Eind juni 2019, tijdens de week van de debutant, konden de Hebban-leden zich inschrijven om ingeloot te worden in een Blind Date-leesclub. Het te lezen en later te bespreken boek was onbekend. Alleen met een aantal steekwoorden kon worden achterhaald wat de titel was. Op 4 juli 2019 ontvingen vijftien Hebban-leden een e-mail waarin hen werd verteld dat zij aan deze leesclub konden deelnemen. Een dag later ontvingen de meeste Nederlandse deelnemers hun Blind Date, voor de Vlaamse deelnemers duurde het iets langer. Uiteindelijk had iedereen dan toch Het Carpa complot van Heleen van den Hoven ontvangen en kon het lezen beginnen, voor de een trouwens wat eerder dan voor de ander, maar nieuwsgierig naar het verhaal was iedereen.

De achterflap

‘Hello, we are looking for highly intelligent individuals.’
 
Aanvankelijk lijkt CARPA 3521 een speelse manier om sollicitanten te werven met puzzels op het internet. Ook de negentienjarige Geus Versluijs laat zich graag uitdagen. Maar hoe verder hij komt, hoe meer hij beseft dat het geen spelletje is.

Wanneer Geus plotseling verdwijnt, vraagt Anja de excentrieke Quint Ruys om haar broer te vinden. Dan veroorzaken hackers een overstroming en beseft Quint pas hoe hoog de inzet is.

Het café

Het café… de plek waar iedereen gezellig kan kletsen over van alles en nog wat, maar ook waarin de deelnemers aan deze leesclub zich aan elkaar voorstellen. Dan blijkt ook dat een aantal elkaar al kent van andere leesclubs, maar dat er ook een paar debutanten zijn. In ieder geval hebben alle zestien deelnemers, Majonne heeft zich met een eigen exemplaar bij de leesclub aangesloten, veel zin om aan het boek te beginnen en zijn ze allen benieuwd of het hen zal bevallen. Halverwege juli is het vrij rustig in het café, dus vraagt Kees aan de deelnemers of hen iets is opgevallen aan de achternamen van de personages. Hierop komt een aantal reacties, sommige deelnemers hadden het gezien, andere niet. Maar het opvallende is dat de achternamen allemaal met water te maken hebben. Een leuk weetje, vooral ook omdat Heleen, die de leesclub volgt, even het café bezoekt en vertelt dat wij de eersten zijn die deze ‘waternamen’ ontdekt hebben.

Discussievraag 1: Cover

De indringende blauwe ogen. Die trekken in eerste instantie de meeste aandacht, ze springen eruit. Een aantal deelnemers vraagt zich af van wie die ogen zijn. Zijn ze van Anja? Of zijn het misschien de ogen die alles zien? Maaike vindt ze als een van de weinigen niet zo passend, zelfs irritant omdat ogen zo vaak op een boekomslag te zien zijn. Daarom legt ze het boek omgekeerd weg, om die ogen niet te zien. Door de binaire cijfers op de omslag krijg je het gevoel dat het verhaal met computers te maken heeft en misschien zelfs met het wereldwijde web. De ondertitel Het begin als een spel… is voor enkele deelnemers intrigerend en voegt zeker wat toe aan de omslag. Over het algemeen vindt iedereen het een passende en mooie cover.

Discussievraag 2: Hoofdstuktitels

Het is niet zo gebruikelijk, maar de hoofdstukken in Het Carpa complot hebben, in plaats van een nummering, titels. De meningen zijn hierover wat verdeeld. Vindt de een het wel van toegevoegde waarde, de ander denkt hier weer anders over. Een aantal deelnemers schenk geen aandacht aan die titels, terwijl anderen ze wel lezen, maar ze ook weer snel vergeten. Sanne vindt het wel interessant, vooral omdat elke titel een kleine hint geeft over wat je globaal in dat hoofdstuk kunt verwachten. Deze mening wordt door een aantal anderen gedeeld. Wat verder opviel, waren de visjes (zoals >><3>) die boven alle subhoofdstukken vermeld staan. De betekenis daarvan, het geeft aan uit wiens perspectief dat deel verteld wordt, had niet iedereen meteen door. De mening van iedereen is wel dat dit een erg leuke vondst is en dat het wel bij het verhaal past.

