Deze bijdrage is geschreven door de redactie van Boekenpost, tijdschrift voor lezers en leesclubs

Over het boek
Op 30 oktober 1978, een dag voor zijn zesde verjaardag, komt Abel om het leven als hij op de dijk voor zijn huis wordt aangereden door een vrachtwagen. Deze wordt bestuurd door Stan, die de zorg heeft voor zijn verstandelijk beperkte zoon Lucas en even verder op de dijk woont.

Het ongeluk heeft grote gevolgen voor de leden van drie gezinnen die gedurende veertig jaar gevolgd worden in deze ambitieus opgezette roman.

Over de auteur
De hand van Mustang Sally is de zesde roman van Eva Posthuma de Boer (1971). Na studies Frans, Theaterwetenschappen en Kunstmanagement werkte ze lange tijd als theaterproducent.

Samen met Sanne Wallis de Vries publiceerde ze in 2004 Rinus aan de rekstok. Dat leidde tot de vraag van een uitgever of ze niet een roman wilde schrijven. In 2007 debuteerde ze als romanschrijver met Eindeloze dagen, gebaseerd op haar studententijd in Amsterdam.

Behalve romans schrijft Posthuma de Boer ook, waarvan Eva’s keukenkast (2019) werd genomineerd voor de verkiezing van het Kookboek van het Jaar. Inmiddels heeft ze haar eigen kookboekenuitgeverij, De Keukenkast, met bijbehorende website en YouTube-kanaal.

YouTube
Het nummer ‘Mustang Sally’, in de uitvoering van Buddy Guy, dat een rol speelt aan het eind van de roman. Live uitvoering tijdens het Glastonbury Festival van 2008 (circa 6 minuut 30).

Meer over het nummer ‘Mustang Sally’ op Wikipedia.

De tekst van het nummer op SongMeanings.

Discussietips
1. Hoe betrek je de twee motto’s van de roman op het verhaal?

2. De openingsscène confronteert je als lezer direct met het grote drama van de dood van Abel. Hoe heb je dit begin ervaren?

3. In het eerste hoofdstuk lees je de reacties van vader, moeder, zus en Stan, de chauffeur die Abel aanreed, direct na het ongeluk. Zijn ze invoelbaar voor je, welke wel of minder?

4. Vind je dat Stan een dader is? Waarom wel of niet?

5. Welke gevolgen heeft de dood van Abel voor Janna gehad?

6. Wat zegt Rijks fascinatie voor handen, zijn wiskundige benadering, over zijn kunstenaarschap? Welke ontwikkeling maakt hij op artistiek terrein door gedurende de roman en waar komt dat door?

7. De huisarts adviseert in 1978 Louise en Rijk al snel om opnieuw een kind te krijgen. Wat vind je van zijn advies? Is er uiteindelijk sprake van een ‘troostkind’ in het boek? Zo ja, wie is dat?

8. De roman is opgebouwd als een ‘mozaïekvertelling’ waarin je de gebeurtenissen meemaakt vanuit het perspectief van een groot aantal personages. Opvallend is dat het perspectief van Kjeld ontbreekt. Wat vind je van die keuze?

9. De structuur brengt met zich mee dat je sommige scènes twee keer leest, bezien vanuit verschillende perspectieven. Hoe heb je dat ervaren?

10. In hoeverre leer je Kjeld kennen door de ogen van de andere personages? Hoe zou je hem typeren?

11. Hoe verklaar je dat Naomi en Kjeld zich tot elkaar aangetrokken voelen?

12. ‘Wie wilde er nou voor het kind zorgen van de man die jouw kind doodreed? Wat was dat?’ (p. 174) denkt Janna op haar dertigste verjaardag als ze terugdenkt aan de zorg die haar moeder aan de zoon van Stan heeft gegeven. Wat is jouw antwoord op die laatste vraag?

13. In welke zin verschillen de reacties van Louise en Rijk op de dood van Kjeld van hun reacties op de dood van Abel? In hoeverre is er uiteindelijk sprake van een hoopvol slot van de roman?

14. In het programma Brommer op zee (zie onder 'Achtergronden') zegt Eva Posthuma de Boer dat ze hoopt dat ze erin geslaagd is om de lezer begrip te laten krijgen voor alle personages. In hoeverre is dat voor jou gelukt?

15. Pas op het eind komt ‘Mustang Sally’ om de hoek kijken. Waar refereert de titel nu precies aan? In hoeverre vind je het een goede titel voor de roman als geheel?

16. Aan welk personage koppel je de coverfoto?

17. In haar recensie in de Volkskrant typeert Bo van Houwelingen de stijl van Posthuma de Boer als ‘soms schurend tegen het sentimentele’, Judith Eiselin stelt in NRC dat de schrijfster de gebeurtenissen aannemelijk maakt ‘zonder dat het sentimenteel wordt’. Hoe ervaar jij de manier waarop het verhaal geschreven is?

18. De roman vertelt niet alleen het verhaal van het gezin van Louise en Rijk, maar gaat ook over de zware last die Stan draagt, die zijn vrouw verliest bij de geboorte van zoon Lucas die een verstandelijke beperking heeft. Een derde verhaallijn gaat over de streng-christelijke buren van Louise en Rijk en de twee dochters die aan dat milieu ontsnappen. Hoe heb je deze combinatie ervaren?

Achtergronden
1. Video: Eva Posthuma de Boer vertelt over haar roman in het VPRO-programma Brommer op zee. Het fragment begint na ca. 24.30 minuten en duurt ongeveer 10 minuten.

2. Radio: Interview met Eva Posthuma de Boer in Nieuwsweekend (ca. 12 minuten).

3. In Boekenpost nr. 182 (november-december 2022) vind je een uitgebreid leesclubdossier rond Eva Posthuma de Boer en De hand van Mustang Sally.

4. Uittreksel van De hand van Mustang Sally op Scholieren.com.

5. Interview met Eva Posthuma de Boer op Oost online.

6. Interview in Elegance.

7. Recensies van Hebban-leden.

Alle artikelen van De Leesclubassistent