Al even geleden spraken Ideke en ik af dat we samen ‘Het meisje in de witte kimono’ zouden gaan lezen. Net of we het wisten dat het februari historische romans meeleesmaand was bij Fabulous Feelgood…

In elk geval hebben we beide genoten van het boek, af en toe konden we bijna niet stoppen met lezen en Ideke maakte er de laatste avond zelfs nachtwerk van. Ik las het boek de volgende ochtend, voor het ontbijt, na het douchen en uiteindelijk de laatste hoofdstukken voordat ik aan het werk ging, dan ook uit. Van ons beide kreeg het boek een dikke 5 sterren!

Over het boek

Japan, 1957. De 17-jarige Naoko Nakamura wijst de man die haar vader voor haar heeft uitgezocht af en volgt haar hart: ze wil enkel trouwen met de Amerikaanse soldaat van wie ze houdt. Als gevolg van die beslissing wordt ze verstoten door haar familie, omdat de schande van een huwelijk met een buitenlander te groot is. Maar als haar geliefde niet terugkeert van een missie en zij zwanger blijkt, kan ze nergens terecht. Haar vader is onverbiddelijk: ze mag enkel terugkomen naar huis als ze het halfbloed kind dat ze draagt opgeeft…

Amerika, nu. Tori Kovac zorgt voor haar vader in zijn laatste dagen als ze een brief vindt die haar leven op zijn kop zet, en die duizenden vragen oproept over haar vader, over hun familie en over wat ze dacht te weten. Ze gaat op zoek naar antwoorden, een zoektocht die naar Japan leidt…

Een hartverscheurende roman over een duistere periode in de geschiedenis van Japan. Ana Johns baseert haar bitterzoete verhaal op de ervaringen van haar vader die als Amerikaanse soldaat diende in Japan, waar relaties door beide landen actief ontmoedigd werden en de kinderen uit die relaties nergens welkom waren.

Het lezen

Op de mooie website van Ana Johns kwam ik leesclubvragen, die spoilers bevatten, over het boek tegen en hele mooie achtergrondinformatie over het boek wat deels op waargebeurde feiten is gebaseerd. We beantwoorden dus beide deze vragen.

Derhalve is dit verslag dus niet spoilervrij!

Discussievragen boekenclub

1. Met welk personage, Naoko of Tori, had je meer voeling? Waarom?

Francisca: Ik vond de verhalen van beide personages heel mooi, want door de beide verhalen leerde je de personages kennen. Tori, waar je eigenlijk verder niet veel van wist behalve dat ze journalist was, die op zoek ging naar het verleden van haar vader. En ja Naoko die nog zo jong was, nog maar 17 toen dit allemaal plaatsvond. Haar leerde je wat dat betreft het beste kennen, als ik dan moet kiezen dan had ik meer voeling met haar omdat haar verhaal nu eenmaal verteld wordt en het zoals later blijkt helaas niet uniek is, iets wat je je in deze tijd niet meer kan voorstellen.

Ideke: Het verhaal van Naoko heeft het meeste indruk op mij gemaakt. Het draaide grotendeels ook om haar. Dus met haar had ik meer voeling. De rol van Tori speelde zich af aan de zijlijn. Zij ging op zoek naar het geheime verleden van haar vader.

2. Bespreek de rol van cultuur en klasse in Het meisje in de witte kimono. Op welke manieren worden Naoko's beslissingen gedreven door culturele normen en verwachtingen over gender?

Francisca: In Japan ging men er vroeger van uit dat als je als meisje trouwde je bij de familie van de man ging wonen, die familie kreeg er dan een dochter bij die dan samen met de vrouw des huizes het huishouden runde. Naoko kende dat van haar moeder, want haar oma was nog steeds een zeer belangrijke en aanwezige persoon in huis, iemand die de touwtjes op de achtergrond strak in handen had. Wat dat betreft was de moeder van Naoko ook wel enigszins wars van deze strenge culturele norm doordat ze naar Naoko toe kwam met haar ‘shiromuku’ haar witte trouwkimono. Informatie over een shiromuku.

Ideke: de cultuur en het klassenverschil werd goed beschreven in het verhaal. Naoko werd door haar vader gedwongen om met een man uit een rijke familie te trouwen om zo niet alleen haar toekomst maar ook de toekomst van de familiehandel veilig te stellen. De mannen bepaalden destijds de levensloop van hun dochter/zusje. Ging je daar tegenin dan was je niet meer welkom in het gezin.

3. Noako's moeder stelt haar voor een moeilijke keuze: ze kan Hajime kiezen en hun baby houden, maar moet hun familie verlaten en nooit meer terugkeren; of ze kan bij haar familie blijven en met Satoshi trouwen, maar moet de baby aborteren. Als jij voor deze beslissing zou staan, welke zou jij dan kiezen en waarom? Denk je dat Naoko spijt zou hebben gehad van haar keuze achteraf?

Francisca: Ik zou dan toch ook voor mijn man en kind gekozen hebben. Ook al kwam Satoshi over als een heel aardige, moderne en begrijpende man. Ik denk dat als ze toen voor de abortus en Satoshi had gekozen ze zeker spijt zou hebben gehad.