De volgende visjes komen in het verhaal voor:

• >><3> = Anja
• ><+++> = Quint
• <\\>< = Carpa
• ><O> = Geus
• ><[O]> = Paul de Waal
• ><[[]]> = Bert Versluijs
• >>)))> = Nadine de Waal
• ><> = De stacaravan
• ><S> = Sohrab
• ><|> = Jafar Massoud
• ><///> = De politie
  
  

Discussievraag 3: Anja, Geus en Quint

De belangrijkste personages in het verhaal zijn Anja, haar broer Geus en Quint, de professor. De meningen over hen zijn verdeeld, waarbij ieder personage zijn of haar eigen eigenaardigheden heeft.
Over Geus zijn de meesten van mening dat hij een slimme computernerd is, maar ook wel wat naïef. Dit ligt mogelijk aan zijn leeftijd en die jeugdigheid is er wellicht de reden van dat hij daardoor in de problemen is gekomen. Het merendeel van de deelnemers is het erover eens dat Anja een vastberaden type is, ze weet wat ze wil. Ook is ze zorgzaam, ze heeft er immers voor gekozen om weer bij haar vader te gaan wonen, zodat hij na het overlijden van zijn vrouw niet meer zo alleen is. Degene die het meest tot de verbeelding spreekt, is Quint. Naar hem gaat dus de meeste voorkeur uit, maar hij is ook degene die voor een kleine discussie zorgt. Want is hij nou wel autistisch of niet? De kenmerken van deze stoornis heeft hij namelijk wel. Wendy gaat zelfs zover dat hij haar hart gestolen heeft, het gaf haar een warm gevoel dat Quint uiteindelijk toch voor Anja en Geus wilde vechten.

Discussievraag 4: Spanning

Opnieuw een vraag waarover de meningen uiteenlopen. Waar de een het vanaf het begin al spannend vond, vond de ander dat juist niet. Voor hen ontstond er pas in de tweede helft van het verhaal een spanningsboog. Een enkele deelnemer vond het juist helemaal geen spannend verhaal. Wel was men er het over het algemeen over eens dat er dreiging van het verhaal uitging, die was goed te voelen. Want wat als het scenario uit het verhaal zich in werkelijkheid zou voordoen? Silvia weet dat Nederland er dan heel anders uit zou komen te zien.

Discussievraag 5: Schrijfstijl

Over de schrijfstijl is men vrij unaniem, die is prettig, vlot, modern en toegankelijk. Het enige dat bij sommigen voor wat problemen zorgde, was het computerjargon. Niet iedereen is daarin thuis. Wat ook voor tevredenheid zorgde, waren de korte hoofdstukken. Het verhaal las daardoor vlot en voor Karin een reden om nog even snel een hoofdstuk mee te pakken. Hoewel dit niet specifiek over de schrijfstijl gaat, was ook goed te merken dat Heleen grondig research heeft gepleegd. Daardoor kwam het verhaal erg realistisch over, maar zorgde er soms ook wel voor dat enkele gedetailleerde beschrijvingen de vaart uit het verhaal haalden.

Discussievraag 6: Puzzelen voor een baan

Iedereen is het erover eens dat het oplossen van puzzels, of eventueel een variant daarop, een leuke en originele manier is om aan werk te komen. Maar er is wel een ‘kritische’ noot, want deze manier van solliciteren is niet geschikt voor ieder beroep, een baan die hier het meest voor in aanmerking lijkt te komen is iets in de IT. Door deze manier van solliciteren kunnen werkgevers de beste persoon voor de functie krijgen, vindt men. Toch zou niet iedere deelnemer zelf op die manier aan werk willen komen. En of ze het zouden aanpakken zoals Geus het gedaan heeft, is moeilijk te zeggen. Niemand heeft nog voor een dergelijke situatie gestaan, hoewel Marieke al wel verschillende sollicitatieprocedures heeft moeten ondergaan en ook diverse computertesten, dus lijkt ze degene te zijn die hier de meeste ervaring mee heeft.

Discussievraag 7: Opbouw

Over het algemeen vond iedereen dat het verhaal goed is opgebouwd. Bij Ingrid duurde het even voor ze in het verhaal zat, ze vond het wat langdradig en ook dat je kon zien waar het op uit zou draaien, het was voor haar niet echt een verrassing. Veel van de deelnemers vonden dat er echt naar een ontknoping werd toegewerkt en dat daardoor de spanning toenam. Die ontknoping werd door sommigen emotioneel, indrukwekkend en heftig genoemd.

Discussievraag 8: Fries

Terpstra, een van de CARPA-mensen, spreekt steeds meer Fries als hij zich opwindt. Voor het merendeel van de deelnemers was dat niet storend en omdat het geen hele lappen tekst betrof, vonden enkelen het juist goed bij het verhaal passen. Toch was niet iedereen het daarmee eens, want naarmate het verhaal vorderde vond Emo het steeds storender worden, hij heeft niet zo heel erg veel met de Friese taal en het was voor hem op den duur wat ‘overkill’. Voor sommige deelnemers was deze taal wel wat lastig en zij hadden graag gezien dat er een uitleg van die woorden was gegeven, bijvoorbeeld door een verklarende woordenlijst achterin het boek.

