Feministisch verhaal met dramatisch slotakkoord  

‘Maar waarom zouden de meermannen daarvoor naar u gaan?’ vraag ik. ‘U bent dik.’ Ik heb al spijt van de woorden zodra ze uit mijn mond getuimeld zijn. ‘Het spijt me heel erg,’ zeg ik in paniek. ‘Ik wilde u niet beledigen.’
‘Waarom zou ik beledigd zijn? Het is geen belediging om dik genoemd te worden, kleine zeemeermin. Het is net zo nietszeggend als wanneer iemand je dun noemt. Het zijn slechts beschrijvingen.’    

Diep in de zee, nabij de Ierse kust, droomt zeemeermin Muirgen van een leven boven het water zonder haar tirannieke vader, de Zeekoning. Ook al is Muirgen, die door haar moeder Gaia is genoemd, nog jong, toch is haar hele leven al uitgestippeld. Ze moet mooi zijn, te allen tijde luisteren naar haar vader en trouwen met een meerman die haar grootvader had kunnen zijn. En ondanks dat haar vader zijn dochters rangschikt op schoonheid en streeft naar perfectie, gaat Gaia haar eigen weg. Ze zwemt naar boven, naar de sterren. Daar wordt ze verliefd op een mensenjongen die ze ternauwernood van de verdrinkingsdood redt. Maar hoe hoog is de prijs die ze voor een leven met deze man moet betalen?    

Het sprookje De kleine zeemeermin is door schrijfster Louise O’Neill in een nieuw jasje gegoten vanuit een feministisch oogpunt. Wat niet wonderlijk is, aangezien O’Neill regelmatig haar mening laat horen als feminist. In het boek toont de schrijfster haar overtuigingen onder andere door te laten zien dat een perfect lichaam, waar de Zeekoning naar streeft, niet bestaat. Daarnaast stipt ze ook de onafhankelijkheid van vrouwen aan, maar helaas komt dit onderdeel minder goed uit de verf. Het verhaal wordt namelijk pas krachtig in de laatste vijftig bladzijdes, wat betreurenswaardig is.    

Daarnaast bevat het boek weinig spanning. Maar wanneer de spanning voldoende opgebouwd is, voelen de scènes te opdringerig en te dramatisch aan. En hoewel de gedachtes van de hoofdpersoon goed zijn uitgewerkt, Gaia verliest immers haar stem aan de Zeeheks, komt de lezer niet te weten wie Gaia echt is. Wat drijft haar? Wat wil ze bereiken? Door de gedachtegangen van de hoofdpersoon wordt het boek meer psychologisch, maar helaas zorgt dit niet voor meer diepgang.    

Daarentegen is de schrijfstijl vlot en makkelijk leesbaar. In aantrekkelijke omschrijvingen verpakt de auteur haar statements en feministische illustraties. Daarbij is de plot goed en interessant opgebouwd. Na een voorzichtig opgebouwde start en een beheerst, soms monotoon, middenstuk, spat het krachtige slot van de bladzijdes af. O’Neill trekt daar alle registers open, hoewel een paar dramatische stukken tussendoor het boek ook goed hadden gedaan.    

Al met al is Mermaid een klassieker met een krachtige en interessante twist, waarbij sommige elementen minder goed uit de verf komen dan andere. Hoewel het verhaal wat traag verloopt, is de finale zeker een dramatisch en doeltreffend slotakkoord.