Toeristen tillen

Jarenlang assisteerde Kees van der Spek Peter R. de Vries bij het maken van diens televisieprogramma. Toen De Vries in 2011 stopte, besloot Van der Spek zelf programmamaker te worden door een programma over oplichters te gaan maken. Met cameraman Marco en journaliste Marijke reisde hij de wereld over om reportages te maken over praktijken om argeloze toeristen op te lichten. Als afgeleide schreef hij Achter de schermen bij Oplichters in het buitenland, waarin hij uit de doeken doet hoe hij daarbij te werk gaat. Eerder schreef hij Achter de schermen bij Peter R. de Vries.  

In het boek vertelt Van der Spek zijn belevenissen in 26 landen en steden. Alle werelddelen komen aan bod, behalve Australië. Terugkerend item op verschillende locaties is de jacht op een Filipijnse blackjack-bende. Het is een spannend verslag van de bepaald niet ongevaarlijke pogingen van het drietal om de activiteiten van deze bende in beeld te brengen. Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een opsomming van de gevaarlijkste locaties met de ter plekke meest gehanteerde oplichtingstrucs.  

Zoals te verwachten zit er heel wat herhaling in het boek. Er zijn immers legio oplichtingspraktijken die alom bekend zijn en op vele plaatsen in de wereld toegepast worden. Denk bijvoorbeeld aan taxichauffeurs die te veel rekenen, geldwisselaars die hun klanten bedonderen, verkopers die beweren dat hun waar edelstenen, goud of zilver betreft terwijl het in feite om prullaria gaat, ‘goochelaars’ die toeschouwers zinloos laten gokken bij het spelletje balletje-balletje en ga zo maar door. Ondanks dat zijn de verhalen van Van der Spek het lezen waard, vooral omdat ze plezierig geschreven zijn en de auteur humoristisch uit de hoek kan komen.  

‘Maar we hebben natuurlijk niet 12.000 km gereisd om nu ineens de bange poeperd uit te gaan hangen. Uit mijn verborgen cameratas pak ik de Lonely Planet en begin zogenaamd aandachtig te bladeren. Zo ziet een toerist er immers uit. Even uitrusten van een verkennende eerste dag in deze vreemde stad en me wat voorbereiden op de volgende bezienswaardigheid.’  

Grappig is ook om te lezen dat de auteur meer dan eens zelf niet weet of een vreemde die hem aanspreekt dit doet met de bedoeling om hem op te lichten of dat het een uiterst vriendelijk voorkomend persoon is die het beste met de programmamaker voor heeft. Vanwege zijn werk gaat Van der Spek er doorgaans vanuit dat de bedoelingen slecht zijn, maar uiteindelijk blijkt dit heel anders te kunnen uitpakken. Ook in het laatste geval doet de auteur hiervan verslag.  

Het gevaar van het lezen van dit boek is dat de potentiële toerist bang kan worden om op vakantie te gaan. De auteur meldt stellig dat men zich niet moet laten afschrikken door zijn verhalen. Een gewaarschuwd mens telt echter voor twee. De belangrijkste waarschuwing is om niet in te gaan op hetgeen wildvreemden je voorstellen dan wel tijdig afscheid te nemen wanneer het idee ontstaat dat de kans groot is dat men geflest gaat worden.  

Het is een vlot leesbaar boek dat tips bevat over waarop men moet letten wanneer men naar toeristische bestemmingen gaat. Het boek biedt duidelijke overzichten en is zo een handzaam alternatief voor degenen die het te veel werk vinden om websites als Lonely Planet en Tripadvisor over dit onderwerp te raadplegen.