Deze bijdrage is geschreven door de redactie van Boekenpost, tijdschrift voor lezers en leesclubs

Over het boek
De 23-jarige Lucia, afkomstig uit een welgesteld milieu, heeft bij een ski-ongeluk, als gevolg van een fabricagefout van haar ski’s, een dwarslaesie opgelopen. Na een revalidatieperiode herstelt ze verder in een dure privékliniek. Daar krijgt ze bezoek van de door haar ouders ingeschakelde letselschadeadvocaat Anton Palthe die een zo hoog mogelijke schadevergoeding moet claimen bij de fabrikant van de ski’s.

Voor Palthe, sinds kort weduwnaar, is het zijn laatste zaak voor zijn pensioen. Hij merkt dat Lucia zich steeds meer verzet tegen het ideaalbeeld dat hij schetst van haar door het ongeluk in duigen gevallen toekomst.

Over de auteur
Vonne van der Meer (1952) begon haar carrière in de theaterwereld. Ze regisseerde onder andere bij het RO Theater en schreef zelf toneelstukken. In 1985 verscheen haar eerste boek, Het limonadegevoel en andere verhalen. Sindsdien verschijnt er ongeveer elke twee jaar nieuw werk. Met de trilogie die op Vlieland speelt (Eilandgasten, De avondboot en Laatste seizoen) kreeg ze grote bekendheid.

Voor haar tweede roman, De reis naar het kind (1989), kreeg ze een nominatie voor de Europese Minerva Prijs, Winter in Gloster Huis (2015) werd bekroond met de CLO Juryprijs, bestemd voor literaire auteurs die het christelijk geloof een betekekenisvolle en positieve rol geven in hun werk. De verhalenbundel Brood, zout, wijn (2017) werd genomineerd voor de J.M.A. Biesheuvelprijs voor de beste verhalenbundel.

De website van Vonne van der Meer.

Discussietips
1. Het verhaal wordt verteld door twee ik-vertellers, Lucia en advocaat Palthe. Hoe heb je deze opzet ervaren?

2. In hoeverre heeft het contact met de ander invloed op hoe Lucia en Palthe naar hun situatie kijken? Wat hebben ze gemeen?

3. Wat is de rol van het ‘Bijbelvrouwtje’ (mevrouw Pattinama) in het boek? Welke invloed heeft ze op Lucia? En wat haalt zij zelf uit het contact met Lucia?

4. Lucia is zeer gehecht geraakt aan het contact met lotgenoot Ferry. Wat brengt het haar?

5. Lucia krijgt te maken met gevoelens van schuld en schaamte. Hoe ontstaan die, waarop hebben ze betrekking?

6. Palthe constateert bij Lucia op zeker moment ‘een glimpje ziektewinst’ dat hem ergert. Wat bedoelt hij?

7. Mevrouw Pattinama vergelijkt het dragen van verdriet of rouw met het dragen van een kind dat vanaf zijn geboorte steeds zwaarder wordt. ‘Net als je denkt: ik kan niet meer, het wordt me te zwaar, begint het te lopen. Het is niet weg, maar het loopt met je mee’ (p. 56-57). Wat vind je van dit beeld?

8. Hoe gaan Lucia’s ouders om met het ongeval van hun dochter?

9. Wanneer Lucia ziet hoe haar moeder haar kleinzoon optilt, denkt ze: ‘Het was maar goed dat ze met haar rug naar me toe stond, want het overviel me. Ik probeerde wat het ook was eronder te houden, en tegelijkertijd te begrijpen wat me overkwam. Niet het besef dat ik nooit zo zou staan met een kind op mijn arm, het oppakken, neerzetten. Was het maar zo vanzelfsprekend, dit deed veel meer pijn’ (p. 69). Wat is het dat Lucia zo overvalt?

10. Wat gebeurt er met Lucia nadat Palthe haar (in hoofdstuk 10) heeft gevraagd of ze een kinderwens had?

11. Hoe heb je hoofdstuk 13, waarin Lucia bezoek krijgt van een vrouw ‘met in haar ene hand een dweilstok en in de andere een emmer sop’ ervaren?

12. Terugdenkend aan haar ongeluk, begint Lucia de oorzaak bij zichzelf te zoeken. Uiteindelijk concludeert ze: ‘niet ijdelheid of drammerigheid heeft me genekt, maar een inzicht’ (p. 102). Wat is dat inzicht precies? Wat heeft het voor consequentie voor het verslag dat Palthe moet maken? En wat is de invloed op Palthe zelf?

13. In de over het algemeen positieve recensies van Letselschade klonk als kritische noot wel dat de ‘loutering’ van Lucia en Palthe wat te snel gaat en daardoor minder geloofwaardig wordt. Hoe denk jij hierover?

14. Het boek werd aangekondigd als novelle, maar op het laatste moment werd door de uitgever de genre-aanduiding op het omslag veranderd in ‘roman’. Hoe zie jij Letselschade?


Achtergronden
1. Video: Vonne van der Meer vertelt over Letselschade in het VPRO-programma Brommer op zee van 6 november 2022 (circa 8 minuten).

2. Lees het eerste hoofdstuk op de website van uitgeverij Atlas Contact.

3. Bij de presentatie van het boek op 2 november 2022 hield Dorien Pessers, emeritus hoogleraar Rechtstheorie van de Vrije Universiteit Amsterdam een toespraak die terug te lezen is op de website van literair tijdschrift Liter.

4. Uittreksel van Letselschade bij Scholieren.com.


Alle artikelen van De Leesclubassistent