze de kans om terug ambitie te tonen, en iets van haar leven te maken, dat heeft ze echter ook met haar leven moeten bekopen. Ze werd verraden door een Nederlandse mol.
Landen als Groot-Brittannië en Frankrijk hebben een meer ingebedde herinneringscultus als België. Na de 100ste verjaardag van Wapenstilstand kwam er wel terug een hausse in de belangstelling voor de Eerste Wereldoorlog in België. Niet toevallig kwam deze vertaling hier toch uit in 2017. In de jaren vlak na de Eerste Wereldoorlog was dat in België toch nog anders dan nu: verschillende groepen aanbaden de helden en heldinnen die hun leven gegeven hadden voor het land voor verschillende redenen. In het Belgische parlement werd Gabrielle Petit vergeleken met Jeanne D’Arc, een jonge vrouw van wie de opofferingen en wier heldhaftige leven de jongere generaties zouden moeten inspireren. In 1923 werd het eerste en bekendste standbeeld van Gabrielle Petit opgericht in Brussel op het Sint-Jansplein. Verder werd ze nog geëerd met meerdere standbeelden, vieringen, scholenbrochures, een aantal biografieën en films, en haar geboortehuis in Doornik werd opgewaardeerd met een herinneringsplaat. Vrij snel daarna kwam er echter een omslag in de hoofden van de mensen, en was het niet langer een ideaal om voor het land te sterven.
Petits standbeeld werd nog door fascist Léon Degrelle in de jaren ‘30 als nationaal symbool verdedigd tegenover Manneke Pis, terwijl zij anderzijds tijdens de Tweede Wereldoorlog ook weer als symbool van verzet werd vereerd. Haar bekendheid, nog sterk in het begin van de jaren ‘50, ging nadien en vooral in de jaren ’60 met rasse schreden naar beneden. Toen was sterven voor het vaderland natuurlijk helemaal uit den boze geraakt, en nog meer in een land als België waar al na WO I de taalverschillen enorm aan de oppervlakte waren gekomen.
België heeft sindsdien amper nog nationale held(inn)en van dit kaliber gekend. Gabrielle Petit was een heldin die uit het volk kwam, een onbekend volksmeisje tijdens haar leven, een beroemdheid na haar dood. Sophie De Schaepdrijver schreef een eerlijk en helder verhaal over haar neer, waarin mythe en werkelijkheid van elkaar gescheiden worden, en waarin haar herinneringscultus en haar verdwijning uit ons gemeenschappelijke bewustzijn treffend worden geanalyseerd in de context van de Belgische sociale geschiedenis.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nathalie B1
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
