En het is alweer mei, de vijfde maand van 2018, tijd voor een nieuw duimpjesverslag. Zoals jullie konden lezen in de duimpjesblog Ik ken je nog - Alice Fokkelman hebben we een mwah-duim toegevoegd. Deze keer kozen we ervoor om Herberekening van Frederik Baas te lezen. Met Dagboek uit de rivier was hij winnaar van de Hebban Thriller Debuutprijs 2017 en we waren erg benieuwd naar zijn tweede boek.

In Herberekening van Frederik Baas komt schoolverlater Leon op straat bij toeval een meisje tegen dat hij van school kent en dat nu al aan het werk is. Ze rijdt in een huurauto en moet ergens papieren ophalen. Ze vraagt hem om even op de huurauto te passen. Dat doet Leon, het meisje komt echter niet meer terug. Dan hoort hij vanuit de auto de stem van de navigatie: ‘Volg de weergegeven route'. Leon besluit in te stappen en de taak van het meisje over te nemen. Hij gaat op pad, zonder te weten waarheen en wat hij vervoert. De navigatie leidt hem. In eerste instantie voelt dat goed: hij heeft een taak en een doel, alles is overzichtelijk en eenvoudig en ook belangrijk. Maar langzaam wordt hem duidelijk dat het een duistere zaak is en hij worstelt met zijn ongevraagde betrokkenheid en daarmee samenhangende schuldvraag.

Hoe gaat onze duim?

Silvia: Chapeau! Dat waren mijn gedachten toen ik het boek dichtsloeg. Over de inhoud kan heel weinig worden gezegd, omdat elke zin al een spoiler zou kunnen zijn. Nieuwsgierig, gespannen en met een beetje medelijden reed ik mee met Leon tijdens zijn reis, een reis vol leuke anekdotes: the Shawshank Redempion, John Legend, Pirates of the Caribean en the A-team. Omdat ik de ontknoping al vanaf bladzijde één dacht te kennen, stapte ik met een bepaald gevoel deze reis in. Heel knap hoe Frederik Baas mij toch heeft verward en verrast. Fictie gelinkt aan realiteit heeft voor mij in dit geval meer impact dan pure fictie. De titel is perfect gekozen. De routeplanner in mijn hoofd moest vol aan de bak om een herberekening te maken toen het boek uit was. Mijn duim gaat dan ook dik omhoog. 

Kees: Om eerlijk te zijn vond ik het begin van het verhaal eerst nogal onduidelijk. Volkomen misplaatst achteraf, want ik heb dat begin opnieuw bekeken en er is helemaal niets mis mee. Het zal vooral gekomen zijn doordat de trein overvol was en enorme drukte heeft toch altijd invloed op mijn leesbeleving. Gelukkig zette ik dat van me af en kwam ik al snel in het verhaal. Dat me steeds nieuwsgieriger maakte. En me ook intrigeerde. Want waarom handel je zoals het hoofdpersonage gehandeld heeft? Door dit niet-weten, maar ook omdat je de afloop wilt weten, krijgt het verhaal een licht spanningsveld, dat steeds toeneemt en een onverwachte ontknoping heeft. De aanslagen van 2016 in en rond Brussel hebben Frederik Baas kennelijk geïnspireerd tot het schrijven van dit boek. Hij heeft dat vanuit een originele invalshoek gedaan. Herberekening is al met al prima bevallen, dus krijgt het een dikke duim omhoog. 

Greet: Hoewel ik het eerste half uur nog enthousiast was, bleek al snel dat ik geen klik had met dit boek, de hele tijd stoorde me iets in de verhaallijn. Het ging dan om dingen die voor mij niet logisch waren, dingen die niet voldoende verklaard werden. Achteraf bezien, na de plottwist op het einde, waren die 'inconsequenties' niet meer zo gek, maar toen was het wat mij betreft veel te laat. Waarom Herberekening toch een oranje duim (en nipt drie sterren) krijgt, heeft twee redenen. Het boek is, net als de voorganger Dagboek uit de rivier, bijzonder goed geschreven. Baas hanteert een zeer verzorgd taalgebruik en het lezen van zijn boek kost je geen enkele moeite. Bovendien is de opbouw ervan zeer origineel: een jongen zit in een verhoorkamer en doet al terugblikkend zijn verhaal, en dat verhaal vormt grotendeels het boek. Als je door het boek bladert, lijken de hoofdstukken gekke titels te hebben, tot blijkt wat die woorden te betekenen hebben, heel tof gedaan. Schrijfstijl en originaliteit konden jammer genoeg niet vermijden dat ik toch ietwat teleurgesteld was na het dichtslaan van dit boek. 

