Kleurloos Nederland

Concept M begint met de Adviesbrochure hoe je je als Kleurloze dient te gedragen. Hiermee is de toon gezet; dit intrigeert. Met deze inleiding stap je in het leven van Hava in 2020. Hava is een Kleurloze, een vrouw met grijze huid, witgrijs haar en een soort verstoteling in de maatschappij. De partijen binnen de Nederlandse politiek denken heel verdeeld over het Kleurlozenprobleem. De ene partij (waaronder de moeder van Hava) is voor het helpen en ondersteunen van de Kleurlozen, zodat ze een waardevol leven kunnen leiden. De oppositie is echter tegen het steunen van de Kleurlozen, zowel in banen, financiën als het medicijn dat de Kleurlozen nodig hebben om te bestaan. Hava rebelleert gaandeweg tegen haar moeder en de maatschappij en sluit zich aan bij een groep radicaliserende jongeren. Er volgt een confrontatie en een spetterend einde.
Dit boek voelt als Romeijns manier om politiek te verwerken en benoemen zonder echte feiten te noemen. Ze kaart politieke issues aan zonder het over politiek te hebben. Belangrijke politieke gebeurtenissen worden verdekt beschreven onder andere namen en plaatsen, Pim Fortuin wordt benoemd, de corruptieschandalen, de eigen politieke partijen van sterke dames. De bedreigingen in de politiek en het onderduiken. Immigratieproblemen. Moslimextremisme. Meer banen voor immigranten ipv. Kleurlozen.
Er zit iets rebels in het boek, maar ook iets over de tops. Er komen heel wat clichés en vooroordelen terug. De Limburgse corrupte Bourgondische politicus. De student uit Twente die aardig en nuchter is. De Utrechts/Nijmeegse linkse mensen. Het zijn geen verrassende aspecten en daarom had ik juist graag gezien dat ze daarin nu geen standaarden nam, dat zou pas rebels zijn geweest.
Er staan wel prachtige literaire zinnen in en je ziet meteen dat Romeijn wel weet waar ze over het over heeft. De vergelijking met spinnen is bijvoorbeeld een mooie vergelijking en geeft een goede referentie hoe mensen angst aangepraat krijgen. “Als kleurlozen kinderen krijgen zijn die ook kleurloos, en zo komen er steeds meer zieke mensen. Ze zijn bang dat er dan niet genoeg kleurstof zal zijn voor iedereen, en dat er dan een oorlog uitbreekt. Dat gebeurt natuurlijk niet, maar mensen zijn wel vaker bang voor dingen die niet echt zijn, net zoals jij bang bent voor spinnen”. Hava had het een vreemde vergelijking gevonden, spinnen zijn wel echt, maar ze had wel gevoeld wat haar moeder bedoelde. Wanneer er een spin opduikt in haar slaapkamer durft ze immers ook pas weer te gaan slapen wanneer haar moeder het beest heeft platgeslagen. Simpelweg oppakken en in de tuin loslaten is niet genoeg: het monster moet dood. Er mag geen kans bestaan dat het terugkomt en zich revancheert. Het moet dood, vermorzeld het liefst. Dan pas is de kust weer veilig."
Het geeft de radicalisering aan van mensen als ze ergens bang voor zijn. Het is een metafoor.

Er waren echter ook aspecten waar niet over gepraat werd en waar ik dacht: huh maar dat dan? Zo begreep ik niet waar de rest van de wereld was? Of de rest van Europa? Mensen konden naar Duitsland vluchten, maar ja de rest van de wereld dan? Zijn daar geen medicaties? Geen oplossingen? België ligt meer voor de hand.
Het interessantste aan dit boek is natuurlijk de discussie rondom belangrijke zaken. Dat is in dit boek “Kleurloos zijn”, overigens heel origineel en de uitwerking ervan ook. Het vormt wel een herkenning naar de hedendaagse omgang met problemen. Het einde vond ik prachtig en goed gevonden! Zo kan het immers ook gaan, de natuur lost alles op.