Een boek als een fles waar je af en toe een slok kunt nemen
Boosheid is nooit ver weg bij DBC Pierre (1961). Schrijven is schreeuwen op papier. Woede was de reden voor het schrijven van deze gids - na een lezing in een gevangenis kon hij de vragen niet beantwoorden omdat een cipier de bijeenkomst beëindigde. Zijn boodschap: het gaat om overwinnen van je angsten. Durven kijken naar je werk en schaven tot het echt goed is. Zelfgenoegzame auteurs die denken dat ze in één klap Iets Heel Moois op papier zetten, moet je wantrouwen. 'Ik zet mijn geld op de schrijver die bang is en overwint.'
Zelf werkte Pierre meer dan vijf jaar aan zijn debuut, een maatschappelijk betrokken Catcher in the Rye met autobiografische elementen. Hij kon er veel boosheid in kwijt: een Texaanse puber, verdacht van een schietpartij op school, krijgt de doodstraf al zijn er geen bewijzen. Het is weer gelukt iemand op de elektrische stoel te krijgen. Feest voor politie en justitie. De media staan te springen om er een groot evenement van te maken. Schandalig maar realiteit van alledag. 'Ik schreef in woede een hele bladzijde en dat beviel me.' Vernon God Little zette DBC op de kaart: hij won de Man Booker Prize ('kon ik de schulden aan mijn vrienden afbetalen'). De keiharde humor maakte het boek ook goed voor een Wodehouse prize. Daarna volgden meer romans, en nu dus een schrijfgids.
Het boek omvat drie delen: een deel over de kick van schrijven - 'net zo leuk als inbreken' - een gids voor het schrijfproces ('gewapend aan het werk' en 'gereedschapskist') en een appendix met snelle tips. Diepzinnige verhandelingen en autobiografische intermezzo's wisselen elkaar af. Zo leren we dat we erin worden geluisd door de autoriteiten en dat schrijven een vorm van protest is, en dat zijn eigen personage is gevormd doordat dure artsen voorspelden dat zijn vader zou genezen van een hersentumor en hij even later als zestienjarige achter de baar liep. Een beetje gek zijn helpt als je schrijver wilt worden, maar ook weer niet zo gek dat je niet herkent dat je geen talent hebt of dat je werk klote is. Interessant is ook het naschrift met een pleidooi voor het papieren boek. "Een boek is een doel op zich. Tegen de tijd dat elke batterij in vijandige handen is en alle schermpjes dood, zal het boek nog duizend jaar tegen je spreken."
Wat is goed schrijven? Vooral níet braaf woorden op een rij zetten met alle uitgangen op de goede plek. Dan eindig je in la la land: de 'kijk mij eens lekker spontaan zijn'-wereld van exhibitionistiche kitschschrijvers. Geweldig schrijven komt als anderen het hebben opgegeven. 'Verlaten door een minnaar, een kater, onmacht, hyperactiviteit, allemaal brandstof voor het schrijven. Orden het later, bewerk het later - schrijf het alleen op. En hou het vooral simpel. Moeilijke woorden en ingewikkelde formuleringen leiden tot onechtheid.' Wat je níet vindt in dit boek zijn voorbeelden uit andere literatuur: in DBC's universum bestaat alleen het hier en nu. Een andere tip die je ook niet in het boek vindt is het kiezen van een sterk pseudoniem. Peter Warren Finlay klinkt een beetje kostschooljongen, dirty but clean Pierre mysterieus en internationaal.
DBC Pierre, woest, cynisch, is dé undergroundschrijver van dit moment. Laatst was hij nog in Nederland bij het Crossing Borderfestival. Voor hem geen talenstudie of schrijfcursus. Blut op zijn achttiende en verslaafd aan drugs op zijn twintigste. Hij schreef een anarchistische - waar anders vind je een hoofdstuk over de voor- en nadelen van drugs bij het schrijven - gids die de kern raakt van waar het bij schrijven over gaat. Release the bats (de oorspronkelijke titel) - misschien wel een verwijzing naar de gelijknamige psychokillerachtige punkhit van de Birthday Party - is al net zo duister en gepassioneerd als zijn fictie. In DBC's eigen woorden: "een boek als een fles waar je af en toe een slok kunt nemen midden in je eigen nacht."
Reageer op deze recensie