Ideke: Ik ben blij dat ik nooit voor zo’n keuze heb gestaan. Maar als dat wel was geweest had ik dezelfde keuze als Naoko gemaakt. Ik heb niet de indruk gehad dat Naoko spijt had van haar gemaakte keuze.

4. Als de patrouillemissie van Hajime niet was vertraagd en hij vóór het einde van zijn dienst was teruggekeerd naar Naoko, hoe zou het verhaal dan zijn veranderd?

Francisca: Dan was hij teruggekeerd bij Naoko en hadden ze wellicht na zijn diensttijd besloten samen in Japan te blijven wonen als de luitenant van Hajime de papieren nog steeds niet had willen tekenen.

Ideke: dan had alles er gunstiger voor Naoko uitgezien. Hajime zou zeker bij haar terug zijn gekeerd en samen zouden ze alle weerstand het hoofd hebben geboden.

5. Wat denk je dat Tori zo ver dreef om meer te weten te komen over het eerste gezin van haar vader? Wat zou jij doen als je met een soortgelijk familiegeheim wordt geconfronteerd?

Francisca: Ze wilde weten hoe het zat, zou ik ook willen. Zeker omdat de verhalen die haar vader haar altijd vertelde dus geen verzonnen verhalen bleken te zijn maar echte belevenissen uit zijn verleden.

Ideke: Nadat haar vader was overleden bleek dat al zijn verhalen een zekere kern van waarheid hebben gehad. Dit wilde ze gaan onderzoeken. Ik zou zelf ook nieuwsgierig worden naar het hoe en wat er was gebeurd.

6. De vader-dochterrelatie is een belangrijk thema in Het meisje in de witte kimono. Hoe zouden de verhalen van Noako en Tori anders zijn geweest als de moeders nog hadden geleefd?

Francisca: Als de moeder van Naoko nog had geleefd had ze nooit terug naar huis gekeerd en had ze dus ook niet voor haar vader en jongere broertje hoeven zorgen. Als Tori haar moeder na haar vader was overleden had Tori wellicht nooit geweten dat de verhalen die haar vader haar vertelde een deel van zijn verleden waren.

Ideke: Zoals Francisca hierboven al zegt, het leven van beide dochters zou heel anders zijn verlopen als de moeders in leven waren gebleven.

7. Hoe handelden de vaders van Tori en Naoko in het belang van hun dochter? Waarom denk je dat Pops Tori niet over zijn vrouw en dochter in Japan heeft verteld? Hoe denk je dat het verhaal zou zijn veranderd als Tori de brief had gelezen terwijl Pops nog leefde?

Francisca: Beiden hadden het beste met hun dochter voor. Ook de vader van Naoko, helaas was het in die tijd niet echt done om met een Amerikaan te trouwen en daar stond haar vader dus ook absoluut niet voor open. Hij had het verleden diep begraven maar nu zijn einde naderde wilde hij het toch duidelijk kwijt aan zijn dochter, als Tori de brief had gelezen terwijl haar vader nog leefde had ze van hem wat eerste antwoorden kunnen krijgen, daar moest ze nu zelf onderzoek naar doen.

Ideke: beide vaders handelde in hun ogen in het belang van hun dochters. Ieder afzonderlijk heeft dit op zijn eigen manier gedaan. Het zou voor Tori gemakkelijker zijn geweest om te achterhalen wat er destijds was gebeurd als haar vader haar de brief eerder had laten lezen.

8. Elk van de meisjes in de kraamkliniek is daarheen gebracht door een tragedie, een tragedie die in de kliniek alleen maar erger werd: hoe bindt deze gedeelde ervaring de meisjes samen? Denk je dat ze vrienden zouden zijn geweest als ze elkaar op een andere manier hadden ontmoet?

Francisca: De meisjes waren allemaal ongehuwd cq ongewenst zwanger, niet allemaal direct van een buitenlander, maar ze waren in de ogen van hun ouders een schande voor hun familie. Ik denk dat de meisjes in andere omstandigheden niet direct vriendinnen zouden zijn geweest, het was hun gezamenlijke situatie die hen bond.

Ideke: de meisjes deelden samen hun zwangerschap, al dan niet gewenst. Ze waren met uitzondering van Naoko allemaal ongehuwd. Naoko was wel gehuwd maar dit huwelijk werd niet geaccepteerd door haar vader. Als de omstandigheden anders waren geweest denk ik dat de meisjes elkaar niet ontmoet zouden hebben.

9. Bespreek de betekenis van Tori en Kleine Vogel met dezelfde naam. Hoe sluit dit Tori en Naoko af?

Francisca: Ik had tijdens het lezen aardig wat Japanse woorden gegoogeld maar het was niet in me opgekomen om Tori te googelen omdat ik dat niet meteen als een Japans woord had gezien. Dat Tori dus vogel betekent geeft aan dat Hajime zijn Kleine Vogel nooit vergeten is en ze soort van voortleeft in zijn Amerikaanse dochter, dat vond ik heel erg mooi!

Ideke: ik vond dit een prachtige onthulling van de betekenis van de naam. Geen moment hieraan gedacht totdat dit werd uitgelegd. Deze naam verbindt het verleden met het heden.

Beiden hebben we dus enorm genoten van dit mooie boek en we kunnen het dan ook van harte aanraden aan andere liefhebbers van historische romans!