Het tweede boek dat ik mocht lezen in Harpers Boekenclub was het boek ‘De vrouwen van het kamp’ van Heather Morris. Mirjam en ik hadden dit boek al gespot in de voorjaars catalogus van Harper Collins met erbij de opmerking dat het een grote promotiecampagne in NL & BE zou krijgen en er stond bij Harpers Boekenclub. We dachten dat dit ons eerste boek zou zijn maar dat bleek dus Madame, maar het is dus wel ons tweede boek!

Heather Morris verwierf bekendheid met haar boek ‘De tatoeëerder van Auschwitz’. Dit boek was omstreden omdat overlevenden zeiden dat het zo niet gegaan kon zijn. In eerste instantie stond namelijk groot voorop haar boek dat het waargebeurd was, in latere drukken is dit voor zover ik weet of aangepast of verwijderd. In elk geval had ik ooit een artikel over haar gelezen in The Guardian en had ik niet een al te hoge pet van haar op.

Ik heb dus ook nog geen van haar boeken gelezen. Maar sinds ik op haar website de lovende woorden van de familie, de kinderen, van de drie zussen uit haar boek ‘De drie zussen van Auschwitz’ heb gelezen denk ik dat boek maar eens moet gaan lezen. Maar nu eerst dus haar allerlaatste boek wat als originele titel ‘Sisters under the Rising Sun’ heeft.

Over de auteur

De Australische Heather Morris werd wereldberoemd met haar bestsellers ‘De tatoeëerder van Auschwitz’ en ‘Het meisje dat twee kampen overleefde’. Ze heeft het unieke talent om uitzonderlijke levensverhalen op overtuigende wijze om te vormen tot romans. Ze schreef ook het non-fictieboek ‘Ik hoor wat je zegt’, over de kracht van luisteren.

Over het boek

Als Singapore in 1942 in handen valt van Japan, smokkelt de Engelse muzikant Norah Chambers haar achtjarige dochter de stad uit en gaat ze aan boord van het koopvaardijschip de Vyner Brooke. Zo ook Nesta James, een Australische verpleegkundige. Enkele dagen later wordt het schip midden op zee gebombardeerd.

Norah en Nesta weten wonder boven wonder de kust van het door Japan bezette Indonesië te bereiken, om vervolgens terecht te komen in het beruchte jappenkamp Palembang op Sumatra. De vrouwen hebben jarenlang alleen elkaar om zich aan vast te houden, maar blijven manieren vinden om hoop te houden.

Mijn recensie

Dit leek me een mooi boek om te luisteren, alleen ik kon het in BookBeat niet vinden in het Nederlands. Nou dan maar Engels, net zo prima. Ik kan dus niets zeggen over het Nederlandse luisterboek maar het Engelse, ingesproken door een Australische, was een fijne luister ervaring.

Overigens heb ik ongeveer de helft van het boek geluisterd en de andere helft gelezen, de auto moest naar de garage voor een beurt dus ja dat leverde wat extra leestijd op.

Het boek luisterde en las ik in slechts vier dagen uit. Het leest niet moeilijk, heel makkelijk zelfs vind ik persoonlijk. Het is echt een vertelling, veel reconstrueerde gesprekken, van de ervaringen van de vele vrouwen in het kamp. Het verhaal draait vooral om een paar van de Australische verpleegsters, Nesta onder andere, en een paar Engelse vrouwen, waaronder Norah Chambers. Het zijn dan ook hun verhalen die de auteur op papier heeft gezet. Derhalve zijn er ook geen diepgaande karakterschetsen van de hoofdpersonen maar vooral veel in scene gezette gesprekken zoals het gegaan zou kunnen zijn. En na het kijken van een documentaire uit 1985 op YouTube waarin zelfs Norah Chambers een rol heeft klinkt het inderdaad als dat de auteur een goed beeld heeft geschetst van de tijd van al deze vrouwen in de Japanse interneringskampen.

Norah Champers tezamen met Margaret Dryburgh richten een vocaal orkest op waarmee ze na kerst in 1943 een concert gaven voor de overige bewoners van het kamp, ook de Japanse bewakers kwamen luisteren en waren onder de indruk.

In het Engelse luisterboek worden twee van de werken door het Sydney Women’s Vocal Orchestra ten gehore gebracht, The Captives’ Hymn en een arrangement van Maurice Ravel’s Bolero. Beiden zijn deze aan het einde van het luisterboek te beluisteren, kippenvel.

Verder leest Heather Morris zelf de noot van de auteur voor en ook het nawoord waarin een lijst van de personen uit het boek staat. Verder nog twee brieven van nabestaanden van vrouwen die in het kamp hebben gezeten en je kan aan haar stem horen dat dit haar veel doet.

Characters = 6 | Atmosphere = 7 | Writing Style = 6 | Plot = 6 | Intrigue = 8 | Logic = 8 | Enjoyment = 8 | Score 7,00 = 4 sterren

Interessante informatie & links

Helen Colijn  (die met haar twee zusjes in hetzelfde kamp zat) initieerde in 1982 een documentaire over de kampen en de muziek: Song of Survival. Hiervoor organiseerde ze een 'Reunion Concert' voor de oorspronkelijke koorleden en een reünie van Nederlandse kampkinderen. Met twee Amerikaanse filmmakers werkte zij drie jaar aan de documentaire. Song of Survival werd in 1985 in Nederland uitgezonden en op de Amerikaanse markt uitgebracht. Colijn zorgde voor de publicatie van de bladmuziek, zodat vrouwenkoren wereldwijd de muziek konden zingen.

Let op de docu duurt bijna een uur.

Ondertussen werkte Colijn haar herinneringen uit voor een autobiografische publicatie. De oorspronkelijke versie schreef ze in het Engels, maar de Nederlandse vertaling - die ze zelf maakte - kwam eerder uit: De Kracht van een Lied verscheen in 1989, Song of Survival in 1995. Het boek werd ook in het Duits vertaald, en in 2001 zelfs in het Japans. Daarvoor had ze zelf de basis gelegd tijdens een reis naar Japan drie jaar eerder.

Het verhaal van speelfilm Paradise Road (1997) is gebaseerd op de getuigenis van Betty Jeffrey, zoals geschreven in haar boek White Coolies uit 1954. Het boek Song of Survival van Helen Colijn, wordt in de aftiteling van de film niet genoemd als bron voor deze film, hoewel Colijn in de aftiteling wordt bedankt voor haar hulp.

In de film worden de koorgedeelten gezongen door het Vrouwenkoor Malle Babbe uit Haarlem

De film Paradise Road is te zien op Videoland.

Natuurlijk hebben de diverse vrouwen uit het boek hun eigen informatie pagina op Wikipedia: Margaret Dryburgh, Norah Chambers, Vivian Bullwinkel en Betty Jeffrey.

Ook deze website, met veel informatie over de verschillende kampen in Palembang en Muntok is heel interessant: The Palembang and Muntok Internees of WW2 (muntokpeacemuseum.org)