A.F.Th. van der Heijden - De ochtendgave
Discussietips
1. De ochtendgave is een roman over historische gebeurtenissen, maar ook over onderwerpen als liefde en overspel, spionage, trouw en familiegeheimen. Hoe heb jij het boek vooral gelezen? Welke kant(en) van het boek waardeer je het meest? Waarom?
2. In hoeverre krijg je een goed beeld van wat er met Sara gebeurd is en wat haar beweegredenen voor haar verdwijning zijn geweest? Was zij een spion of een dubbelspion, volgens jou? Waarop baseer je je mening?
3. Brengt Van der Heijden voor jou het historische decor overtuigend tot leven? Zo ja, waar is dat aan te danken? Zo nee, waarom niet?
4. ‘Een historische roman zegt altijd meer over de tijd waarin hij geschreven is, dan [over] de tijd waarin hij speelt’, zegt A.F.Th. van der Heijden in Het Parool (11 december 2015). Wat heeft De ochtendgave te zeggen over de huidige tijd, vind je?
5. De ooievaar fungeert wel als symbool van zwangerschap, maar ook van onsterfelijkheid en van trouw aan ouders, staat en kerk. Welke rol/functie vervullen de twee ooievaren op de markt, die Van der Heijden regelmatig noemt?
6. In diverse recensies wordt verwezen naar het verhaal van Orfeus uit de mythologie. Op welke manier zie je dit motief terug in het boek?
7. Wie schreef volgens jou de brief waarin Casper de opdracht krijgt om na de ondertekening van de Vrede naar de bovenverdieping in de tijdelijke Franse ambassade te komen?
8. Welk effect heeft de structuur van de roman, die begint in 1705 en dan teruggaat naar gebeurtenissen in 1672 en 1678, op de spanning in het verhaal?
9. Welke betekenis hecht je aan het feit dat Casper de gouden knopen krijgt van de in 1705 op het schavot staande burgemeester Roukens?
10. In hoeverre lijken Casper en de Franse markies Caloyanni op elkaar?
11. Sara ondertekent de berichten die zij als spionne verstuurt met de letters PFV (post funera virtus – de deugd blijft ook na de dood voortleven). Welke betekenis geef je aan die naam?
YouTube
Vlogboek van Jörgen Apperloo waarin hij onder andere De ochtendgave bespreekt.
Achtergronden
1. Bij het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis vind je meer over de Vrede van Nijmegen en de voorafgaande gebeurtenissen.
2. Het Valkhof is een belangrijke locatie in de roman. In 2010 kreeg het pand, inmiddels museum, een Vrede van Nijmegen-zaal. Ter gelegenheid daarvan werd een film gemaakt over de historische gebeurtenissen, te bekijken op YouTube.
3. Meer over het begrip 'morgengave' ('ochtendgave' bij het Regionaal Archief Zutphen.