Deze bijdrage is geschreven door de redactie van Boekenpost, tijdschrift voor lezers en leesclubs

Over het boek
In de vierde klas van het gymnasium wordt de intelligente Roemer geselecteerd voor een speciaal lesprogramma ‘robotica’. Hij gaat werken aan het ontwikkelen van een e-bril.

Aanvankelijk denkt hij aan een bril waardoor een mens kan zien met de blik van dieren, later richt hij zich op een bril waarmee hij de emoties van anderen kan lezen, met name die van de jonge hoteleigenares mevrouw Vroman, die hem fascineert.

Met het duiden van emoties heeft Roemer veel moeite. Dankzij zijn klasgenote Zara ontwikkelt hij zich en gaat hij jaren later inzien dat een te groot vertrouwen in technologie gevaarlijke gevolgen heeft.

Over de auteur
Anja Sicking (1965) debuteerde in 2000 met de roman Het Keuriskwartet die werd bekroond met de Geertjan Lubberhuizenprijs voor het beste debuut. In 2005 volgde De stomme zonde, dat zich afspeelt in het Amsterdam van de achttiende eeuw en vertelt over een aan lager wal geraakte jonge vrouw die in dienst komt bij een muziekuitgever op wie ze verliefd raakt.

De tien wetten der verleiding (2009) beschrijft een dwingend groepsproces op een middelbare school en het verlangen ergens bij te horen. In Ferrari’s in de hemel (2016) draait het om vijf gezinsleden die allen op zoek zijn naar liefde en intimiteit.

Sicking is redactielid van literair tijdschrift Tirade en geeft les aan de Schrijversvakschool in Amsterdam. Sinds het voorjaar van 2022 is ze tevens bestuurslid van de sectie Letterkundigen van de Auteursbond.

De website van Anja Sicking

Discussietips
1. De identiteit van de ik-verteller blijft in het boek lange tijd onduidelijk. Hoe heb je dit ervaren?

2. Hoe zie je de verhouding tussen Roemer en zijn vader? Welke gevoelens leven bij Roemer ten aanzien van zijn moeder?

3. Waarom durft Roemer niet op zijn waarneming te vertrouwen en wil hij daar een technische oplossing voor vinden?

4. ‘Alles wat hij deed moest van een bovengemiddeld niveau zijn’ (p. 22). Waarom legt Roemer zo’n druk op zichzelf?

5. Waarom fascineert de foto van mevrouw Vroman Roemer zo?

6. Het eerste gesprek tussen Roemer en mevrouw Vroman verloopt moeizaam. Welke reden(en) zijn daarvoor?

7. Welke indruk krijg je van de verhoudingen in de familie van mevrouw Vroman? In hoeverre heeft Roemer een goed beeld?

8. Roemer mag na een tijdje minder werken in het hotel en wordt uiteindelijk ontslagen. Wat zit daar achter denk je?

9. Welke invloed heeft mevrouw Vroman op Roemers wetenschappelijke ambities?

10. Hoe heb je het beeld ervaren dat de ik-verteller van zijn huidige wereld schetst? Welk gevoel roept het bij je op? Komt het geloofwaardig op je over?

11. ‘Er broeide iets in haar wat niets met seks te maken had, maar Breeveld was de enige die dat destijds zag’, zegt de terugkijkende ik-verteller over Zara (p. 75). Waar doelt hij op? En hoe verklaar je de zin: ‘Ik vraag me steeds af of Zara het toen, in de vijfde, al wist van zichzelf’ (p. 127)?

12. Welke invloed hebben de onderzoeken van wetenschepper Kosinski op het gebied van psychometrie op de jonge Roemer?

13. Wat is het belang voor de roman van het verhaal over de gevolgen van het onderzoek naar de Mona Lisa met behulp van een algoritme (p. 111-113)?

14. ‘Wat is erger: meer verkeersongelukken of geld verdienen aan data?’ (p. 129) stelt Daan als er in de klas gediscussieerd wordt over voordelen en gevaren van toekomstige technologie. Hoe denk jij over dit thema?

15. ‘Hij wist toen niet dat hij zelf werd gezien. Laat staan door wie’ (p. 155). Wie slaat Roemer gade volgens jou?

16. Wat gebeurt er met Roemer tijdens zijn slotpresentatie op school als hij aan zijn vader denkt?

17. Hoe is mevrouw Vroman er aan toe bij Roemers terugkeer in het hotel? En wat gebeurt er met Roemer als hij haar weer ziet?

18. Wat leert Roemer uiteindelijk van Zara?

19. Welke rol spelen natuur en muziek in de roman?

20. ‘Ik wil graag een verhaal worden’, schrijft de ik-verteller tegen het eind van zijn relaas (p. 232). Hoe verklaar je die wens?

21. Welk personage toont zich het meest een visionair volgens jou?

22. In een radio-interview (zie punt 1 onder Achtergronden) zegt Sicking dat ze hoopt dat mensen na lezing van haar boek gaan nadenken over het gebruik van technologie en het prijsgeven van data. Is ze voor jou in die opzet geslaagd?

Achtergronden
1. Video: interview met Anja Sicking in het programma Villa VdB van 22 februari 2022 (circa 8 minuten).

2. Audio: interview met Anja Sicking in het radioprogramma Opium van 1 maart 2022 (circa 13 minuten).  

3. Interview over het schrijven van De visionair bij Editio.

4. De visionair elders op Hebban.

5. In Boek & Lezer, het speciale zomernummer van de tijdschriften Boekblad en Boekenpost (juli/augustus 2022), vind je een uitgebreid leesclubdossier rond Anja Sicking en De visionair.

6. Lees of beluister een fragment uit de roman op de site van uitgeverij Lebowski.

Alle artikelen van De Leesclubassistent