Johan De Boose - Het vloekhout
YouTube
Johan De Boose introduceert Het vloekhout in dit fragment uit een interview met LezenTV:
Bekijk het hele interview (circa 28 minuten)
Discussietips
1. In bovenstaand fragment vertelt De Boose dat hij een schelmenroman wilde schrijven: een boek waarin met humor een ernstig verhaal verteld wordt. Hoe heb jij de komische kant van de roman ervaren?
2. Het grootste deel van Het vloekhout wordt verteld door het voorwerp waaraan de roman zijn titel dankt. In de proloog is echter duidelijk een mens aan het woord die vertelt over een icoon van Maria. Wat is voor jou de relatie tussen deze proloog en de rest van het boek?
3. Hoe heb je het bijzondere ik-perspectief (vanuit een voorwerp) ervaren?
4. ‘De mens kijkt niet naar een icoon. De icoon kijkt naar de mens’ lezen we in de proloog. Wat betekent het in het licht van deze stelling dat de Maria-figuur op de icoon in het boek met geloken ogen is afgebeeld?
5. Hoe heb je het verhaal van de verwekking en kruisiging van Jesjoea, zoals dat in hoofdstuk een verteld wordt, ervaren?
6. Iedere nieuwe bezitter van het vloekhout ervaart een trilling als hij het voorwerp vastpakt. Hoe interpreteer je dit gegeven?
7. ‘Onder De Booses mooie zinnen en wervelende gebeurtenissen ligt een essay besloten over de zin en onzin van geloven. Heeft God de mens geschapen of heeft de mens God geschapen?’ schrijft Maria Vlaar in De Standaard (30 november 2018). Hoe beziet de verteller (het vloekhout) de menselijke beleving van het geloof? Wat vind je van zijn visie?
8. Hoe interpreteer je hoofdstuk zeven en waarom vertelt het vloekhout deze parabel? In de video hieronder leest De Boose de parabel voor.
9. In hoofdstuk elf wisselt de roman van verteller. Wat is hiervan de functie?
10. Het vloekhout ondergaat diverse metamorfoses. Op de laatste pagina uit hij de wens om een laatste gedaanteverandering te ondergaan en mens te worden. Hoe interpreteer je dit slot?
11. Een goede historische roman zegt iets over de wereld van vandaag, wordt vaak gezegd. Welke links heeft dit historische verhaal met de moderne tijd?
12. ‘Geen enkel fenomeen is sterfelijk’ (p. 164). Op welke manieren komt (on)sterfelijkheid terug in het boek?
13. Het vloekhout noemt alle soldaten uit alle tijden ‘stakkers met hun ziel onder de arm’ (p. 171). Wat bedoelt hij daarmee?
14. Verscheidene hoofdstukken spelen zich af op een moment dat de mens het einde der tijden verwacht, de apocalyps. Welke zijn dat en welke betekenis hebben ze voor de roman? Welke momenten van hoop kom je tegen?
15. Welke rol is er voor vrouwen weggelegd in Het vloekhout?
16. In hoeverre vertoont het vloekhout menselijke trekjes?
17. In zijn recensie in NRC Handelsblad (28 september 2018) vraagt Sebastiaan Kort zich af wat dit nu eigenlijk voor tekst is en in het verlengde daarvan wat de bedoeling ervan is. Tot welke antwoorden kom jij?
18. De jury van de Libris Literatuur Prijs schrijft in de verantwoording van de nominatie van Het vloekhout: ‘Het boek is goed gecomponeerd met verrassende gebeurtenissen die elkaar in hoog tempo opvolgen en is meeslepend, ironisch en erudiet van toon. Stilistisch is Het vloekhout haast wellustig geschreven, lichtvoetig en ambitieus, met originele inzichten die ons doen nadenken over ons cultureel erfgoed, onze vaak donkere geschiedenis en onze eigen complexe actualiteit.’ Wat is jouw mening?
Achtergronden
1. De website van Johan De Boose.
2. Interview met Johan De Boose in het radioprogramma Nooit meer slapen.
3. De jury van de Libris Literatuur Prijs over Het vloekhout.
4. Artikelen en recensies op Hebban over Het vloekhout.
5. Dit artikel op de website Geschiedenisbeleven over het Zwarte Vierkant van Malevitsj biedt achtergronden bij Hoofdstuk acht van de roman.