Discussievraag 9: Mooiste zin

Het Carpa complot is geen literaire thriller, maar dat wil niet zeggen dat er geen mooie, opvallende of bijzondere zinnen of dialogen in kunnen voorkomen. Hoewel niet iedereen hier tijdens het lezen op gelet heeft, zijn er toch wat deelnemers die een paar voorbeelden van mooie zinnen kunnen noemen:

• Het geeft wel een akelig gevoel, de vis in de kom in de kamer. De vis zwemt rond en rond. Af en toe kijken de vissenogen de kamer in. Zou de vis weten dat vrijheid bestaat? De enige uitweg is naar boven. Springen, de vrije lucht in. De dood.
• Geheimen die je te lang bewaart, doen alleen maar pijn.
• De zee lijkt even grijs en massief als het gegraveerde beton. De dichtregel blijft me dwarszitten. Trotse woorden, vervuild door de tijd.
• De werkelijkheid komt wanneer het donker is, met motorjacks en gebalde vuisten.
• Soms lijken zeven kinderen wel zeventig kikkers.
• Onmogelijk om mijn kind in mijn buik terug te stoppen, om niet te voelen hoe hij bij elk bericht, bij elke getelde dode, een stukje van zichzelf verliest.

Lucette noemt het gedicht van Ed Leeflang dat voorin het boek staat als erg pakkend en passend bij het verhaal:

Hier gaan over het tij,
de maan de wind en wij.

Een dialoog tussen Anja en Quint had zonder meer een verrassende wending en eindigde met een paas harde woorden die je zelf bijna voelt aankomen. Dini geeft daarover aan dat die woorden (Je had wel eens mogen zeggen dat je in een inrichting hebt gezeten.) ook bij haar binnenkwamen en dat dat voor haar een volkomen verrassing was.

Discussievraag 10: Verwachting

Als je aan een boek begint, heb je er bepaalde verwachtingen van. In dit geval was het misschien wat lastiger, omdat het een blind date betrof, maar ze waren er ongetwijfeld. Toch hadden veel deelnemers geen echte verwachting van Het Carpa complot, maar hoopten ze uiteraard wel dat het spannend zou zijn. Die hoop is niet voor iedereen uitgekomen, zoals uit de reacties bij vraag vier wel is gebleken. Er waren ook een paar deelnemers die hadden verwacht dat er meer computerjargon in het verhaal zou voorkomen. Voor de een viel dit wat tegen, voor de ander was dit min of meer een opluchting. Jack geeft nog aan dat hij een meeslepend en spannend verhaal verwachtte. Voor hem is dit uitgekomen en daarbij voegt hij er nog aan toe dat de ontknoping voor hem een paar verrassende elementen kende.

Bonusvraag

Een extra vraag die eigenlijk geen vraag is. In ieder geval kon iedereen die wilde een vraag aan Heleen stellen of eventueel aan elkaar. Een drietal deelnemers heeft hier gebruik van gemaakt en de aan Heleen gestelde vragen werden uitgebreid beantwoord. Zo vroeg Bianca of in een volgend boek ook speciale dingen verwerkt zullen worden, zoals bijvoorbeeld de visjes die aangeven uit wiens perspectief iets wordt verteld, of de achternamen die alle met water te maken hebben. Heleen reageert dat ze er veel plezier aan het bedenken van die achternamen beleefd heeft en dat de kans dat ze zoiets opnieuw doet groot is. Iets als die visjes laat ze een volgende keer zo goed als zeker achterwege.

Eindoordeel

De zestien deelnemers aan de leesclub hebben Het Carpa complot als volgt gewaardeerd:

• 5 x *****
• 7 x ****
• 4 x *** (waarbij aangetekend dat er één keer 3,5 ster gegeven is)

Dit komt neer op een gemiddelde eindwaardering van iets meer dan vier sterren (om precies te zijn 4,1) en dat kan zonder meer goed worden genoemd. Paula merkt op dat ze het een goed debuut gevonden heeft en is benieuwd naar wat Heleen nog meer in de pen heeft zitten. Carole is het met het eerste eens, ook omdat het zomaar in het echt zou kunnen gebeuren. Haar quote: “Geloof alleen je eigen ogen.”

Tot slot, allemaal bedankt voor jullie deelname aan de leesclub en ook Heleen veel dank voor het meelezen en het beantwoorden van een aantal vragen.