Gilles van der Loo - Dorp
Deze bijdrage is geschreven door de redactie van Boekenpost, tijdschrift voor lezers en leesclubs
Over het boek
De oude Melchior Bastiaanse woont in een dijkdorp dat is ingekapseld door de grote stad. Sinds de dood van zijn vrouw Ella leeft hij nog meer teruggetrokken dan hij al deed. Hij wordt gekweld door een groot schuldgevoel vanwege een gebeurtenis uit zijn jeugd. Op een dag staat plotseling een meisje in zijn tuin, de zevenjarige Adá. Met de komst van haar en haar moeder Sunny begint Melchior geleidelijk te veranderen.
Een ijsvogel speelt in het boek, ook als verteller, een belangrijke rol. Deze is lang geleden in het dorp neergestreken. Door de mensen goed te observeren, leert hij hun taal begrijpen. Hij sluit vriendschap met de jonge Melchior en probeert hem te behoeden voor een wandaad. Ook als Melchior hem daarna negeert, blijft hij hem volgen.
Dorp is een compacte roman van iets meer dan 160 bladzijden, opgebouwd uit korte hoofdstukken zonder titel of nummering. Het verhaal speelt zich af in een realistische wereld, maar heeft met de ijsvogel een magisch kantje.
Over de auteur
Na een studie psychologie, een carrière in de horeca en een opleiding aan de Schrijversvakschool debuteerde Gilles van der Loo (Breda, 1973) in 2011 met de verhalenbundel Hier sneeuwt het nooit.
Twee jaar later verscheen zijn eerste roman, Het laatste kind (2013), over de bewoners van een fictieve Zuid-Amerikaanse stad die door een oprukkende algengroei van de buitenwereld wordt afgesneden. De horeca-ervaring van Van der Loo is terug te lezen in zijn semi-autobiografische roman Het jasje van Luis Martín (2016), een ontroerende ode aan een innige vriendschap. Dorp is zijn vierde boek.
Behalve literair werk schreef Van der Loo restaurantrecensies en reportages voor Het Parool. Daarnaast was hij lange tijd redacteur van literair tijdschrift Tirade en is hij docent aan de Schrijversvakschool.
De website van Gilles van der Loo
Discussietips
1. In het tweede hoofdstuk kijk je mee met de oude Melchior, doen Sunny en King hun intrede, wordt de familie Meijer genoemd en Ella’s graf. In hoeverre maken deze elementen je nieuwsgierig? Welk beeld krijg je hier in vier pagina’s van Melchior?
2. Hoe verklaar je dat de ijsvogel geboeid raakt door het dorp en de bewoners, met name door de jonge Melchior?
3. Hoe heb je het perspectief van de ijsvogel ervaren, van waaruit je veel van de gebeurtenissen meekrijgt?
4. Welke functie(s) heeft de ijsvogel in de roman?
5. Wat betekent de kerk die Melchior beheert voor hem?
6. Welk beeld heb je gekregen van Melchiors vader? Melchior constateert (p. 31): ‘We zijn dezelfde, mijn pa en ik.’ Wat bedoelt hij?
7. De jonge Melchior geldt als de held van het dorp die probeerde klasgenoot Micha te redden. Waarom is dat beeld blijven bestaan?
8. Na de dag waarop Micha overleed, blijft de ijsvogel Melchior wel volgen, maar omgekeerd ziet hij het dier niet meer. Hoe interpreteer je dit?
9. Welk beeld heb je gekregen van de relatie tussen Melchior en Ella?
10. De oude Melchior maakt collages van foto’s waarop Ella staat. Hij voorziet ze van andere achtergronden. Waarom doet hij dit?
11. Waarom helpt Melchior Sunny? In hoeverre hebben zij iets gemeen?
12. Welke invloed heeft de kleine Adá op Melchior? Wat voor gevolg heeft dat voor de ijsvogel?
13. De oude Melchior pest zijn blinde buurman Bento door spullen te verzetten en hem zijn kamperfoelie te laten verknippen. Wat zit daar achter?
14. Wat is de rol van Bento? En van Ludo?
15. Op p. 93-94 vertelt Adá dat ze heeft gedroomd dat ze samen met de ijsvogel vloog en het dorp van vroeger zag op een dag dat er ijs lag en een wak in de sloot. Ze schetst in feite de dag waarop Micha omkwam. Zie je meer van deze magisch-realistische kanten in de roman? Hoe heb je die ervaren?
16. Wat gebeurt er met Melchior in de nacht en ochtend na zijn laatste werkdag (p. 124-125)?
17. Melchior zegt tegen Sunny (p. 136): ‘Mensen veranderen niet. Niet echt.’ Sunny houdt hem voor dat hij veranderd is na de komst van haar en Adá. Oordeelt Melchior te hard over zichzelf?
18. ‘Ga terug naar je foute man. Er is hier niks te halen’ (p. 154) zegt Melchior tegen Sunny. Waarom valt hij zo uit?
19. Uiteindelijk vertelt Melchior zijn verhaal over de dag dat Micha overleed aan Sunny en geeft haar het horloge dat hij van de ouders van Micha heeft gekregen. Welke symboliek zie je daarin?
20. Sunny en Adá keren ten slotte terug naar King. Hoe zal het hen vergaan denk je? En hoe gaat het verder met Melchior?
21. Welke rol spelen schuldgevoelens in de roman? Bij welk(e) personage(s) wordt het handelen erdoor bepaald?
22. Van der Loo gebruikt vrij veel vergelijkingen. Wat vind je van de beelden die hij zo oproept?
23. De roman springt heen en weer in de tijd tussen Melchiors jeugd, zijn leven met Ella en het heden waarin hij als oude man te maken krijgt met Sunny en haar dochter Adá. Hoe heb je die afwisseling in tijd ervaren? En de afwisseling in verteller? Spreekt een van de verhaallijnen je meer of minder aan dan de andere? Waarom?
24. Welke rol speelt de verstedelijking van het dorp in het leven van Melchior?
25. ‘Het hart van het boek zit hem in de stem (van de ijsvogel)’, zegt Van der Loo in een interview met het radioprogramma Kunststof. Hoe denk jij daarover?
Achtergronden
1. Video: interview (2.40 minuten) op Vimeo uit 2015 waarin Gilles van der Loo vertelt over zijn tijd als cursist op de Schrijversvakschool.
2. Video: Uitgebreid interview (ca. 55 minuten) met Gilles van der Loo over o.a. Dorp in het radioprogramma Kunststof.
3. Bespreking van Dorp door Bob Kappen van Athenaeum Boekhandels in het programma De Ochtend van 4.
4. In Boekenpost 177 (januari/februari 2022), het magazine voor lezers en leesclubs, vind je een uitgebreid leesclubdossier rond Gilles van der Loo en Dorp. Hierin onder andere een interview met de schrijver en een analyse van de roman.
5. Uittreksel van Dorp op Scholieren.com.
6. Dorp op Hebban.
7. Lees het begin van de roman bij Athenaeum Boekhandels.
8. Blogs van Gilles van der Loo op de website van Tirade.
