Een even grappig als melancholisch portret van een dysfunctionele familie
Journaliste en programmamaker Elly Biesters groeide op in Heerewaarden, een klein dorpje ingeklemd tussen de Maas en de Waal. Die jeugd is de basis van haar debuut Ongemakkelijke mensen. De ontwikkeling van een jong meisje dat opgroeit in een kleine gemeenschap is geen nieuwe thematiek, maar Biesters’ frisse schrijfstijl en haar gevoel voor timing maken van Ongemakkelijke mensen een roman die je niet wilt missen.
Het verhaal start wanneer het naamloze hoofdpersonage haar opa bezoekt in het verpleeghuis waar hij, net als vroeger op zijn boerderij, de plak zwaait. Zijn gedrag voert haar terug naar haar kindertijd, toen ze in het laatste jaar van de lagere school zat. Het overgrote deel van het verhaal speelt zich af in 1977 en bevat veel herkenbare elementen voor lezers die in de jaren ’70 zijn opgegroeid. De manier waarop het alledaagse beschreven wordt roept een aangename melancholische sfeer op, die door de opvallende personages niet melig wordt.
Haar opa, ooit een succesvol riviervisser, staat aan het hoofd van de familie. Zijn drie zonen zoeken tevergeefs hun plaats in een wereld waarin de visserij niet genoeg meer oplevert. Tevergeefs, want het is niet gemakkelijk om hun vader te overtroeven. Hij is de kern en staat zijn plaats voor niets of niemand af. Haar oma is het tegenovergestelde. Als vrouw is ze enkel goed voor de was en de plas. Zolang ze zich gedeisd houdt, wordt ze getolereerd. Wanneer ze aangeeft het allemaal niet meer aan te kunnen, krijgt ze als enig antwoord een stevige duw van haar zoon. Het hoofdpersonage is al even onzichtbaar en wordt enkel met ‘derke’ – meisje – aangesproken. Ze neemt de zorg voor haar zus grotendeels op zich, want haar moeder vindt het leven geen pretje:
“Ze heeft moeite met vreemde mensen, buitenlands eten, jonge katjes, kikkers, water, op vakantie gaan, moeilijke woorden en mensen in uitbundige kleding.”
Voeg daarbij het leven in een “auw vochtig huske”, en je krijgt geen sprankelend, levenslustig gezinsleven.
De losse verhaallijn is een aaneenschakeling van op zichzelf staande gebeurtenissen en anekdotes. Biesters’ heldere schrijfstijl geeft dit verhaal de juiste toon en plaatst de lezer naast het hoofdpersonage, midden in het verhaal. Hoewel de opa voor heel wat drama zorgt en agressie eerder regel dan uitzondering is, is Ongemakkelijke mensen een ingetogen, grappig verhaal dat gedragen wordt door de personages en hun onderlinge relaties.
De beschrijvingen zijn gekleurd door de blik van een kind die zonder harde oordelen kijkt naar het gebeuren om haar heen. In haar ogen zijn het eerder de andere gezinnen die zich vreemd gedragen. Het hoofdpersonage doet wat van haar gevraagd wordt:
“Derkes moeten niet in de weg lopen, niet te veel vragen, niet te veel zeggen en niet te veel zijn.”
Ze protesteert of rebelleert niet, maar door haar nauwkeurige observaties toont ze de lezer de kleine kantjes van de volwassenen en het unieke van haar leven. Zelfs de meest gênante, dramatische of tragische gebeurtenissen krijgen door haar onbevangenheid een komisch tintje. Dit levert een haarscherp portret van een dysfunctionele familie op dat veel krachtiger is dan een open aanklacht.
Ongemakkelijke mensen vertelt een heftig, prachtig mooi stukje geschiedenis, een genot om te lezen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sigried
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