Joyce: Nieuwsgierigheid is het wat het plot van Herberekening drijft. Waar is Leon naar op weg en wat maakt hij mee? Door de proloog weet je dat er iets gebeurd is. Maar vooral: waarom kwam Yousra niet terug bij de geparkeerde auto? Deze nieuwsgierigheid dreef me voort door het boek en deed me rap doorlezen. Origineel is het feit dat Leon aan de hand van steekwoorden zijn verhaal vertelt en dat maakt het heel overzichtelijk en helder. Erg leuk zijn de continue verwijzingen naar de Pirates of the Caribean-films, waarmee Leon zich identificieert. Herberekening leest heel prettig en weet me continu te boeien. De sfeer is heel prettig en het boek boeit me zeer. De spanning in Herberekening is een stuk meer aanwezig dan in Dagboek uit de rivier en maakt het een echte thriller. De onderliggende zoektocht naar de vader van Leon geeft het boek extra diepgang. De eindbestemming van het boek, dat leest als een roadmovie, kwam voor mij als een totale verrassing en geeft het boek een heel actueel tintje. Mijn duim gaat resoluut omhoog voor Herberekening! Een prachtig boek met een verhaal dat me bij blijft. 

Evy: Ik moet eerlijk zeggen dat het debuut van deze auteur, Dagboek uit de rivier, me ook al niet had weggeblazen en dat speelt toch mee als je aan een boek begint. Ik vond het eerste deel van het boek erg verwarrend. Het hoofdpersonage Leon komt een beetje 'bijzonder' over. Alsof hij niet helemaal vooraan heeft gestaan toen het gezonde verstand uitgedeeld werd. Dat gevoel blijft het hele boek wel, maar je went er ook wat aan als lezer. Bij bladzijde 136 (het volledige boek telt 220 bladzijden) greep het verhaal me wel en had ik het gevoel dat het tempo opgevoerd werd. De vele verwijzingen naar gebeurtenissen, films en auteurs zijn op een prachtige wijze in het boek verweven. Eigenlijk is het zo dat ik Herberekening meer een thriller vind dan Dagboek uit de rivier, maar het blijven echt literaire werkjes en daar moet je toch van houden. De ontknoping is verrassend en heel goed, dus het is zeker de moeite waard om door te lezen. Toch hou ik een gemengd gevoel over aan dit boek. 

Elly: Het duurde lang voor ik in het verhaal zat, terwijl de korte hoofdstukjes en het vele wit aan het begin juist voor vaart hadden moeten zorgen. Het onderwerp is ernstig en verwijst naar gebeurtenissen die vrij recent plaatsvonden, op zich dus prima. Maar ik stoorde me aan het domme gedrag van Leon en ook de reis naar voor hem onbekende bestemmingen vond ik vergezocht. Lang kon het verhaal me niet boeien. Dat veranderde pas toen ik wist wat er tijdens de laatste rit in de auto vervoerd werd. Toen werd het een beetje spannend, het einde zorgde bij mij voor veel vragen. Het boek krijgt van mij een mwah-duimpje.

Conclusie: Drie duimen omhoog en drie mwah-duimen voor Herberekening. De meesten van ons hadden zijn eerste boek Dagboek uit de rivier reeds gelezen en daar was ondanks de prijs discussie over het thrillergehalte. Met Herberekening heeft Frederik Baas (Jan van Mersbergen) ons een stuk meer weten te overtuigen. Aan het begin van het boek was er bij een aantal van ons nog enige twijfel, maar gedurende het boek en ook het einde haalde hij die weg. Een aantal van ons had moeite met de onlogische gebeurtenissen, terwijl anderen daar geen seconde bij nadachten en in volle vaart doorlazen. Met Herberekening schreef Frederik Baas een verrassend en origineel boek, geïnspireerd door actuele gebeurtenissen.

De Hebban Reading Challenge categorieën voor dit boek:

#16 een boek dat in 2018 is verschenen
#38 een roadtripboek
#48 een boek van een auteur met een pseudoniem  

Heeft iemand Herberekening al gelezen of hebben we je overgehaald het boek te gaan lezen? Laat het hieronder weten!

Joyce