Diepgaande getuigenverklaring
De genocide van Rwanda vond jaren geleden plaats, maar de gruweldaden hebben hoogstwaarschijnlijk een permanente indruk in ons geheugen achtergelaten. Jean Flamme heeft een bloeiende carrière als advocaat en plaatsvervangend rechter. Hij schreef verschillende artikelen over strafrecht en was co-auteur van het handboek Code of International Criminal Law and Procedure, Annotated. In augustus 1994 was hij in Rwanda aanwezig om de rechtsgang te volgen. Vijfentwintig jaar later blikt hij terug. Met Rwanda 1994 geeft hij ons een kijkje in het onrecht en de complexiteit van het land.
De auteur begint zijn verhaal met een royale inleiding waarin hij informatie geeft over Rwanda en haar inwoners. Beknopt vertelt hij wat er in 1994 in Rwanda is voorgevallen. De speculaties voor de aanleiding komen aan bod, evenals de gevolgen van deze volkerenmoord. In het eerste deel van het boek neemt hij ons mee terug naar zijn eerste reis naar Rwanda. Dat er in een tijdsbestek van slechts drie maanden ruim één miljoen doden zijn gevallen, is een schrikbarend feit waar je mond van open valt. Natúúrlijk weten we in grote lijnen wat er gebeurd is, maar wanneer de feiten zo expliciet op een bladzijde geschreven staan, zorgt dit toch voor een nieuwe bewustwording. Het besef dat je een getuigenverklaring leest van iemand die de geschreven woorden daadwerkelijk gezien heeft, zorgt voor kippenvel op je huid. Het is geen rooskleurig verhaal en er wordt dan ook flink wat narigheid uit de doeken gedaan. Flamme heeft oog voor detail, maar niet buitensporig. De schrijfstijl is zakelijk en enigszins afstandelijk. Deze twee factoren zorgen ervoor dat je de gebeurtenissen goed voor de geest kunt halen zonder er nachtmerries van te krijgen.
Het tweede deel van het boek beslaat zijn vechtlust voor gerechtigheid. Op een directe manier vertelt de auteur hoe hem door Ted Wilson gevraagd werd als tweede advocaat op te treden voor Aristide Mutaganda. Deze man werd beschuldigd van genocide en misdaad tegen de mensheid. De vele lijken die er in 1994 vielen zou op zich ontroerend genoeg moeten zijn, maar Flamme vertelt ons vooral over de tijd erna. Deze nasleep is minstens zo hartverscheurend. Flamme laat de algemene feiten in dit deel van het boek wat meer naar de achtergrond zakken en vertelt juist over zijn eigen ervaringen in het onderzoek naar de waarheid van Mutaganda. De corruptie en het onrecht wat ermee gepaard gaat is nauwelijks te bevatten. Gevangenen worden genegeerd, vertolkingen worden vervalst, collega's werken elkaar tegen en (doods)bedreigingen zijn orde van de dag. Het is in zo'n schril contrast met de wereld die wij kennen, dat de feiten bijna onwerkelijk lijken.
'Op de trein naar Gent bekroop mij de soms kille eenzaamheid van de advocaat. Je vecht voor een mens, voor zijn vrijheid en die van zijn gezin. Je vecht tegen de algemeen verspreide perceptie en voor de waarheid. Maar je vecht ook tegen een machtig systeem dat reeds beslist heeft wat die waarheid is. De inquisitie is niet dood. Haar zwarte schaduw hangt over hen die haar bestrijden.'
Hoewel soms aan de zinsopbouw en woordkeuzes te merken is dat Rwanda 1994 geschreven is door een Vlaamse auteur, vormt het geen belemmering voor de Nederlandse lezers. Wat echter wel opvallend is, is dat Flamme ervan uit lijkt te gaan dat zijn lezers tweetalig zijn opgevoed. Regelmatig komen er Franstalige woorden en zinnen voorbij, zonder vertaling of enige uitleg. Als je de Franse taal niet machtig bent, is Google Translate een fijn hulpmiddel om een globale betekenis aan de zinnen te geven.
Rwanda 1994 in een indringend verslag over de genocide die zich in 1994 in het land afspeelde, maar biedt veel meer dan een opsomming van feiten. De getuigenverklaring over de helse nasleep is naar om te lezen, maar ontzettend interessant. Het opent je ogen en laat je beseffen dat je blij mag zijn met het strafrecht in Nederland.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Yvie
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
