De kruidenier

Bij uitgeverij Meulenhoff verscheen onlangs een dikke verhalenbundel van Bernard Malamud. De bundel bevat de drie mooiste en bekendste romans van de schrijver: De bediende, De fikser en De huurder.

Bernard Malamud (1914-1986) is een van de bekendste Joods-Amerikaanse schrijvers van de twintigste eeuw. Als zoon van Russische immigranten moest hij hard knokken om een plekje te veroveren in de Amerikaanse samenleving. Vader Max runde een kleine kruidenierszaak. In zijn tweede boek De bediende (1957) brengt Bernard Malamud de zaak van zijn vader weer tot leven. Tot aan zijn pensionering combineerde Malamud zijn werk als schrijver met dat van onderwijzer op de universiteit; Malamud doceerde het vak creatief schrijven. In 1942 trouwde hij met Ann De Chiara, dochter van Italiaanse immigranten. Omdat zijn vrouw niet Joods was kon Malamud het Jodendom alleen door zijn verhalen doorgeven. Malamuds schreef veel over onderwerpen uit zijn dagelijkse leven zoals: Joodse immigranten, gemengde huwelijken, de gewone man, het leven in de volksbuurt, armoede, sociale problemen, rassenkwesties en antisemitisme. Van 1940 tot 1985 schreef hij 55 boeken en korte verhalen. Malamud wordt beschouwd als meester van het korte verhaal. Er ook zelfs een belangrijke literaire prijs naar hem vernoemd; de PEN/Malamud Award; de prijs voor het beste korte verhaal.

Omdat ik het 726 bladzijden tellende boek niet in één week uit kon lezen zal ik de komende twee weken mijn blog aan Malamud besteden. De schrijver verdient deze aandacht ook wel!

De bediende  Morris Bober heeft een kleine kruidenierszaak in een volksbuurt in New York. Door de komst van moderne zelfbedieningswinkels weet hij nog maar net het hoofd boven water houden. Wanneer hij bij een overval gewond raakt, is hij niet meer in staat de winkel te runnen. De 25-jarige dakloze Frank Alpine wordt noodgedwongen zijn bediende. Frank is een harde werker en weet zowel de kassa als zijn eigen maag en broekzakken aardig te vullen. Frank raakt geobsedeerd van Bobers dochter Helen. Hij doet er alles aan om haar hart te veroveren, maar het pakt steeds verkeerd uit. Na Bobers dood neemt Frank niet alleen de winkel, maar ook het leven van de arme kruidenier over.

In 1998 is het boek verfilmd. The Assistant draaide ook in de Nederlandse bioscoop. Helaas kon ik op YouTube geen beelden van de film terugvinden. Maar het bijzondere aan dit boek is dat je tijdens het lezen de film gewoon voor je ziet. Malamud weet een duidelijk beeld te scheppen van het armoedige volksbuurtje van kruidenier Morris. Je ziet het schlemielige mannetje gewoon voor je ogen achter de toonbank staan.

Ondanks dat het boek 60 jaar oud is, had ik geen moment het gevoel dat ik een oud stoffig verhaal aan het lezen was. Malamuds schrijfstijl is nog steeds erg fijn en dat tikkeltje humor van hem kan ik echt waarderen. Het verhaal is ook nog eens interessant. Ik wist nog maar weinig over het leven van de vele Amerikaanse immigranten. Naast de voor Malamuds bekende thema’s (zie hierboven) besteedde de schrijver in dit boek ook veel aandacht aan de positie van vrouwen in de jaren 50. Ook de grote werkloosheid, het uitzichtloze bestaan en het wantrouwen wegens buitenlanders komen uitgebreid in het boek aan bod. 

En nu op naar het tweede verhaal uit de bundel, De fikser. Net als hoofdpersonen Frank en Helen ben ik dol op het lezen van dikke boeken. Ik vind het alleen erg lastig om het 1,5 kg wegende boek vast te houden tijdens het lezen. Ik heb zelfs last gekregen van mijn nek en mijn schouders. Zou Bobbers kruidenierszaak ook Tijgerbalsem verkopen?

https://www.hebban.nl/spot/boeken-met-een-ster/nieuws/de-huurders-bernard-malamud 

https://www.hebban.nl/spot/boeken-met-een-ster/nieuws/de-fikser-bernard-malamud