Als een spin in het web zitten

Wetenschapper Frans Balder werkt al jarenlang in het diepste geheim aan een programma dat ervoor zorgt dat computers in de toekomst meer denkvermogen hebben dan de mens. Voor Balder dreigt gevaar als hij erachter komt dat zijn werkgever Solifon en betrokken medewerkers zich met andere praktijken bezighouden. Hij verhuist terug naar zijn geboorteland Zweden en besluit de zorg voor zijn autistische zoon August weer op zich te nemen.

Tegelijkertijd bevindt het blad Millennium zich in zwaar weer. De redactieleden zijn strijdbaar maar voor Mikael Blomkvist en Erika Berger is het onvermijdelijk om zich financieel te laten steunen door een investeerder van een andere grote mediagroep. Als op een avond Frans Balder contact zoekt met Mikael om zijn verhaal te doen, beseft hij niet dat het wellicht te laat is. Mikael stort zich in een zoektocht naar de waarheid, waardoor zijn wegen zich opnieuw kruisen met die van Lisbeth Salander. Zij beseffen niet dat de oplossing bij de zoon van Frans Balder kan liggen.

Het werd de Zweedse schrijver en journalist David Lagercrantz die met toestemming van de familie Larsson het universum van Stieg Larsson voort zou zetten in een vierde deel, getiteld Wat ons niet zal doden. De aanzet voor het vierde deel dat gecomponeerd werd door Larsson zelf, bleef in de kast liggen bij weduwe Eva Gabrielsson. Eerder vergaarde de Zweed veel bekendheid door de autobiografie van voetballer Zlatan Ibrahimovic te schrijven.

Voor de liefhebbers van de eerder verschenen trilogie zal het aangenaam zijn om vertrouwde personages als Mikael Blomkvist, Erika Berger, Holger Palmgren en Lisbeth Salander te zien terugkeren. Lezers die geen voorkennis hebben, krijgen van de auteur op bepaalde momenten een samenvatting aangereikt door middel van een terugblik. Lagercrantz breidt het universum echter zeer vakkundig uit door kleurrijke personages te introduceren die de verhaallijn in Millennium 4 bepalen. Wat vooral boeit, is de keuze om het verleden van Lisbeth Salander verder uit te pluizen. Waar de lezer voorheen met vragen zat over het eigenaardige karakter van de hacker, zal deze nu beloond worden met een kijkje in haar verleden.

Wat ons niet zal doden is met name een intelligente thriller die een zekere vorm van aandacht van de lezer vraagt. Lagercrantz doceert zijn lezer over vraagstukken in de hogere wiskunde, fenomenen in het hackerscircuit en het savantsyndroom waar personage August Balder aan lijdt. Ook schemert zijn journalistieke vaardigheid door, mede doordat de verhaallijnen gevoed worden door actuele onderwerpen als de NSA. Het actiegehalte wordt in de tweede helft van het boek echter zeer rap opgevoerd, met dank aan Lisbeth Salander die zich ouderwets profileert door haar eenmansacties. Daarmee vindt Lagercrantz de balans tussen bloedsnelle actie en psychologische ontwikkeling.

Lagercrantz heeft met Wat ons niet zal doden  het Millennium-universum nieuw leven ingeblazen maar daarnaast een stevige Scandinavische thriller geschreven. Een geslaagde introductie in het thrillergenre, die wellicht nog een vervolg krijgt.