Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Perfect proza bestaat niet. Net zomin als perfecte wanhoop.

Sandra Niemeijer 20 januari 2015

Voor het eerst is een Nederlandse vertaling van de eerste twee boeken (als dubbelroman) van Haruki Murakami verschenen. Murakami is een van de populairste Japanse auteurs, die in 1979 debuteerde met de roman Luister naar de wind. Een jaar later verscheen Flipperen in 1973. Deze twee romans vormen samen met De jacht op het verloren schaap de Trilogie van de Rat. De labels die op zijn werk geplakt worden zijn postmodernisme of magisch realisme.

Murakami's carrière begon als een donderslag bij heldere hemel, naar eigen zeggen in een honkbalstadion, waar zijn favoriete team een wedstrijd speelde. Precies op het moment dat één van de spelers het tweede honk rondde, dacht Murakami: “Ik ga een roman schrijven, dat kan ik”. Hij was op dat moment 29, runde een jazzbar en de eerste zinnen die hij op papier zette, waren: "Perfect proza bestaat niet. Net zomin als perfecte wanhoop." Murakami is net 65 geworden, inmiddels 35 jaar schrijver en hij wordt regelmatig genoemd als kandidaat-Nobelprijswinnaar.

In de eerste roman ontmoeten de verteller en de Rat elkaar in Jay’s Bar. De verteller is student in Tokyo en thuis gedurende de zomervakantie. De verteller en Rat drinken samen, praten samen en komen zo een lange zomer samen door. Ze maken plannen om te gaan schrijven, om plekken te bezoeken, maar vinden elkaar de volgende dag weer aan de bar bij Jay. In Flipperen in 1973 woont de verteller samen met een tweeling en zoekt hij naar een bijzondere flipperkast.

Centraal in de boeken van Murakami staan liefde en vriendschap: ingewikkelde vriendschappen en onbeantwoorde liefdes. De hoofdpersonen zijn jong en kwetsbaar, op zoek naar een invulling van hun leven. Ze hebben nog alle mogelijkheden, maar het leven is vaak weerbarstig en het is lastig om die mogelijkheden te benutten. "Alles gaat aan ons voorbij. Niemand is bij machte iets vast te houden. Dat is de manier waarop we leven."

Murakami schrijft intuïtief, zonder plot. Zijn boeken zijn een verzameling losse scènes, soms maar een paar regels lang, die samen een beeld schetsen van het leven van zijn hoofdpersoon. Het lijken lukrake herinneringen van de hoofdpersoon en de rode draad lijkt soms flinterdun. "We kropen met z’n drieën in bed om de laatste twee woorden van de kruiswoordpuzzel op te lossen. Het ene was REGENBOOGFOREL en het andere WANDELWEG. Mijn lichaam werd algauw warm en we vielen als vanzelf in slaap. Ik droomde van Trotski’s rendieren. Alle vier de rendieren hadden wollen sokken aan. Het was een afgrijselijk koude droom."

In Luister naar de Wind wordt veel aandacht besteed aan het ambacht schrijven zelf. De hoofdpersoon wil graag schrijver worden en citeert regelmatig zijn grote voorbeeld Derek Heartfield: "De bezigheid die ‘schrijven’ heet,  is in feite niets anders dan het vaststellen van de afstand tussen jezelf en de dingen om je heen. Daar heb je geen gevoeligheid voor nodig, maar een meetlat. Hij vindt schrijven moeilijk werk maar soms ook ontzettend leuk: Het leven zelf is bijzonder moeilijk; daarbij vergeleken is betekenis aan het leven geven maar een koud kunstje."

Toch is dat wat bijblijft na het lezen van beide romans: het ís niet zo gemakkelijk om betekenis te geven aan het leven. Dat is wat Murakami over weet te brengen, niet in de vorm van een doorwrocht verhaal, maar als losse, vluchtige penseelstreken die samen een beeld schetsen dat indruk maakt en herkenbaar is. Zijn stijl is in deze eerste romans misschien nog niet optimaal ontwikkeld, maar er is wel al sprake van die onmiskenbaar eigen stijl waardoor hij zo beroemd geworden is. Misschien geen 'perfect proza' maar zeker het lezen waard!

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Sandra Niemeijer

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.