Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

De geschiedenis van de Imazighen

Nathalie B1 13 oktober 2018
Rachida Lamrabet is auteur en juriste. Haar debuutroman Vrouwland in 2007 werd bekroond met de Vlaamse Debuutprijs. In 2008 won ze met de verhalenbundel Een kind van God de BNG Nieuwe Literatuurprijs. Lamrabet schrijft ook theaterteksten en essays, en is een opvallende stem in het maatschappelijk debat in Vlaanderen.

Dit jaar verscheen haar roman Vertel het iemand. Ze geeft hierin een stem aan de jonge man met de naam Amazigh uit het Marokkaanse sultanaat van begin de 20ste eeuw, die naar de loopgraven van W.O. I in Frankrijk wordt gestuurd. Hij groeit met zijn moeder op in een klein dorp in het Berberse/Amazigh-gebied in het noorden van Marokko, een regio die onder de macht van de Arabische sultan in Fez (Fès of فاس) valt.
Tot 1912 was Marokko een onafhankelijk sultanaat, van 1912 tot 1956 wordt Marokko grotendeels een ‘Frans protectoraat’. De Berbers of Imazighen zijn een volk in het noorden van enkele Afrikaanse landen dat werd ‘gearabiseerd’. Door voor de naam Amazigh te kiezen voor haar hoofdpersonage, legt Lamrabet de focus vooral op deze geschiedenis. Op dat moment leent de sultan enorm veel geld van de Fransen om te stad te moderniseren en bv in de haven te steken, na enige tijd zou zijn land volledig onder controle van de Fransen vallen.

Daar weet ons hoofdpersonage in het begin echter helemaal niets over, en kent hij enkel zijn dorp, zijn dorpshoofd en de lokale imam. Hij is echter vaderloos en dit is voor hem onbegrijpelijk in zijn jonge leven en heel ongebruikelijk in hun gemeenschap, en hij wil te weten komen wie zijn vader is. Rond zijn 12de komt hij terecht in een zawiya, een soort klooster/leerschool voor soefistische moslims dankzij de broederschap die in zijn dorp langs komt. Daar leert hij eindelijk lezen en schrijven, en vooral de verzen van de Koran onthouden en reciteren. Hij keert een aantal jaren later terug naar zijn dorp, en wil er nog altijd weg om zijn vader te vinden, ook al weet hij niet hoe. Zeker ook omdat zijn moeder met een nieuwe man samen woont, en opnieuw zwanger is.

Zijn dorp maakt uiteindelijk ook kennis met de ontwikkelingen uit de verre wereld. De sultan wil deze regio meer gaan domineren en laat de belastingen optrekken in de dorpen. Hoewel er een kleine weerstand ontstaat, wordt het dorp toch terug in de pas gedwongen en is Amazigh één van de jonge mannen die naar Fes worden gestuurd om daar in de troepen van de Sultan opgenomen te worden. Daar zal hij uiteindelijk de ‘verteller’ van dit boek leren kennen, aangezien we dit verhaal eigenlijk lezen vanuit een ik-persoon die jarenlang heeft rondgetrokken als tekenaar en in Fez is blijven wonen, en die zijn vader zal blijken te zijn. Uiteindelijk zal Amazigh nog verder weg en zelfs helemaal tot in Frankrijk worden gestuurd om als één van de 30.000 Marokkaanse soldaten aan Franse zijde in de Eerste Wereldoorlog mee te strijden in de Vlaamse velden. De oorlogsgruwel , zowel als het racisme en de verdeel- en heerspolitiek van de Franse officieren tegenover hun koloniale troepenmachten worden dan uit de doeken gedaan.

Er kan in feite veel verteld worden over dit boek, en dat is direct ook een zwakte ervan: de opzet en de plot van dit boek zijn vrij snel gekend, zowel door de samenvatting op de achterflap als de eerste pagina’s ervan. Er zitten eigenlijk nog maar weinig verrassingen in het verhaal. Zoals hierboven al beschreven, ligt de focus op de geschiedenis van de Imazighen, en op het vinden van een identiteit. Wat er tijdens W.O. I gebeurde met het hoofdpersonage uit dit boek maakt er deel van uit, en is zeker een thema in dit boek, maar het springt er niet echt bovenuit. Lamrabet schrijft wel heel mooi en lyrisch over die geschiedenis en de landschappen, net zoals ze de tegenslagen van de jongen en de oorlogsgruwel niet uit de weg gaat.

Lamrabet is een goede observator en vertelster. Haar schrijfstijl is helder en ze laat geen enkel detail in de lucht hangen. Als lezer moet je dan ook niet veel moeite doen, en kan je gewoon het verhaal volgen en erin meegetrokken worden. Het hangt er dan ook vanaf met welke verwachting je in dit boek stapt: als je naar dit boek wordt getrokken omdat het een getuigenis uit de Eerste Wereldoorlog zou zijn, kom je in feite een beetje bedrogen uit. Niettemin is dit een mooie menselijke getuigenis van een stukje geschiedenis dat in onze streken vrij vergeten is en daarom wel heel relevant. Lamrabet maakt er in haar eigen stijl een compleet verhaal van.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nathalie B1

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.