Muzikale lofzang op de liefde
Hier wordt de kiem gelegd voor zijn ontwikkeling die in het teken zal staan van die ene gebeurtenis! De titel verwijst dan ook naar deze dag, de dag waarop zijn moeder hem meeneemt naar de Tuin. Zo mooi hoe het tafereel beschreven wordt door de ogen van een kleine jongen in een matrozenpakje.
'Van de plaats waar ik stond liet zich de muziektent overzien tot in zijn diepste binnenste: de ernstige blazers, de rode nekken waardoor de muziek naar buiten werd geperst, het koper en de Turkse trom, de door beteuterde ventjes bediende fluiten en klarinetten, en dit alles aangevoerd, aangevuurd, tot bezetenheid opgezweept door de energieke gebaren van de man in de geklede jas. Hij stond, wipte en zwenkte op een omgekeerde kist, gedrapeerd met een dofgroen kleed.'
Trix is de dochter van Henri Cuperus, zij waren pas in W. (de plaatsnaam wordt niet genoemd), komen wonen. Deze Cuperus is een bevlogen dirigent en houdt wel van een glaasje. Die drank gaat hem nog parten spelen, destructie ligt op de loer, niet alleen hijzelf maar ook zijn directe omgeving raakt uit balans. Dit gegeven – Trix met haar muzikaal begaafde vader en de jeugdherinnering van Nol – vormt met de liefde het centrale thema in het boek. Dat daarbij de muziek onlosmakelijk verbonden is met dit thema maakt het een mooie compositie. Liefde en muziek gaan prima samen.
Dat hierbij en passant flink wat drama toegevoegd wordt maakt deze ontwikkelingsroman levensecht en worden karakters behoorlijk uitgediept. Want behalve muziek en liefde is er nog een belangrijk thema, de klassenverschillen.
Nol Rieske komt uit een totaal ander milieu dan Trix. Zijn vader is rechter en heeft een bevoorrechte positie, het gezin Cuperus kampt met geldgebrek, een zieke echtgenote en dan dat drankmisbruik natuurlijk. Dit verschil zorgt voor spanningen tussen Trix en Nol, het loopt allemaal niet op rolletjes hoewel er wel aantrekkingskracht is. De situatie doet een beetje denken aan het romanpersonage Ina Damman van dezelfde auteur, waarin Anton ook zo hopeloos verliefd is en de lezer helemaal mee lijdt met het hoofdpersonage. Wat een drama, een jongeman die zich zo verliest in een onbereikbaar meisje, wel heel mooi voor het verhaal en zeker met de muziek erbij. Wat kan er nu beter gebruikt worden ter illustratie van gevoel?
Over drama gesproken, een passage waar al het drama bij elkaar komt is de spectaculaire opvoering van de opera Carmen, met Trix als Frasquita. De hectiek en rivaliteit tijdens de voorbereidingen en rolverdeling zorgen op zich al voor theater en tijdens de uitvoering wordt daar nog eens een flinke schep bovenop gedaan.
Dat Vestdijk beeldend schrijft is duidelijk, let ook op de beschrijvingen van personages, zo mooi, karakteristiek en met humor!
'Uiteraard kon ik mij niet verzetten: dat had zíj moeten doen. Met een schamper glimlachje vatte zij de handen van de gezette zakenman, wiens scherpe, zwaar omwalde oogjes over haar gestalte gleden. Hij was klefbleek; Chris en ik plachten tegen elkaar te zeggen, dat hij nog altijd aan het rijzen was. Alleen zijn platte neus, jongensachtig innemend, wijzigde iets aan het grove en zinnelijke van zijn gezicht. Dank zij een pastoraal gevormd voorhoofd zag hij er zonder pet veel vertrouwenwekkender uit.'
Cuperus komt pianoles geven aan de jonge Nol en komt niet alleen voor Nol, er volgt een schandaal wanneer de dirigent een mooie bos bloemen meeneemt voor de moeder van Nol. Ook hier weer de liefde en de muziek.
Er wordt veel gesproken over muziek in deze roman, over componisten:
'Zijn (Cuperus, tvl) eigenlijke lieveling, niet als mens, maar als componist, was Wagner. Maar hier kwam hij niet rond voor uit, – in W... gold Wagner nog voor een schetterend nieuwlichter, toen sommige voorlijke geesten de jonge Richard Strauss reeds zeiden te bewonderen, – en het heeft maanden geduurd voor hij zijn ironische glimlach aflegde bij het doorspelen van klavieruittreksels, dat de suggestie moest wekken van orkestmuziek. Hij zong er zelf bij, alle stemmen, vertelde onderwijl over de chromatische liefdesextase van de Tristan, de patricische klankenzee, de contrapuntiek en de none-akkoorden van de Meistersinger, de Leitmotive van de Ring, en nog een en ander over de toneel handeling ook.'
En dan zijn er bijzonder mooie passages waarin Nol probeert Trix voor zich te winnen, de strijd die hij met zichzelf en met haar voert. Beschouwen, reflecteren, strategie bepalen zijn een paar wapens die Nol aanwendt om zichzelf te rechtvaardigen en zijn hart te volgen. Bijzonder pijnlijk zijn de roddels die de ronde doen over Trix. Wanneer die praatjes hem bereiken via zijn moeder, breekt er iets in hem en aan haar sterfbed krijgt hij het er erg moeilijk mee. Hoe ongevoelig kunnen sommige opmerkingen gemaakt worden en daarmee iemand diep kwetsen.
Maar dit schijnt allemaal bij het leven te horen en Vestdijk weet dit prachtig te verwoorden in dit verhaal, het is totaal niet moeilijk je te identificeren met het hoofdpersonage. In een schitterend decor van begin 1900 met een licht gedateerd, maar daardoor uiterst charmant taalgebruik, is dit boek nog lang niet uitgelezen, het kan nog vele jaren mee en mag de titel klassieker met grote trots dragen.
Hulde aan de schrijver!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Tea.
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
